Dna moczanowa – podagra – objawy, przyczyny, leczenie, dieta

Dna moczanowa – podagra – objawy, przyczyny, leczenie, dieta - zdjęcie

Dna moczanowa (podagra, artretyzm), jest bardzo poważnym, przewlekłym schorzeniem, na które niestety nie wynaleziono dotąd skutecznego leku. Powstaje w wyniku zaburzeń przemiany materii, które doprowadzają do nieodwracalnego zniekształcenia stawów, związanego z odczuwaniem dotkliwych bólów, które w zaawansowanej postaci powodują trwałe uszkodzenia narządów ruchu i niesprawność fizyczną. Z czasem dochodzi do uszkodzenia nerek, kamicy moczowej i powstawania guzów w tkankach miękkich. Choroba dotyka 1-2% ludności w średnim i starszym wieku, w tym około 20 razy częściej mężczyzn, niż kobiet.

Jakie są przyczyny dny moczanowej?

Dna moczanowa jest tak stara, jak ludzkość i mechanizm jej powstawania został przez naukowców dobrze rozpoznany. Dotąd jednak nie poznano jej podłoża. Choroba może być spowodowana czynnikami genetycznymi, nie bez znaczenia są również błędy żywieniowe, picie alkoholu i zaburzenie pracy hormonów. Najczęściej zapalenie stawów może być pierwszym symptomem zagrożenia dną moczanową. Przyczyny bólu, towarzyszącego zniekształceniu stawów, tkwią w nadmiarze kwasu moczowego. Powstaje on z puryn, których źródłem są spożywane pokarmy oraz produkty rozpadu obumierających tkanek. W zdrowym organizmie są one skutecznie usuwane przez białe ciałka krwi. Jednak u osoby chorej powstaje nadmiar kwasu moczowego i dochodzi do jego krystalizacji. Kryształki kwasu, zwane moczanami, odkładają się w stawach i w przestrzeni okołostawowej, gdzie rosną i ranią okoliczną tkankę, wywołując stan zapalny. Białe krwinki bezskutecznie usiłują je wchłonąć i zneutralizować, zatem choroba postępuje dalej, w szybkim tempie. Specjaliści wyróżniają dwa rodzaje dny moczanowej: pierwotną i wtórną. Pierwotna wywołana jest odziedziczonym zaburzeniem metabolizmu, polegającym na produkowaniu zbyt dużej ilości kwasu moczowego i problemem z jego wydalaniem. Artretyzm wtórny może rozwinąć się w następstwie cukrzycy typu 2, przewlekłej choroby nerek, nadciśnienia tętniczego krwi, nadużywania alkoholu, stosowania głodówek, niewłaściwej diety, nadwagi, otyłości brzusznej, zaburzenia gospodarki lipidowej (wysoki poziom cholesterolu), białaczki, napromieniowania oraz przyjmowania niektórych leków odwadniających, a nawet nieraz witamin B1 i B12. Bezpośrednia przyczyna powstawania choroby nie jest znana.

Podagra, czyli inaczej dna moczanowa – objawy

Choroba może podstępnie rozwijać się nawet przez kilkanaście lat, nie dając żadnych objawów. Na tym etapie można ją wykryć jedynie przez badanie stężenia kwasu moczowego w surowicy krwi (podwyższenie poziomu tego kwasu nosi nazwę hiperurykemii). Dopiero kiedy pojawi się silny ból w zaatakowanym stawie, można nabrać podejrzenia, że jest to dna moczanowa. Objawy choroby stopniowo nasilają się. Najczęściej dna moczanowa rozpoczyna atak od stawu palucha stopy – nosi wtedy nazwę podagry. Kryształki kwasu mogą odkładać się także w stawie kolanowym (gonagra), łokciowym, nadgarstku lub stawie barkowym (chiragra) oraz w kręgosłupie (rachidagra). Ból, który na początku pojawia się w nocy lub nad ranem, narasta falami i z dnia na dzień staje się coraz bardziej dotkliwy. Po pewnym czasie jest nie do zniesienia. Zajęty staw jest napuchnięty i bardzo wrażliwy na dotyk. Skóra na nim jest napięta, błyszcząca, czerwona lub sino-purpurowa. Jeżeli już po pierwszym ataku nie zostanie wdrożone odpowiednie leczenie, a pacjent nie zmieni radykalnie stylu odżywiania, kryształki kwasu moczowego zaczną odkładać się w tkankach miękkich: pięt, palców, uszu oraz torebkach stawowych, tworząc bolesne guzki.

Jak leczyć dnę moczanową?

Chociaż artretyzm jest nieuleczalny, można znacznie złagodzić i spowolnić jego przebieg oraz skutki uboczne. Regularne przyjmowanie leków obniżających stężenie kwasu moczowego we krwi oraz przyspieszających jego wydalanie pozwala unikać kolejnych ataków, jakie wywołuje dna moczanowa. Leczenie wymaga również podjęcia drastycznych zmian w diecie. Powinna ona być uboga w puryny, z których powstaje kwas moczowy. Najwięcej puryn znajduje się w tłustym mięsie, zwłaszcza wieprzowym oraz innych tłustych potrawach, bogatych w białko.

Jaką stosować dietę podczas dny moczanowej?

Specjaliści dokładnie opracowali schemat diety, jakiej należy przestrzegać podczas choroby oraz zasad, do których trzeba się stosować. Należy:

  • przyjmować dużo płynów (2 litry dziennie), aby pomóc nerkom wypłukiwać kwas moczowy. Może to być woda mineralna, niesłodzona kawa, słaba herbata oraz kakao,
  • spożywać zupy przygotowywane wyłącznie na wywarach warzywnych,
  • spożywać więcej produktów roślinnych i świeżych owoców. Można jeść orzechy i grzyby, które chociaż zawierają dużo puryn, nie powodują wzrostu stężenia kwasu moczowego,
  • jeść dużo serów i twarogu (nawet tłustych),
  • ograniczyć spożycie wędlin i kiełbasy do chleba (nie wolno przekraczać dziennego spożycia 10 dag mięsa i wędlin łącznie), najlepiej zastąpić je pastą twarogową, masłem z dodatkiem ziół, chrzanem lub przecierem pomidorowym,
  • wykluczyć spożywanie wieprzowiny. Wołowinę, cielęcinę oraz drób należy gotować w wodzie bez tłuszczu, z dużą ilością warzyw,
  • przy posiłkach zawierających dużo puryn należy zrezygnować z picia alkoholu,
  • ziemniaki można jeść gotowane, ale lepiej upiec je w folii i spożyć z sosem sporządzonym na bazie jogurtu lub oliwy z oliwek.

Dna moczanowa – dieta i styl życia

Bardzo ważne jest, aby utrzymywać prawidłową masę ciała. Nadwaga i otyłość sprzyjają nawrotom choroby oraz deformacjom stawów (które są wówczas bardziej obciążone). Aby ograniczyć masę ciała, należy postępować bardzo ostrożnie. Przy diecie niskokalorycznej (poniżej 1200 kcal), nisko-węglowodanowej oraz głodówkach objawy choroby mogą się nasilać, ponieważ zamiast cukrów będą spalane tłuszcze i białka, w wyniku czego podnosi się stężenie kwasu moczowego we krwi. Ostatni posiłek powinien być spożywany ok. 2-3 godziny przed snem, ponieważ nocą maleje sprawność wydalania kwasu moczowego po jedzeniu. Należy regularnie ćwiczyć, aby zachować ruchomość i elastyczność stawów. Nie wolno jednak doprowadzać do ich nadmiernego obciążenia (najlepsza jest gimnastyka w wodzie).Dna moczanowa może dotknąć każdego. Chociaż jest nieuleczalna, zmiana nawyków, a przede wszystkim wprowadzenie odpowiedniej diety, może skutecznie ograniczyć zarówno rozwój, jak i nawroty choroby.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Przeziębienie i grypa

Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie i możliwe powikłania
Grypa należy do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego. Szczególne wyzwanie epidemiologiczne stanowi przy tym grypa typu A, wywołująca infekcje u ludzi oraz innych gatunków ssaków i ptaków....

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Wirus RSV - objawy, przyczyny, leczenie. Lawinowo rośnie liczba zakażeń, jak się chronić?
Zachorowania na wirus RSV dostrzegalne są w okresie jesienno-zimowym, choć szczególny wzrost przypada zazwyczaj na styczeń i luty. Wirus RSV stanowi główną przyczynę zachorowania na choroby dróg oddechowych u dzieci....

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Układ oddechowy

Wirus RSV u dzieci – objawy, badania, leczenie. Jak skutecznie ochronić dziecko przed zachorowaniem?
W okresie zwiększonego zachorowania dzieci są narażone na różnego typu choroby. Czasami zwykłe przeziębienie może się okazać czymś więcej np. wirusem RSV. Wirus RSV u dzieci w niektórych przypadkach prowadzi do niebezpiecznych powikłań.&n...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Jakie witaminy i suplementy zażywać po 65. roku życia? Ranking najlepszych produktów dla seniora na 2025 rok
Z wiekiem organizm zmienia swoje potrzeby żywieniowe i może mieć trudności z przyswajaniem niektórych składników odżywczych. Właściwie dobrana suplementacja może znacząco wpłynąć na jakość życia seniorów, wspierając ich zdrowie i d...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, ...

Układ oddechowy

Wirus hMPV - cichy sprawca infekcji dróg oddechowych: co musisz wiedzieć od objawów po diagnostykę i leczenie
Ludzki metapneumowirus (hMPV) to stosunkowo mało znany, lecz powszechnie występujący patogen, który wywołuje infekcje dróg oddechowych. Choć objawy zakażenia przypominają grypę lub przeziębienie, wirus ten ...

Choroby skóry

Blizny po trądziku – jak się ich pozbyć? Skuteczne zabiegi i polecane produkty
Blizny potrądzikowe to problem, z którym boryka się wiele osób, niezależnie od wieku. Choć trądzik sam w sobie może być uciążliwy, to często jego skutki w postaci blizn są jeszc...

Choroby i dolegliwości

Nietrzymanie moczu w nocy – jak odzyskać spokojny sen?
Nietrzymanie moczu to dolegliwość, która może dotknąć każdego, niezależnie od wieku i płci. Statystycznie, zmagają się z nią częściej kobiety, przede wszystkim ze względu na anatomię u...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Jakie witaminy i suplementy zażywać po 65. roku życia? Ranking najlepszych produktów dla seniora na 2025 rok
Z wiekiem organizm zmienia swoje potrzeby żywieniowe i może mieć trudności z przyswajaniem niektórych składników odżywczych. Właściwie dobrana suplementacja może znacząco wpłynąć na jakość życia seniorów, wspierając ich zdrowie i d...

Układ nerwowy

Jak zwiększyć poziom testosteronu? Naturalne metody i najlepsze boostery testosteronu
Testosteron to kluczowy hormon występujący zarówno u mężczyzn, jak i kobiet, który wpływa nie tylko na libido i samopoczucie, ale ma znacznie szersze spektrum działania na organizm. Utrzymanie jego prawidłowego poziomu jest możliwe dzięki...

Układ rozrodczy i moczowy

Dieta przy dnie moczanowej – co jeść, a czego unikać, aby złagodzić objawy choroby?
Dna moczanowa, znana również jako artretyzm lub podagra, to przewlekła choroba zapalna dotykająca około 1% populacji. Charakteryzuje się stanami zapalnymi stawów i nerek, spowodowanymi nadmiernym gromadzeniem się kwasu moczowego w organiz...

Pierwsza pomoc

Zawał serca – objawy, przyczyny i rozpoznanie na wczesnym etapie
Współczesny styl życia - ciągły pośpiech, stres i niezdrowe nawyki - może mieć poważny wpływ na zdrowie, szczególnie na nasze serce. Zawał mięśnia sercowego pozostaje jedną z głównych przyczyn zgonów w Polsce i na świecie....

Oczy, wady wzroku

Jak łagodzić objawy infekcyjnego zapalenia spojówek? Domowe sposoby na piekące i czerwone oczy
Infekcyjne zapalenie spojówek to częsty problem zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Wdrożenie odpowiedniego postępowania już przy pierwszych objawach choroby pozwoli na złagodzenie nieprzyjemnych dolegliwo...

Kosmetyki i uroda

Niacynamid – czy Twoja skóra go pokocha? Działanie i polecane kosmetyki
Niacynamid, znany również jako witamina B3, zdobywa coraz większą popularność w świecie pielęgnacji skóry. Ten wszechstronny składnik jest ceniony za swoje działanie na r&oa...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem