Grzybica paznokci to choroba wywoływana przez grzyby, która przejawia się zmianami pojawiającymi się na płytce paznokcia. Jak dochodzi do zakażenia drobnoustrojami powodującymi grzybicę i jak wygląda jej leczenie?
Jak wygląda grzybica paznokci?
Grzybica paznokci to zmiana chorobowa obejmująca płytkę paznokcia, wywoływana przez grzyby. Najkorzystniejsze warunki do rozwoju drobnoustrojów odpowiedzialnych za pojawianie się grzybicy panują w ciepłym i wilgotnym środowisku – z tego powodu najczęściej występująca jest grzybica paznokci u stóp. Choroba z reguły rozwija się dość wolno, dlatego jej pierwsze symptomy można łatwo przeoczyć. Może zarówno zaatakować płytkę jednego paznokcia, jak i rozprzestrzenić się na pozostałe. Zmiany zwykle zajmują pierwszy oraz piąty paznokieć u stopy.
Jak wygląda grzybica paznokcia? Wśród głównych objawów tej choroby wymieniamy:
- białe, żółte, brązowe, a niekiedy czarne przebarwienia;
- pogrubienie paznokcia, a jednocześnie zwiększenie jego łamliwości i kruchości;
- wyraźne pofałdowanie i odkształcenie płytki paznokcia;
- oddzielanie się paznokcia od łożyska;
- nieprzyjemny zapach towarzyszący zmianom;
- zapalenie wałów paznokciowych, przejawiające się bólem, zaczerwienieniem i ociepleniem skóry wokół paznokcia.
Jakie są rodzaje grzybicy paznokci?
W zależności od grzyba, który jest przyczyną infekcji, miejsca występowania zmian, ich nasilenia oraz innych dolegliwości możemy wyróżnić pięć rodzajów grzybicy paznokci: podpaznokciową dalszą i boczną, podpaznokciową bliższą, powierzchowną, wewnątrzpłytkową oraz dystroficzna. Czym cechuje się każdy z nich?
|
Rodzaj grzybicy |
Charakterystyka |
|
Grzybica
podpaznokciowa dalsza i boczna |
To
najczęściej występująca postać grzybicy paznokcia. Choroba rozwija się od
dalszego brzegu paznokcia lub od strony bocznej i rozszerza ku jego środkowi. |
|
Grzybica
podpaznokciowa bliższa |
Zazwyczaj
rozwija się na paznokciach u dłoni. Pierwsze objawy pojawiają się na bliższej
części płytki paznokcia, czyli w okolicach wału okołopaznokciowego i obrąbka
naskórkowego. |
|
Grzybica
powierzchowna |
Obejmuje
powierzchnię płytki i nie przenika mocno w jej wnętrze. W przebiegu infekcji
na płytce często pojawiają się proszkowate białe plamki, dlatego ta odmiana choroby bywa
też nazywana grzybicą powierzchowną białą. |
|
Grzybica
wewnątrzpłytkowa |
Infekcja
rozwija się bezpośrednio w płytce, począwszy od wolnego brzegu, ale nie
obejmuje łożyska, więc nie obserwuje się rogowacenia. To dość rzadko
występująca postać grzybicy. |
|
Grzybica
dystroficzna |
Ten rodzaj
grzybicy pojawia się w zaawansowanym stadium choroby, gdy zmiany zajmują
już cały obszar paznokcia. |
Najczęstsze przyczyny grzybicy paznokci
Grzybica paznokci nierzadko jest konsekwencją lekceważenia grzybicy stóp – zwykle towarzyszy jej swędzenie, pieczenie lub ból stóp, błędnie tłumaczone niewłaściwą pielęgnacją lub przesuszeniem skóry. Grzybica paznokcia może być także przykrą pamiątką z wizyty na basenie, w saunie lub łaźni oraz następstwem noszenia cudzych butów czy skarpet.
Istnieją również pewne czynniki ryzyka, które mogą zwiększać ryzyko rozwoju grzybicy paznokci. Zaliczamy do nich między innymi otyłość, cukrzycę i anemię. Na grzybicę bardziej narażone są też osoby cierpiące na zaburzenia żołądkowo-jelitowe, układu krążenia, układu odpornościowego lub hormonalne. Wystąpienie grzybicy paznokci może mieć także związek z długą kuracją antybiotykową, przyjmowaniem sterydów oraz chemioterapią.
Grzybica paznokci – leczenie
W przypadku zdiagnozowania grzybicy paznokci, konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia. Nie wolno tego bagatelizować – w przeciwnym razie możemy roznosić chorobę, stanowiąc zagrożenie dla otoczenia. Metoda oraz czas leczenia grzybicy są uzależnione przede wszystkim od stopnia zaawansowania zmian oraz rodzaju grzybów, które wywołały infekcję. Pod uwagę bierze się również ewentualne działania niepożądane, jakie pojawiły się w trakcie dotychczasowej terapii, oraz możliwe interakcje używanych środków z innymi lekami.
Początkowo leczenie grzybicy z reguły polega na stosowaniu leków działających miejscowo. Preparaty na grzybicę paznokci mogą mieć postać lakieru lub serum do paznokci, kremu czy płynu i najczęściej są dostępne bez recepty. Jeśli zmiany są rozległe, lekarz może przepisać środek na receptę, a przy bardzo zaawansowanym stadium choroby wprowadzane jest leczenie ogólnoustrojowe, czyli doustne. W leczeniu grzybicy wykorzystuje się też laser lub terapię fotodynamiczną – pacjent zażywa leki fotouczulające, a następnie jest wystawiany na działanie światła, które niszczy grzyby. Leczenie grzybicy paznokci zazwyczaj trwa dość długo – cały proces może zająć od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy.
Powikłania grzybicy paznokci
Na powikłania związane z grzybicą paznokci szczególnie narażone są osoby starsze oraz chorujący na cukrzycę – w ich przypadku może dojść do stanu zapalnego tkanki łącznej, a nawet owrzodzeń stóp. Warto także podkreślić, że grzybica paznokcia może powodować różne dolegliwości bólowe, dlatego infekcji nie sposób ignorować.
Nawrót grzybicy paznokci – czy da się zapobiec?
Niestety, grzybica paznokci jest przypadłością, która lubi nawracać. By uniknąć ponownej infekcji lub zminimalizować ryzyko jej wystąpienia, trzeba pamiętać o kilku ważnych zasadach:
- podczas wizyty na basenie, saunie, siłowni czy w innych obiektach sportowych nigdy nie chodźmy boso;
- korzystając z usług manicure i pedicure, wybierajmy wyłącznie sprawdzone salony kosmetyczne, w których używane są jednorazowe lub poddawane sterylizacji narzędzia;
- po kąpieli dokładnie osuszajmy stopy oraz przestrzenie między palcami;
- podczas sprzątania zakładajmy rękawiczki;
- zawsze korzystajmy tylko ze swoich akcesoriów toaletowych, takich jak nożyczki czy pilniki;
- dobierajmy odpowiednie obuwie;
- dbajmy o bezpieczeństwo i higienę paznokci oraz skóry zarówno u stóp, jak i u dłoni.
Grzybica paznokci to uciążliwa przypadłość, za występowanie której odpowiedzialne są grzyby. Chcąc jej uniknąć lub zapobiec nawrotowi choroby, należy pamiętać o prawidłowej higienie osobistej, noszeniu właściwie dobranych butów oraz przestrzeganiu zasad bezpieczeństwa w obiektach sportowych.
