Wysokie ciśnienie i nadciśnienie tętnicze – przyczyny

Wysokie ciśnienie rozpoznawane jest przede wszystkim u pacjentów powyżej 50. roku życia. Szacuje się, że może na nie cierpieć co druga osoba. Dużą rolę odgrywają czynniki genetyczne, które predysponują do nadciśnienia. Nie bez znaczenia jest też prowadzony styl życia – nieodpowiednia dieta, brak aktywności fizycznej, nadużywanie soli, picie dużej ilości alkoholu mogą przyczynić się do rozwoju choroby. Nieco inaczej wygląda wysokie ciśnienie u nastolatków – przyczyny leżą głównie w chorobach nerek, cukrzycy oraz zaburzeniach hormonalnych. Nie można jednak wykluczyć wpływu stylu życia i czynników genetycznych. Wysokie ciśnienie pojawia się również w okresie ciąży, jednak wymaga ścisłej kontroli, gdyż może stanowić bezpośrednie zagrożenie dla płodu.

Szybkie decyzje ratujące życie – jak reagować na skrajne wartości ciśnienia?

Skrajne wartości ciśnienia wymagają pilnej interwencji medycznej – samodzielnie nie jesteśmy w stanie pomóc pacjentowi zwłaszcza, jeśli jest on w stanie zagrażającym życiu. Najlepsze, co możemy zrobić, to wezwać pogotowie ratunkowe. Wysokie ciśnienie, niskie tętno to poważne zaburzenie, które może powinno zostać szybko zdiagnozowane. Pacjent zostanie przetransportowany do szpitala, gdzie zapadnie decyzja odnośnie umieszczania go na oddziale intensywnej terapii bądź dalszej obserwacji w izbie przyjęć. Do przyjazdu karetki należy monitorować stan chorego i w miarę możliwości umieścić go w chłodnym pomieszczeniu w pozycji bocznej bezpiecznej. Nie podajemy żadnych leków, zwłaszcza że w przypadku utraty przytomności może dojść do zakrztuszenia.

Wysokie ciśnienie w ciąży – kiedy do szpitala?

Ciśnienie krwi w ciąży powinno być niższe niż 140/90 mm Hg. Pacjentki, u których pomiary wskazują 130-139/85-89 mm Hg pozostają pod opieką lekarza, a w razie konieczności przyjmują leki obniżające ciśnienie. Jeśli wynik przekracza wartość graniczną, a dodatkowo ciężarna źle się czuje (boli ją głowa, jest jej słabo), należy zgłosić się do szpitala. W II trymestrze dąży się do obniżenia ciśnienia, natomiast w III trymestrze, w przypadku wzrostu ponad 160/110 mm Hg, lekarze rozważają indukcję porodu (po 37. tygodniu ciąży). Wysokie ciśnienie w ciąży – kiedy do szpitala, a kiedy leczyć je w domowych warunkach? Bardzo niebezpieczne są przede wszystkim nagłe wzrosty którejkolwiek z wartości. Wymagają one konsultacji lekarskiej, a najprostszą drogą do jej odbycia jest zgłoszenie na SOR. Trzeba też pamiętać, że żadne leki na nadciśnienie w ciąży nie powinny być stosowane na własną rękę.

Jak leczyć problemy z ciśnieniem?

Wysokie ciśnienie rozkurczowe i skurczowe wymaga to choroby przewlekłe, które wymagają przyjmowania odpowiednio dobranych leków już do końca życia. W leczeniu farmakologicznym najczęściej stosuje się:

• beta-blokery,
• diuretyki,
• blokery kanału wapniowego,
• inhibitory konwertazy angiotensyny,
• blokery receptora angiotensynowego.

Decyzję w zakresie doboru preparatów podejmuje kardiolog, do którego należy się zgłosić w przypadku nadciśnienia. Terapia obejmuje również zmianę stylu życia na zdrowszy. Trzeba przestrzegać zaleceń dietetycznych – najpopularniejsze to dieta DASH i śródziemnomorska. Bardzo ważna jest umiarkowana aktywność fizyczna. Należy porzucić używki, takie jak alkohol, kawa czy papierosy. Pacjentom z nadwagą zaleca się utratę nadprogramowych kilogramów. Dodatkowo można też stosować suplementy na serce, które nie mają działania leczniczego, jednak znacząco wspomagają ten narząd. Popularne są również zioła na nadciśnienie, jednak ich przyjmowanie warto skonsultować z lekarzem.

Profilaktyka problemów związanych z wysokim ciśnieniem

Przyczyny nadciśnienia nie są do końca znane, jednak eksperci są zdania, że dużą rolę odgrywa prowadzony styl życia. Nadwaga, zła dieta, przyjmowanie dużych ilości cukru, soli i tłuszczu mogą spowodować podwyższone ciśnienie rozkurczowe. Profilaktyka to przede wszystkim zmiana dotychczasowych nawyków. Zaleca się:

• porzucenie używek,
• zmianę sposobu odżywiania,
• unikanie stresu,
• codzienną aktywność fizyczną,
• utratę zbędnych kilogramów.

Pacjenci, u których zdiagnozowano nadciśnienie, najczęściej muszą przyjmować leki na receptę. Niemniej jednak osoby z wyższymi wartościami, które wciąż mieszczą się w normie, mogą sięgnąć po preparaty dostępne bez recepty. Muszą jednak kontrolować wyniki tak, aby w porę zareagować w razie zagrożenia. Nadciśnienie to choroba, która rozwija się latami, często nie dając żadnych objawów. Badania profilaktyczne ograniczają się do mierzenia ciśnienia w warunkach domowych oraz gabinetowych. Warto je przeprowadzać co najmniej raz w miesiącu w domu i przy każdej wizycie u lekarza pierwszego kontaktu, zwłaszcza jeśli w rodzinie występowały przypadki nadciśnienia tętniczego.