Elektrolity – czym są, jak rozpoznać ich niedobór i jak je uzupełniać?

Elektrolity – czym są, jak rozpoznać ich niedobór i jak je uzupełniać? - zdjęcie

Elektrolity są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wiele osób jednak nie wie, na co konkretnie wpływają, w jakich procesach biorą udział, a także czym może grozić ich niedobór. Czym są elektrolity i dlaczego zachowanie ich odpowiedniego poziomu w organizmie jest tak ważne dla zdrowia?

Jeśli interesuje Cię ten temat, przeczytaj również: Elektrolity w diecie sportowca – dlaczego są tak ważne dla homeostazy organizmu?

Elektrolity – co to?

Elektrolity to jony soli, znajdujące się w płynach naszego ciała – krwi, osoczu i płynach tkankowych. Biorą one udział w wielu przebiegających w organizmie procesach – wpływają na pracę mózgu, mięśni i innych organów, pozwalają zachować prawidłową gospodarkę wodno-elektrolitową, a ponadto utrzymują napięcie w błonach komórkowych i odpowiadają za przewodzenie impulsów elektrycznych przez neurony do innych komórek.

Jaką rolę w organizmie pełnią elektrolity?

Wśród najważniejszych elektrolitów wymienia się m.in. sód, wapń, magnez i potas. Wszystkie pełnią określone role, od których zależy właściwe funkcjonowanie naszego organizmu.

Elektrolity

Funkcja w organizmie

Sód

Najbardziej aktywny osmotycznie składnik płynu międzykomórkowego. Sód jest głównym kationem, który uczestniczy w utrzymaniu odpowiedniego nawodnienia organizmu.

Wapń

Bierze udział w procesie przewodzenia impulsów elektrycznych w neuronach i odpowiada za jego regulację.

Magnez

Jest kluczowy dla zapewnienia prawidłowej pracy układu nerwowego i mięśniowego oraz właściwego przebiegu procesów metabolicznych.

Potas

Wspomaga utrzymanie ciśnienia krwi na odpowiednim poziomie oraz wspiera pracę serca i mięśni.

Do grupy najważniejszych elektrolitów często zaliczane są również chlorki. Są to aniony licznie występujące w organizmie, które są istotne dla zachowania równowagi kwasowo-zasadowej oraz wspomagają produkcję kwasu solnego w żołądku.

Niedobór elektrolitów – objawy i skutki

Nieprawidłowy poziom elektrolitów może prowadzić do zaburzeń funkcjonowania organizmu. Ich utraty trudno jednak uniknąć. Dochodzi do niej m.in. przy wysokiej temperaturze – podczas upałów ciało się poci, a wraz z nim w organizmie ubywa elektrolitów. Ten sam mechanizm działa w przypadku wysiłku fizycznego – ciężkiej pracy czy intensywnego treningu.

Elektrolity tracimy też w przebiegu infekcji wirusowych oraz innych chorób, którym towarzyszy gorączka. Ich niedobór może być także spowodowany wymiotami i biegunką. Obniżenie stężenia elektrolitów w organizmie jest również konsekwencją biegunki po alkoholu. Wśród pozostałych przyczyn niedoboru elektrolitów wymienia się rygorystyczną dietę, picie zbyt małej ilości płynów oraz zażywanie leków moczopędnych i przeczyszczających.

W jaki natomiast sposób organizm manifestuje niedobór elektrolitów? Wśród najczęściej występujących objawów nieprawidłowego poziomu elektrolitów wymienia się:

  • drżenie i skurcze mięśni,
  • obrzęki,
  • biegunki lub zaparcia,
  • nudności, bóle głowy,
  • senność, osłabienie i zmęczenie,
  • pogorszenie samopoczucia, podenerwowanie.

Niedobór elektrolitów w organizmie może prowadzić do zaburzeń pracy układu nerwowego i wzrostu ciśnienia krwi. W poważniejszych przypadkach może on zaś skutkować omdleniami, konwulsjami, zaburzeniami funkcjonowania serca, łamliwością kości oraz paraliżem. Bardzo niebezpieczną dla zdrowia konsekwencją niedoboru elektrolitów jest też odwodnienie.

Jak zbadać stężenie elektrolitów w organizmie?

By sprawdzić poziom elektrolitów w organizmie, wykonuje się jonogram. Badanie to przeprowadza się u osób, u których istnieje podejrzenie zaburzeń w równowadze wodno-elektrolitowej. Przesłanką do wykonania jonogramu mogą być także powstające obrzęki, nieregularne ciśnienie krwi czy nieprawidłowa praca serca.

Odpowiednie stężenie elektrolitów w organizmie to:

  • sód – 135-145 mmol/l,
  • wapń – 2,25-2,75 mmol/l,
  • magnez – 0,65-1,2 mmol/l,
  • potas – 3,5-5,5 mmol/l.

Jak uzupełniać elektrolity?

Elektrolity można jednak łatwo uzupełniać, dzięki czemu ryzyko powstania niedoboru, a tym samym pojawienia się jego groźnych dla zdrowia skutków będzie znacznie mniejsze. Przede wszystkim zaleca się regularne picie wody, w tym wody wysokozmineralizowanej, oraz soków pomidorowych, które są bogatym źródłem potasu. Warto również zadbać o dietę i uzupełnić ją o produkty zawierające sód, wapń, magnez i potas, w tym pomidory, banany, suszone morele, pestki dyni czy migdały. Z kolei podczas treningu należy sięgać po napoje izotoniczne, wzbogacone o elektrolity.

Dobrym sposobem uzupełniania elektrolitów jest też przyjmowanie suplementów. Bardzo popularne są elektrolity w saszetkach, w których znajduje się proszek do sporządzania roztworu do picia. Popularne produkty często zawierają substancje słodzące i aromaty, dzięki czemu napój jest przyjemny w smaku – ma to znaczenie choćby przy podawaniu elektrolitów dzieciom. Oprócz elektrolitów w saszetkach dostępne są także suplementy w formie tabletek musujących do rozpuszczania w wodzie. By zapobiec wystąpieniu objawów niedoboru elektrolitów, a zarazem wesprzeć pracę kluczowych dla organizmu narządów, można również stosować suplementy na serce i układ krążenia.

Jak uniknąć niedoboru elektrolitów?

Warto jednak nie tylko wiedzieć, jak uzupełniać elektrolity, ale też jak uniknąć ich niedoboru. Trzeba pamiętać przede wszystkim dostarczaniu organizmowi odpowiedniej ilości płynów – zwłaszcza w trakcie upałów, choroby, biegunki czy podczas wysiłku. Przy bardzo wysokich temperaturach, w miarę możliwości, należy ograniczyć wysiłek fizyczny i treningi. Nie zaleca się także drastycznych zmian diety.

Elektrolity to jony soli niezbędne do zachowania dobrego stanu zdrowia. Od ich właściwego poziomu zależy gospodarka wodno-elektrolitowa oraz praca układu nerwowego, mięśniowego i krążenia, a tym samym – prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Choroby skóry Glistnik jaskółcze ziele – skuteczna broń nie tylko na kurzajki. Na co pomaga i jak stosować?
Natura już od początku istnienia człowieka obdarzała go niesamowitym bogactwem ziół, które są w stanie leczyć wiele schorzeń i problemów zdrowotnych. Tak jest w przypadku glistnika - rośliny powszechnie występującej w wielu miejscach i ...
Informacje dla pacjenta Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt...
Serce i układ krążenia Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co s...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...
Układ rozrodczy i moczowy 7 skutecznych metod na opóźnienie wytrysku podczas stosunku
Szybki wytrysk to z reguły koniec miłosnych uniesień, dlatego każdy mężczyzna pragnie przeciągnąć jak najdłużej moment swojego spełnienia. Za optymalną długość stosunku uważa się akt trwający...

Informacje dla pacjenta Choroba Hashimoto – jakie są objawy, przyczyny i leczenie? Co warto wiedzieć o zespole Hashimoto?
Choroba Hashimoto to najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy, będąca przewlekłym schorzeniem układu immunologicznego. Oto najważniejsze informacje na temat jej objawów, ...
Układ pokarmowy Kwas alfa-liponowy (ALA) w walce z cukrzycą. Gdzie występuje i jak działa?
Jaki jest związek pomiędzy kwasem alfa-liponowym a cukrzycą? Kwas ten jest jednym z najskuteczniejszych przeciwutleniaczy, obniża także poziom cukru we krwi i usprawnia pracę wątroby, dzięki czemu jest zalecanym suplementem dla osób bo...
Serce i układ krążenia Choroba Kawasaki – jak wygląda i przebiega? Co warto wiedzieć o zespole Kawasaki?
Choroba Kawasaki to poważna choroba układowa dotykająca głównie dzieci, mogąca doprowadzić do niebezpiecznych powikłań. Oto najważniejsze objawy, zalecane sposoby leczenia oraz inne istotne informacje na jej temat. Z tego artykułu d...
Mięśnie i kości Lumbago (postrzał) – czym jest, ile twa i jak leczyć? Jakie mogą być przyczyny występowania i z czym walczyć?
Lumbago to określenie stosowane w przypadku nagłego i ostrego bólu w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. Oto podstawowe informacje na temat tego bolesnego i utrudniającego funkcjonowanie zespołu dolegliwości. Z tego artykułu dowiesz się: ...
Serce i układ krążenia Miażdżyca: przyczyny, objawy, dieta – jak leczyć miażdżyce?
Współczesne tempo życia sprawia, że wiele osób sięga po fast foody oraz żywność wysoko przetworzoną, spożywa duże ilości kawy i herbaty, nie wysypia się, nie regeneruje odpowiednio organizmu, ma za mało ruchu, żyje w ciąg...
Odporność, wzmocnienie organizmu Normy neutrofili: jaki poziom jest niepokojący? O czym świadczą podwyższone neutrofile?
Krew to płynna tkanka, od której zdrowia zależy kondycja całego organizmu. Pacjenci najczęściej kojarzą, czym są białe i czerwone ciałka, ale już takie parametry jak normy neutrofili są dla nich zupełnie zagadkowe. Tymczasem to nie...
Układ pokarmowy Ból wątroby – jakie są sposoby na poradzenie sobie z problemem? Czym spowodowany jest ból wątroby?
Ból wątroby może wynikać z wielu przyczyn i świadczyć zarówno o niezdrowej diecie, jak i o poważnej chorobie. Poniżej podstawowe informacje na temat tego objawu, jego leczenia i profilaktyki. Z tego artykułu dowiesz się: ja...
Układ rozrodczy i moczowy Bóle nerek: jak leczyć? – przyczyny i objawy bólu nerek
Nerki stanowią jeden z głównych elementów układu moczowo-płciowego. Pełnią bardzo ważne funkcje – wydalają z organizmu szkodliwe produkty przemiany materii, filtrują i zatrzymują składniki niezbędne do prawidłowego fu...
Układ pokarmowy Skutki bulimii po latach. Jakie są szanse na wyjście z bulimii, zanim nie jest za późno?
Zaburzenia odżywiania są grupą schorzeń, które są coraz częściej diagnozowane wśród społeczeństwa. Tuż obok anoreksji, najczęściej spotykanym zaburzeniem jest bulimia, która zamiennie nazywana jest żarłocznością ...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem