Dawniej fizjoterapeutą mogła być osoba po „weekendowym” kursie masażu. Te czasy na szczęście już minęły, ponieważ jedynie wykwalifikowany specjalista wie, w jaki sposób przywrócić zdolność ruchową pacjenta i jak mu pomóc. Usprawnienie po urazach obecnie odbywa się w szpitalu, przy łóżku chorego (pionizacja, nauka chodu, masaż). Następnie rehabilitacja kontynuowana jest w szpitalu rehabilitacyjnym, sanatorium, przychodni rehabilitacyjnej lub w gabinecie fizjoterapii, czasami też w domu pacjenta (odpłatnie).

Kim jest fizjoterapeuta?

Fizjoterapeuta to osoba posiadająca wykształcenie medyczne, która za pomocą odpowiedniej gimnastyki oraz zabiegów fizykoterapeutycznych przywraca sprawność ruchową pacjenta, łagodzi dolegliwości bólowe i podnosi sprawność fizyczną organizmu.

Do zabiegów stosowanych przez fizjoterapeutę należą między innymi:

• masaże,
• gimnastyka lecznicza,
• kąpiele lecznicze,
• światłolecznictwo,
• ciepłolecznictwo,
• laseroterapia,
• ultrasonoterapia,
• pole elektromagnetyczne itd.

Fizjoterapia może obejmować wiele różnych metod leczenia, w zależności od konkretnych problemów pacjenta. Niektóre przykłady technik stosowane w pracy fizjoterapeuty to:

• ćwiczenia zakresu ruchu (gimnastyka lecznicza, pływanie, hydroterapia),
• masaż terapeutyczny (mobilizacja tkanek miękkich),
• elektroterapia (stymulacja elektryczna mięśni),
• krioterapia i terapia cieplna (okłady z lodu, masaż lodem, gorące okłady z wosku parafinowego),
• ultradźwięki,
• Kinesio Taping (stabilizacja stawów i mięśni taśmą Kinesio).

Kto powinien zainteresować się wizytą u fizjoterapeuty?

Wizytą u fizykoterapeuty powinien przede wszystkim zainteresować się pacjent z dolegliwościami ze strony:

• układu nerwowo-mięśniowo-szkieletowego, w tym z bólem pleców, zapaleniem stawów, zaburzeniami związanymi z urazami kręgosłupa szyjnego oraz urazami sportowymi,
• układu oddechowego – m.in. z astmą, mukowiscydozą, przewlekłą obturacyjną chorobą płuc,
• układu sercowo-naczyniowego, m.in. z chorobami serca, zawałem serca,
• naurologicznej, np. po udarze, w chorobie Parkinsona, przy stwardnieniu rozsianym.

Również osoby, które doświadczyły kontuzji, cierpią na zawroty głowy i utratę równowagi (tzw. rehabilitacja przedsionkowa) oraz mają problemy z trzymaniem moczu, powinny skorzystać z zabiegów fizykoterapeutycznych.

Jaka jest różnica między fizjoterapią a rehabilitacją?

Tych dwóch pojęć często używa się zamiennie. Okazuje się jednak, że fizjoterapia jest częścią składową rehabilitacji, która obejmuje znacznie szerszy zakres działań medycznych. W zakresie rehabilitacji wyróżnia się:

• rehabilitację medyczną, której celem jest przywrócenie osoby niepełnosprawnej do normalnego życia społecznego lub stworzenie jej warunków do normalnego bytowania,
• rehabilitację zawodową, mającą na celu przysposobienie osób niepełnosprawnych do wykonywania pracy zawodowej (obejmuje poradnictwo zawodowe, przekwalifikowanie zawodowe, ocenę zdolności psychofizycznych, wybór optymalnego zatrudnienia),
• rehabilitacja społeczna, polegająca na integracji osób niepełnosprawnych w społeczeństwie (w tym: kształtowanie umiejętności właściwego zachowania się w rodzinie, grupie rówieśniczej, zawodowej oraz łagodzenie barier społecznych – edukacyjnych oraz ekonomicznych).

Ile kosztuje wizyta fizjoterapeuty?

Jeżeli dany lekarz stwierdza, że u pacjenta konieczna jest fizjoterapia, NFZ na podstawie skierowania refunduje niektóre zabiegi i w tym przypadku leczenie jest bezpłatne. W przypadku leczenia prywatnego koszty przedstawiają się następująco:

• konsultacja lekarska z e-Receptą – od 150 zł,
• fizjoterapeuta dziecięcy – od 135 zł,
• masaż izometryczny – od 78 zł,
• Biomechaniczna Stymulacja Mięśni (BMS) – od 155 złotych.

Jak wybrać dobrego fizjoterapeutę?

Aby wybrać dobrego fizjoterapeutę, najlepiej zapoznać się z opiniami jego pacjentów. Zawsze należy korzystać z usług terapeuty, który znajduje się liście krajowej izby fizjoterapeutów (KIF), ponieważ zabiegi wykonywane przez osoby, które nie posiadają szerokiej wiedzy medycznej, ani uprawnień do wykonywania zawodu, mogą być groźne dla zdrowia, a nawet spowodować nieodwracalne zmiany w organizmie, np. paraliż.

Członkami KIF są zarówno fizjoterapeuci związani z umową z NFZ, jak i wykonujący zawód poza systemem świadczeń gwarantowanych. Warto sprawdzić uprawnienia, stopień, tytuł naukowy i doświadczenie zawodowe wybranego specjalisty w Krajowym Rejestrze Fizjoterapeutów (który jest dostępny dla wszystkich zainteresowanych).

Jak zostać fizjoterapeutą?

Kiedyś fizjoterapeutą można było zostać po ukończeniu kształcenia w studium fizjoterapii (technik fizjoterapii). Obecnie, aby uzyskać prawo do wykonywania zawodu fizjoterapeuty, należy spełnić kryteria formalne, określone w Ustawie z dnia 25 września 2015 o zawodzie fizjoterapeuty (Dz. U. z 2018 r. poz. 505, z późn. zm.), czyli należy ukończyć:

• trzyletnie studia licencjackie o kierunku rehabilitacja ruchowa lub fizjoterapia (można również otrzymać tytuł magistra po dwuletnich uzupełniających studiach magisterskich),
• pięcioletnie studia magisterskie na kierunku rehabilitacja ruchowa lub fizjoterapia,
• czteroletnie podyplomowe studia specjalizacyjne (specjalista fizjoterapii).

Program studiów jest bardzo rozbudowany i obejmuje m.in. zajęcia ze studiów pielęgniarskich, medycznych oraz psychologicznych. Większość fizjoterapeutów kontynuuje naukę po ukończeniu studiów, w ramach szkoleń. W wyspecjalizowanych ośrodkach organizowane są dla nich kursy dla fizjoterapeutów, na których prezentowane są najnowsze osiągnięcia nauki i techniki wykorzystywane w leczeniu na całym świecie. Niektóre osoby otwierają specjalizację, prowadzą badania i zdobywają kolejne tytuły naukowe. Fizjoterapeuci powinni się cyklicznie doszkalać z zakresu fizjoterapii – kursy przykładowe to:

• Manipulacje krótkodźwigniowe (HVLA),
• Radiologia w praktyce fizjoterapeuty,
• Suche igłowanie – medyczna akupunktura,
• Diagnostyka różnicowa,
• Instrument Assisted Soft Tissue Manipulation (IASTM),
• Terapia Wisceralna,
• Rozluźnianie mięśniowo-powięziowe,
• Osteopatyczna diagnostyka i terapia bólów głowy,
• Prewencja i rehabilitacja urazów stanu kolanowego,
• Ocena neurorozwojowa dziecka i przykłady postępowania fizjoterapeutycznego.

Dobrze wykwalifikowany fizjoterapeuta, dzięki posiadanej wiedzy i praktyce potrafi skutecznie pomóc wielu osobom i przywrócić ich do normalnego życia.