Dzięki ambulatoryjnemu przeprowadzeniu konkretnych badań krwi jest możliwość określenia kondycji poszczególnych organów w organizmie człowieka i w razie potrzeby skierować pacjenta do dalszego leczenia. Jeden ze związków organicznych, jaki powstaje na skutek procesów przemiany materii to kreatynina, a jej poziom można zmierzyć właśnie we krwi. Na co wskazuje jej znaczne podwyższenie? Prawdopodobnie jest to poważny problem z nerkami, którego nie należy bagatelizować. Prawidłową reakcją powinno być jak najszybsze skierowanie się do odpowiedniego specjalisty celem przeprowadzenia dokładniejszej diagnozy.
Kreatynina — co to jest?
Pojawienie się kreatyniny we krwi jest wywołane procesami metabolicznymi kreatyny, czyli związku występującego w mięśniach i będącego nośnikiem energii. W wyniku codziennego degradowania się kreatyny powstaje właśnie azotowa kreatynina. Jest ona jedną z ważniejszych substancji azotowych, jakie znajdują się w naszym organizmie.
Kreatynina powinna być filtrowana przez nerki. Bardzo ważnym wyznacznikiem jest, że poziom tego związku chemicznego powinien być u człowieka stały. Dzienne wahania mogą co prawda występować, ale raczej są one notowane w niewielkim zakresie. Kreatynina podwyższona oznacza zatem problem z nerkami, które nie radzą sobie z prawidłowym przebiegiem filtracji. Poprzez takie zaburzenie nie może być ona wydalana wraz z moczem, a jej stężenie rośnie.
Jeśli badania wykażą podwyższone stężenie kreatyniny w surowicy, należy bezwzględnie zaprzestać wykorzystywania leków, które mają ten parametr w przeciwwskazaniach. Przykładem może być produkt leczniczy DaFurag max, który można odnaleźć w aptece w dziale „układ moczowy i płciowy”. Warto zauważyć, że jest on przeznaczony dla osób cierpiących na infekcję bakteryjną układu moczowego. Jeśli zakażenie występuje jednocześnie z podwyższeniem kreatyniny, wizyta u urologa lub ginekologa staje się koniecznością.
Jak wygląda badanie kreatyniny we krwi?
Jak powinna być badana kreatynina? Na czczo! To podstawowy warunek, który zostaje postawiony pacjentowi. Jest to zatem zalecenie podobne do tego, jakie funkcjonuje przy innych badaniach krwi. Pod względem technicznym sam proces nie różni się praktycznie niczym od typowego oddania krwi do analizy. Surowica powinna być pobrana z żyły łokciowej pacjenta, a następnie przekazana do laboratorium.
Czas oczekiwania na pełne badanie kreatyniny to około jeden dzień. Większość analiz udaje się przeprowadzić w sugerowanych 24 godzinach, jednak jeśli laboratorium ma sporą kolejkę chętnych, czasem termin ten wydłuża się do 48 godzin. To bardzo istotna informacja dla tych chorych, którzy sprawdzają poziom podwyższonej kreatyniny w ramach potrzeby ustalenia zmian dotyczących tego parametru. Lekarze często kierują swoich pacjentów na powtórne badania w momencie zastosowania określonej kuracji, celem sprawdzenia jej skuteczności.
Jakie są zalecenia do badania kreatyniny?
Zgodnie z wcześniejszymi informacjami, głównym zaleceniem jest przeprowadzenie badania kreatyniny na czczo. Z tego względu do punktu poboru i analiz krwi trzeba udać się z rana, przed śniadaniem.
Na dzień przed należy pamiętać o wstrzymaniu się od intensywnego wysiłku fizycznego. Jeśli to zalecenie zostanie zignorowane, podwyższona kreatynina może okazać się parametrem wynikającym z chwilowo zwiększonego metabolizmu kreatyny w mięśniach szkieletowych. Watro w tym przypadku zadbać o to, aby wyniki były miarodajne.
Kolejna sprawa dotyczy zastosowania właściwej diety. W przeddzień badania należy unikać obfitych posiłków, na które składają się tłuste potrawy. Również alkohol jest niewskazany, jako możliwość zakłamania wskaźników. Ponadto na osiem godzin przed badaniem trzeba wstrzymać się od spożywania pokarmów – w praktyce oznacza to ograniczenie posiłków i przekąsek po kolacji.
Ostatnią wskazówką jest wypicie połowy szklanki wody przed samym badaniem. Nie trzeba tego robić, ale dla osób, które podczas pobierania krwi czują się słabo, może to być bardzo pomocne. Badanie kreatyniny może w ten sposób stać się nieco mniej uciążliwe.
Wyniki badania kreatyniny — jak je czytać?
Najważniejszy jest wynik, który zostanie określony dzień po tym, jak we krwi została zbadana kreatynina. Norma jest różna, w zależności od wieku i płci. Przykładowo: dorosłe kobiety mogą spać spokojnie, gdy badanie kreatyniny wskaże poziom pomiędzy 50 a 110 umol/l. U mężczyzn parametr ten może być już nieco wyższy i wahać się od 60 do 120 umol/l. Dzieci mają najniższy próg – do piątego roku życia prawidłowe stężenie wynosi 20-40 umol/l.
Przekroczona norma kreatyniny nie może być bagatelizowana. Wyniki jak najprędzej powinien obejrzeć lekarz specjalista. Wśród potencjalnych zagrożeń znajdują się bowiem trudne do wyleczenia choroby, z którymi nie sposób poradzić sobie domowymi metodami.
Jeśli górna granica zostanie przekroczona, najprawdopodobniej u pacjenta występuje ostra niewydolność nerek, kwasica ketonowa lub nawet długotrwała choroba nerek. Po drugiej stronie skali również widać istotne problemy: niedożywienie, zanik mięśni lub ich zbyt niska masa. Każdy z tych problemów wymaga stanowczej reakcji.
Kreatynina we krwi jest bardzo ważnym wskaźnikiem. Dlatego niektórych pacjentów lekarze rodzinni kierują na takie badanie okresowo, profilaktycznie. Również przeprowadzenie poza NFZ takiej analizy jest wysoce wskazane, ponieważ koszt badania kreatyniny jest zazwyczaj niewysoki i zamyka się w kwocie od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.
