Jak promienie UV szkodzą skórze?

Słońce ma dobroczynny wpływ na ludzki organizm – zwłaszcza na układ nerwowy, układ kostny i jelita. Jednak niestety promieniowanie UV szkodzi skórze [1], dlatego warto wiedzieć, jak działają promienie UVA i UVB, i zadbać o odpowiednią ochronę skóry. 

Szkodliwe promienie

Promieniowanie słoneczne dzielimy na promienie UVA, UVB i UVC (nie docierające do powierzchni Ziemi). Promienie UVB stanowią 5% wszystkich promieni UV oddziałujących na naszą skórę. Odpowiadają one za rumień, zwany potocznie poparzeniem słonecznym. To reakcja gwałtowna i nieprzyjemna, doskonale widoczna na skórze. 

    Promieniowanie UVB odpowiada za oparzenia słoneczne i pobudza melanocyty do produkcji barwnika – melaniny.     Powstawanie opalenizny jest reakcją obronną skóry, ponieważ melanina pochłania część promieni słonecznych.

    Dr n. med. Kamila Padlewska, specjalista dermatolog, prof. nadzw. Uczelni Medycznej im. Marii Skłodowskiej-Curie w     Warszawie

Równie szkodliwe dla skóry są promienie UVA, które stanowią aż 95% promieniowania, z którym mamy codzienny kontakt. Co więcej, promienie UVA przenikają zarówno przez chmury, jak i szyby, co oznacza, że oddziałują na naszą skórę przez cały rok i niezależnie od pogody. 

Promieniowanie UVA przyczynia się do:

        •    Fotostarzenia skóry

        •    Powstawania przebarwień na skórze

        •    Zwiększenia ryzyka występowania nowotworów skóry [2]

Czy ochrona przed promieniami UV jest uzasadniona tylko w wakacje?

Przed promieniowaniem UVB chronią nas chmury, szyby, ubranie i kremy z filtrem. Promienie UVB oddziaływają również słabiej, gdy słońce położone jest „nisko”. W czasie letnich wakacji – gdy dużo czasu spędzamy na zewnątrz budynków – na plaży, w górach – ochrona przed słońcem jest obowiązkowa. 

W ciągu roku, niezależnie od pory roku czy pogody, na skórę oddziałują również promienie UVA o różnej długości:

        •    krótkie UVA (320-340 nm) 

        •    długie UVA (340-380 nm) 

        •    ultradługie UVA (380-400 nm)

Myśląc o długofalowej ochronie przed przebarwieniami, starzeniem skóry i nowotworami skóry, stosować należy kremy chroniące przed UVA na twarz i dłonie codziennie, przez cały rok. Takie produkty mają – oprócz wysokiego filtra SPF chroniącego przed promieniami UVB – także filtry chroniące przed promieniami UVA.

Na opakowaniu szukać należy następujących oznaczeń:

        •    UVA otoczone kółkiem

        •    UVA-PE 

        •    PPD 

        •    UVA-PF 

        •    IPD 

        •    PA, PA+, PA++ oraz PA+++ (im więcej plusów, tym wyższa ochrona)

Jakie są rodzaje filtrów i jak działają?

Jeśli chodzi o wybór filtrów ochronnych, to dostępne są ich dwa główne rodzaje:

        •    Filtry fizyczne, zwane także mineralnymi, mają w składzie cząsteczki mineralne – tlenek tytanu lub tlenek cynku. Kosmetyk z takim                 filtrem tworzy fizyczny film     odbijający promienie UV.

        •    Filtry chemiczne mają w składzie cząsteczki oksybenzonu lub metoksycynamonianu, pochłaniające promienie UV i zamieniające je w                 ciepło. [3]

Na rynku europejskim najwyższym wskaźnikiem, jaki można znaleźć jest 50+, który wskazuje, że preparat chroni nas w 98%. Obecnie nie ma preparatów, które chroniłyby w 100%. Tak więc na opakowaniu kosmetyków nie powinny znajdować się takie sformułowania jak „blokada przeciwsłoneczna” lub „całkowita ochrona”.

Dr Kamila Padlewska