Komosa ryżowa (quinoa) – jej właściwości zdrowotne i odżywcze. Jak prawidłowo gotować komosę ryżową?

Komosa ryżowa (quinoa) – jej właściwości zdrowotne i odżywcze. Jak prawidłowo gotować komosę ryżową? - zdjęcie

Komosa ryżowa zyskała popularność w Europie stosunkowo niedawno, chociaż uprawiana była przez Inków tysiące lat temu. Stanowiła dla nich niezastąpiony składnik potraw, będący źródłem cennego białka, węglowodanów oraz witamin i minerałów. Obecnie komosa zaliczana jest do superfood, czyli produktów spożywczych o niezwykłych wartościach odżywczych.

Czym jest komosa ryżowa – quinoa?

Chociaż komosa ryżowa zawiera skrobię właściwą dla zbóż, nie jest do nich zaliczana i nosi nazwę tzw. pseudozboża. Jest rośliną jednoroczną. Należy do rodziny komosowatych (lub szarłowatych, w zależności od klasyfikacji) i liczy ponad 100 odmian (w Polsce występuje ok. 30 z nich). Quinoa znana jest również pod innymi nazwami – peruwiański, święte zboże Inków, matka zbóż, proso boliwijskie. W Ameryce Południowej komosę ryżową uprawia się od ponad 5 tysięcy lat, a obecnie plantacje można spotkać w Boliwii, Peru, Ekwadorze, Chile, USA, Indiach, Kanadzie, na Wyspach Brytyjskich, a ostatnio także w Polsce.

Jakie są odmiany komosy ryżowej i którą wybrać?

Najbardziej znaną w Polsce odmianą quinoa jest komosa biała, czyli lebioda (jarmużka). Rośnie na terenie całego kraju i jest uważana za popularny chwast, chociaż przed wojną często gościła na stołach w biedniejszych rodzinach, przyrządzana jako bardzo smaczny zamiennik jarmużu, czy szpinaku. Nie każdy wie, że zarówno korzeń, jak i ziele lebiody wykazują właściwości lecznicze (np. napar z liści łagodzi kaszel). Oprócz komosy białej powszechnie znana jest jeszcze komosa rózgowa (uprawiana w ogrodach, jako roślina ozdobna) oraz komosa czerwonawa. W sklepach ze zdrową żywnością można spotkać trzy odmiany komosy ryżowej: białą, czerwoną i czarną, które różnią się smakiem i konsystencją po ugotowaniu. Komosa biała ma delikatny słodkawy smak i bardzo pęcznieje po ugotowaniu, natomiast czerwona i czarna posiadają wyraźny, specyficzny smak, a po ugotowaniu są bardziej chrupiące. Quinoa można kupić w postaci ziaren, mąki oraz płatków. Każda z nich ma cenne właściwości zdrowotne, a wybór odpowiedniej odmiany zależy od indywidualnych upodobań smakowych.

Jakie właściwości odżywcze oraz kaloryczność ma komosa ryżowa?

Przeanalizujmy, co zawiera komosa ryżowa. Właściwości odżywcze tej rośliny trudno przecenić. Stanowi ona cenne źródło witamin: A, C, B1, B2, B3, B4, B5, B6, B9 (kwas foliowy), B12 i E oraz minerałów: żelazo, wapń, magnez, potas, fosfor, cynk, miedź, mangan, sód i selen. W jej składzie znajdziemy również, oprócz węglowodanów, łatwo przyswajalne, pełnowartościowe białko (ok. 20%), zawierające wszystkie aminokwasy egzogenne (czyli te, które powinny być dostarczane z zewnątrz, ponieważ nie są wytwarzane w organizmie), wśród nich szczególnie istotna jest lizyna, cysteina oraz metionina. Co ciekawe, żadne ze zbóż nie posiada takiego pełnowartościowego białka. Z tego powodu komosa ryżowa może zastąpić białko pochodzenia zwierzęcego i stosowana jest przede wszystkim w diecie wegetariańskiej i wegańskiej. Quinoa jest pozbawiona glutenu, może więc być spożywana przez osoby chore na celiakię i stosujące dietę bezglutenową. Zawiera także tłuszcze nienasycone, kwasy omega-3 oraz błonnik.

Komosa ryżowa – kcal

Z uwagi na zawartość skrobi (w 100 gramach komosy znajduje się 64 g węglowodanów), komosa jest kaloryczna – 100 gramów quinoa zawiera ok. 370 kcal. Podsumowując: komosa ryżowa stanowi pełnowartościowy produkt spożywczy, bardzo cenny z uwagi na swoje właściwości odżywcze https://www.wapteka.pl/ekamedica-b-power-complex-proszek-250-g-38206,p oraz kaloryczność. Jest lekkostrawna, dlatego może być spożywana przez dzieci, osoby starsze oraz kobiety w ciąży.

Jak komosa ryżowa działa na człowieka?

Dzięki swojemu bogatemu składowi komosa ryżowa wpływa bardzo korzystnie na organizm:

  • ułatwia trawienie,
  • usuwa wzdęcia i zaparcia (dzięki błonnikowi),
  • dostarcza energii (poprzez skrobię),
  • wzmacnia odporność organizmu (dzięki saponinom),
  • spowalnia procesy starzenia się organizmu (dzięki flawonoidom, witaminom C, A oraz E),
  • obniża poziom złego cholesterolu, wspomaga układ krwionośny i przeciwdziała miażdżycy (dzięki kwasom tłuszczowym: linolenowemu, oleinowemu oraz linolowemu).

Ponadto, według specjalistów z Zakładu Biologii Komórki Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ w Krakowie, komosa ryżowa zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory – badania wykazały, że wyciągi z nasion, liści oraz kiełków quinoa ograniczają namnażanie się komórek raka prostaty u szczurów i hamują przerzuty. Co więcej, po spożyciu komosy, dzięki zawartości błonnika, glukoza jest uwalniana do krwi stopniowo, co sprawia, że jest to doskonały posiłek dla diabetyków i osób z insulinoopornością (indeks glikemiczny komosy wynosi 35). Komosa ryżowa wykazuje również cenne właściwości pielęgnujące skórę, dlatego znalazła zastosowanie w kosmetologii przy produkcji maseczek do twarzy oraz kremów.

Jak prawidłowo gotować komosę ryżową?

Komosa ryżowa może stanowić doskonały zamiennik ryżu, kaszy, makaronu, ziemniaków, a nawet płatków owsianych (płatki quinoa). Można z niej sporządzać purée, makarony, burgery, krokiety, sałatki, desery i ciasta.

Komosa ryżowa – jak gotować?

Quinoa gotuje się podobnie jak kaszę. Wcześniej należy ją dokładnie wypłukać na sicie pod bieżącą zimną wodą, aby pozbawić ją goryczy (ziarenka pokryte są saponiną, która jest gorzka). Następnie zalewamy ją wodą (niektórzy używają wrzątku) w garnku w proporcji 1:2 (np. 1 szklanka komosy, 2 szklanki wody). Całość gotujemy na wolnym ogniu przez 10 do 15 minut, aż ziarno wchłonie całkowicie wodę i stanie się miękkie oraz szkliste (można odstawić pod przykryciem na kilkanaście minut, podobnie, jak kaszę). Aby komosa miała orzechowy smak, należy ją przed ugotowaniem wysuszyć i wyprażyć przez kilka minut na suchej patelni.

Najlepsze przepisy z komosą ryżową

W sklepach ze zdrową żywnością można kupić gotowe prażone ziarno komosy ryżowej. Śniadanie składające się z jogurtu lub mleka, do którego wsypiemy takie ziarno bez gotowania, smakuje znakomicie. Z mąki quinoa można smażyć naleśniki, wypiekać ciasta lub wyrabiać makarony. Komosa dobrze zastępuje ziemniaki, ryż i kaszę do obiadu. Można ją podawać z sosem warzywnym, mięsnym, czy z rybami. Wspaniale smakuje sałatka z komosą ryżową. Nieraz w sklepach można spotkać świeże liście komosy – przygotowuje się je podobnie, jak szpinak, czyli podsmaża na patelni z dodatkiem masła i czosnku.

Komosa ryżowa – przepisy

1. Sałatka z komosą ryżową:

Składniki:

  • 150 g białej komosy,
  • 1/4 papryczki chili,
  • 50 g białej fasoli z puszki,
  • 1 pomidor,
  • 1 łagodna cebulka,
  • połówka awokado,
  • sok z cytryny,
  • dwie łyżki oliwy z oliwek,
  • świeże listki kolendry,
  • łyżka miodu,
  • sól do smaku.

Ugotowaną komosę przekładamy do miski, dodajemy miód, fasolę i drobno pokrojoną cebulę, paprykę, pomidora, awokado oraz listki kolendry. Wlewamy sok z cytryny i oliwę – całość dokładnie mieszamy.

2. Krokiety

Składniki:

  • 40 g białej komosy,
  • 1 cebula,
  • 1 surowe jajko,
  • 2 łyżki startego żółtego sera,
  • listki kolendry,
  • 1/4 papryczki chili,
  • 2 łyżki tartej bułki,
  • 3 łyżki cukru,
  • 3 łyżki wody,
  • 5 truskawek.

Do miski wrzucamy ugotowaną komosę, posiekaną cebulę podsmażoną na oliwie, ser, posiekaną kolendrę, wbijamy jajko, mieszamy i formujemy 4 nieduże kulki. Obtaczamy je w bułce i wstawiamy do lodówki na kilkanaście minut. W tym czasie przyrządzamy sos: do rondelka wlewamy wodę, miód, wkładamy pokrojone na plasterki truskawki, starte chili i cukier. Całość gotujemy na wolnym ogniu przez 5-10 minut, ciągle mieszając. Smażymy kulki na oleju na złoty kolor, wykładamy na talerz i polewamy sosem owocowym.

3. Zupa z komosą

Składniki:

  • 40 g czarnej komosy,
  • skrzydełko z kurczaka,
  • 1 cebula,
  • 1 ziemniak,
  • 10 g groszku z puszki,
  • 1 jajko na twardo,
  • 0,5 litra wody.

Do garnka wlewamy wodę, wrzucamy komosę i skrzydełko z kurczaka i gotujemy ok. 20 minut. W tym czasie drobno siekamy cebulę i podsmażamy ją na patelni z odrobiną masła, ziemniaka i jajko kroimy w drobną kostkę. Następnie wyjmujemy skrzydełko, obieramy z kostek, kroimy mięso i wrzucamy do garnka z pozostałymi składnikami. Gotujemy przez kolejne 20 minut. Doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Zupę można zabielić śmietaną. Smacznego!


Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Wybrane grupy produktowe:

Informacje dla pacjenta

Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie
Rumień zakaźny to choroba wywoływana przez wirusa. Dotyka najczęściej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, ale dorośli też mogą się nim zarazić. Najbardziej charakterystycznym objawem rumienia zakaźnego u dzieci jest wysypka na ...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Szkarlatyna - objawy, przyczyny. Jak leczyć szkarlatynę?
Jedną z typowych chorób wieku dziecięcego, rozpowszechnioną na całym świecie, jest szkarlatyna. Zazwyczaj pojawia się u dzieci w wieku przedszkolnym, w okresie jesienno-zimowym. Wywołuje poważne objawy, a w jej późnym okresie może nawet d...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Choroby i dolegliwości

Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo i po jedzeniu?
Cukier odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Należy do węglowodanów, które stanowią główne źródło energetyczne. Węglowodany ulegają rozłożeniu w procesie trawienia na cukier prosty – glukozę. Jej obecność jest niezbędna do pr...

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Dieta i odchudzanie

Owoc kaki (persymona): wartości odżywcze, prozdrowotne i składniki aktywne
Owoc kaki, czyli persymona, to niesamowity produkt spożywczy, który wciąż bardzo rzadko gości na europejskich talerzach. To egzotyczny owoc o charakterystycznym smaku, który stale zyskuje na popularności wśród dietetyków ora...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Informacje dla pacjenta

Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt wysoka. Każde odchylenie od normy wymaga ...

Serce i układ krążenia

Niewydolność krążenia - przyczyny, objawy, diagnostyka. Czym różni się ostra od przewlekłej?
Niewydolność krążenia oznacza zaburzenia w przepływie krwi przez narządy. Jest to schorzenie, które z roku na rok stanowi coraz większy problem....

Układ pokarmowy

RWS (referencyjne wartości spożycia) – jak je czytać i jakie znaczenie mają dla twojego organizmu?
Pod skrótem RWS kryje się ważna informacja o wartościach odżywczych zawartych w produktach, jakie można nabyć w sklepach spożywczych. Referencyjne Wartości Spożycia ułatwiają komponowanie zdrowych, zbilansowanych posiłków oraz kontrolę li...

Alergia

Sterydy - działanie, zastosowanie i skutki uboczne terapii sterydowej
Terminem sterydy (lub steroidy) określa się potocznie grupę leków produkowanych na wzór kortykosteroidów, czyli hormonów występujących naturalnie w ludzkim organizmie. Wykorzystywane są w leczeniu wielu chorób....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Niedoczynność tarczycy: przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie. Wpływ tarczycy na psychikę
Niedoczynność tarczycy to jedna z często diagnozowanych chorób, polegająca na niewystarczającej produkcji hormonów tarczycy. Jej objawy mają charakter dermatologiczny, neurologiczny, a nawet psychiczny, dlatego też choroba ta nie jest łat...

Układ pokarmowy

Czym jest maltodekstryna - właściwości, zastosowanie i wpływ na zdrowie
Maltodekstryna to substancja, która powszechnie stosowana jest jako dodatek do żywności, leków, suplementów diety i odżywek. Substancja jest łatwo przyswajalna przez organizm....

Układ nerwowy

Tryptofan - aminokwas na dobry sen i nastrój. Działanie, występowanie, właściwości
Odkryj potencjał tryptofanu – aminokwasu egzogennego, który nie tylko skutecznie poprawia samopoczucie i łagodzi stres, ale także odgrywa istotną rolę w leczeniu zaburzeń depresyjnych. Dowiedz się, dlaczego tryptofan jest niezbędny d...

Układ oddechowy

Chrypka: przyczyny, leczenie, pomoc przedlekarska. Jak pomóc sobie domowymi sposobami?
Chrypka jest jednym z najczęściej występujących objawów stanów zapalnych i przewlekłych chorób krtani. Matowy głos może pojawić się także wskutek palenia papierosów, nadużywania głosu oraz stresu, znacznie utrudniając codzie...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Seler naciowy – nie tylko na odchudzanie. Właściwości zdrowotne i wartości odżywcze
Seler naciowy to jeden z ulubionych produktów spożywczych miłośników zdrowego odżywiania. Charakteryzuje się wysoką gęstością odżywczą, stając się istotnym źródłem witamin i minerałów potrzebnych do prawidłowego funkcjonowan...

Przeziębienie i grypa

Anyż: przyprawa o licznych właściwościach i zastosowaniach zdrowotnych
Właściwości zdrowotne i zastosowanie anyżu jako cennego elementu zdrowej diety. Dzięki swoim właściwościom smakowym i odżywczym, anyż stanowi niezastąpiony składnik kulinarny oraz inspirację dla wielu potraw na całym świecie....

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem

cookies Strona korzysta z plików cookies, dzięki temu działa poprawnie. Szczegóły znajdziesz w Polityce Cookies.