Z artykułu dowiesz się:
- w jaki sposób dieta może wpływać na wynik kolonoskopii,
- jak wyglądają zalecenia dietetyczne na tydzień, trzy dni oraz dzień przed badaniem,
- czego nie można, a co powinno się jeść przed kolonoskopią,
- czy przed kolonoskopią można pić kawę,
- jakie preparaty można przyjmować przed zabiegiem,
- co można jeść po kolonoskopii.
Przeczytaj także: "Kolonoskopia - jak wygląda badanie i jak się do niego przygotować?".
Dieta przed kolonoskopią – dlaczego to, co jemy, może mieć wpływ na wynik badania?
Pacjenci, którzy pytają lekarza, jak się przygotować do kolonoskopii, otrzymują zalecenia dotyczące przede wszystkim właściwej diety. Powinna być ona lekkostrawna i pozwolić dokładnie oczyścić jelita. Resztki pokarmowe zalegające przy ściankach jelit mogą sfałszować wyniki badania, uniemożliwiając lekarzowi właściwą interpretację zmian. Z jednej strony istnieje ryzyko maskowania guzów lub polipów, z drugiej strony nagromadzone resztki pożywienia mogą być błędnie odczytane jako zmiana chorobowa.
Dieta przed kolonoskopią – tradycyjne zalecenia
Przygotowania do kolonoskopii zaczynają się już na tydzień przed badaniem. Dieta lekkostrawna przed kolonoskopią nie wymaga jeszcze drastycznego ograniczania ilości przyjmowanego pożywienia, ale już na tym etapie eliminujemy pokarmy, które długo zalegają w jelitach. Następnie, na 3 dni przed badaniem, powinna zostać wprowadzona dieta ubogoresztkowa. Ostatnim etapie przygotowań jest dieta płynna przed kolonoskopią. Niegdyś zalecano stosowanie restrykcyjnej diety już na tydzień przed kolonoskopią, jednak obecnie wytyczne lekarzy w tym zakresie są zupełnie inne. O ile ścisłe oczyszczanie rzeczywiście jest konieczne, o tyle może ono rozpocząć się dopiero na 1-2 dni przed badaniem. Wcześniej pacjent jest na diecie lekkostrawnej.
Tydzień do badania – lekkostrawna dieta przed kolonoskopią
Oczyszczenie przed kolonoskopią powinno rozpocząć się tydzień przed planowanym badaniem. Wtedy też wprowadzamy dietę lekkostrawną. Z menu eliminujemy przede wszystkim:
- słodycze,
- produkty przetworzone,
- orzechy,
- pestki,
- dania smażone.
Nie trzeba natomiast ograniczać ilości przyjmowanych pokarmów.
Trzy dni do badania – dieta ubogoresztkowa przed kolonoskopią
Na trzy dni przed badaniem wprowadzamy dietę ubogoresztkową, która polega na wyeliminowaniu z menu warzyw i owoców, zwłaszcza tych, które zawierają pestki. Ponadto należy ograniczyć produkty zawierające błonnik pokarmowy, a więc pieczywo, ryż czy makaron pełnoziarnisty. W tym czasie trzeba zrezygnować z przyjmowania suplementów diety zawierających żelazo. Jeśli na stałe przyjmujemy innego rodzaju witaminy i minerały, warto zapytać lekarza, czy nie ma konieczności ich odstawienia. Na 2 dni przed badaniem dietę ubogoresztkową zastępuje dieta bezresztkowa. W rzeczywistości powinna być to dieta półpłynna przed kolonoskopią, gdyż pacjent powinien przyjmować co najmniej 2 litry płynów dziennie. Dozwolone jest spożywanie:
- bulionów,
- białego pieczywa,
- gotowanego chudego mięsa,
- gotowanych jajek.
Dzień do badania - płynna dieta przed kolonoskopią
Dieta płynna przed kolonoskopią jest już bardzo restrykcyjna, gdyż pacjent nie może spożywać innych potraw niż takich o płynnej konsystencji. Jedynym posiłkiem, który nie musi mieć płynnej formy, jest śniadanie. Należy jednak uważać, żeby nie zawierało ono produktów z błonnikiem pokarmowym. W porze obiadu można wypić zupę klarowaną, jednak zaleca się przyjmowanie przede wszystkim wody, ewentualnie herbaty. W dniu badania najlepiej całkowicie zrezygnować z posiłków, a na 4 godziny przed kolonoskopią nie można również przyjmować płynów.
Dieta przed kolonoskopią – aktualne zalecenia i restrykcje
Jak oczyścić jelita przed kolonoskopią? Czego nie jeść, a które produkty są dozwolone? Najprościej rzecz ujmując, oczyszczanie jelit to proces, który trwa około 7 dni. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi, pacjent powinien przejść na dietę lekkostrawną, następnie ubogoresztkową, bezresztkową, półpłynną i płynną.
Co jeść przed kolonoskopią? O ile w początkowym etapie nie obowiązują jeszcze większe ograniczenia, o tyle w późniejszym czasie pacjent musi ściśle przestrzegać zasad żywienia. Warto wziąć pod uwagę, że każdy ośrodek ma swoje własne wytyczne dotyczące przygotowania do kolonoskopii. Nie zaleca się jednak ograniczania diety pod kątem przyjmowanych kalorii. Badania wykazują, że ścisła, bardzo niskokaloryczna dieta nie sprawia, że pacjent jest lepiej przygotowany do badania. Warto również omówić z lekarzem kwestię przyjmowanych na stałe leków i suplementów, dowiadując się, czy rzeczywiście będzie trzeba z nich zrezygnować.
Czy można pić kawę przed kolonoskopią?
Czy można pić kawę przed kolonoskopią? Odpowiedź nie jest jednoznaczna, gdyż przyzwolenie na małą czarną zależy tak naprawdę od etapu przygotowań do badania. W trakcie diety lekkostrawnej kawa nie jest zabroniona, podobnie w czasie diety ubogoresztkowej. Niemniej jednak na 1-2 dni przed badaniem nie powinno się już spożywać kawy. Wtedy bowiem niedozwolone są wszelkie nieprzezroczyste napoje. Kawy bezwzględnie nie wolno pić w dniu kolonoskopii.
Oczyszczanie jelit przed kolonoskopią – preparaty zalecane przez lekarzy przed zabiegiem
Oczyszczanie jelit przed kolonoskopią polega na stosowaniu odpowiedniej diety, jednak nie jest ona jedynym elementem przygotowań. Bardzo istotne jest zastosowanie preparatów przeczyszczających, których bezpośrednim skutkiem są liczne wypróżnienia. Na rynku dostępne są preparaty takie jak:
- Fortrans,
- CitraFleet,
- Eziclen,
- Moviprep.
Powyższe leki dostępne są za okazaniem recepty. Może ją wystawić nie tylko gastrolog, lecz również lekarz pierwszego kontaktu. W zależności od wybranego preparatu nieco inne będą zasady przyjmowania środka przeczyszczającego. Istotne jednak, aby czas pomiędzy jego przyjęciem a badaniem był stosunkowo krótki. Pacjenci nie powinni oczyszczać jelit za pomocą produktów dostępnych bez recepty ani przygotowaną na własną rękę lewatywą.
Co jeść po kolonoskopii? Kiedy po badaniu można przyjąć pokarm?
Co jeść po kolonoskopii, aby nie odczuwać dyskomfortu? Kiedy można przyjąć pierwszy posiłek? Po badaniu zaleca się odczekać około 2-3 godziny przed przyjęciem posiłku. Przez pierwsze dni zalecana jest dieta lekkostrawna, podobnie jak na tydzień przed kolonoskopią. Nie powinno się przyjmować zbyt dużych dawek błonnika, gdyż może to skutkować problemami natury jelitowej. Dobrą praktyką jest przyjmowanie mniejszych objętościowo posiłków, ale za to częściej. Pacjenci mogą przyjmować też leki na choroby przewlekłe oraz suplementy diety, które zażywali przed kolonoskopią. Przykładowa dieta po kolonoskopii powinna uwzględniać białe pieczywo, chude mięso i nabiał, gotowane warzywa i owoce.
Źródła:
- http://www.przeglad.amp.edu.pl/uploads/2017/1/102_1_50_2017.pdf
- http://www.przeglad.amp.edu.pl/article.php?id=376
- https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/51056,kolonoskopia
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.
