Dieta cukrzycowa – co powinien jeść cukrzyk? Produkty dozwolone i przeciwwskazane dla chorych na cukrzycę

Dieta cukrzycowa – co powinien jeść cukrzyk? Produkty dozwolone i przeciwwskazane dla chorych na cukrzycę - zdjęcie

Dieta cukrzycowa, jak sama nazwa wskazuje, jest przeznaczona dla osób co chorujących na cukrzycę. Choroba ta nierozerwalnie wiąże się ze zmianą nawyków żywieniowych oraz włączeniem do jadłospisu produktów, które nie powodują gwałtownego podwyższenia poziomu glukozy.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • kto powinien stosować dietę cukrzycową,
  • jakie są najważniejsze zasady diety cukrzycowej,
  • co można jeść przy diecie cukrzycowej,
  • jakie produkty są przeciwwskazane w diecie cukrzycowej,
  • jak wygląda przykładowy jadłospis przy diecie cukrzycowej.

Przeczytaj też: Krzywa cukrowa: kiedy należy badać? Wskazania i normy

Kto powinien stosować dietę cukrzycową?

Dieta cukrzycowa powinna być nieodłącznym elementem leczenia wszystkich typów cukrzycy. Wyróżnia się dwie podstawowe odmiany tej choroby:

  • cukrzyca typu 1 – inaczej cukrzyca insulinozależna to choroba o podłożu autoimmunologicznym, polega na niszczeniu komórek trzustkowych produkujących insulinę. Rozpoczyna się u dzieci lub w wieku młodzieńczym;
  • cukrzyca typu 2 – istotą choroby jest niewłaściwe działanie insuliny w tkankach, co prowadzi do podwyższenia poziomu cukru we krwi. Za jej rozwój odpowiedzialne są czynniki genetyczne i środowiskowe. Często wiąże się z otyłością i zazwyczaj występuje u osób dorosłych.

Szacuje się, że spośród nawet 350 milionów chorych na cukrzycę z całego świata, aż 80-90% przypadków to cukrzyca typu 2.

Dieta cukrzycowa – najważniejsze zasady

Dieta cukrzycowa w przebiegu cukrzycy typu 2 ma na celu przede wszystkim osiągnięcie i utrzymanie prawidłowego – czyli bliskiego normy – stężenia glukozy w surowicy krwi. Stosowanie diety cukrzycowej ma zapobiec wystąpieniu możliwych powikłań tej choroby, w tym stopy cukrzycowej, nefropatii oraz retinopatii. Odpowiednio skomponowana dieta pozwala ponadto na uzyskanie:

  • optymalnego stężenia cholesterolu całkowitego, cholesterolu HDL i LDL oraz triglicerydów w surowicy krwi,
  • optymalnego ciśnienia tętniczego, co zmniejsza ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych,
  • właściwej masy ciała.

Obecnie rekomendowanym sposobem odżywiania dla osób chorujących na cukrzycę typu 2 jest dieta o niskim indeksie glikemicznym. Parametr ten, oznaczany literami IG, określa szybkość trawienia danego produktu i tempo wchłaniania cukru we krwi, a tym samym jego zdolność do podwyższania poziomu glukozy po jedzeniu. Produkty o wysokim indeksie glikemicznym szybciej ulegają strawieniu, czego efektem jest gwałtowny wzrost, a następnie spadek stężenia glukozy we krwi.

Podstawę diety cukrzycowej stanowią zasady zdrowego żywienia, czyli regularne spożywanie posiłków, staranny dobór produktów, odpowiednie nawodnienie, a dodatkowo aktywność fizyczna. Większość jej zasad dobrze wpisuje się w założenia diety śródziemnomorskiej. Dieta przy cukrzycy polega bowiem na wykorzystywaniu w jadłospisie produktów o jak najniższym stopniu przetworzenia i niskim indeksie glikemicznym – chleba razowego, makaronu z pełnego ziarna, surowych warzyw i owoców, naturalnego nabiału i jego przetworów, a w umiarkowanej ilości także orzechów, pestek i tłuszczów roślinnych. Należy jednak wiedzieć, że indeks glikemiczny produktów spożywczych może zmienić się w czasie obróbki kulinarnej.

Co jeść przy cukrzycy? Polecane produkty w diecie cukrzycowej

Na liście produktów, które może jeść cukrzyk, znajdują się między innymi:

  • naturalny nabiał i jego przetwory – jogurt, maślanka, kefir, zsiadłe mleko, sery;
  • warzywa – brokuły, kalafior, cukinia, cebula, pomidory, ogórki, kapusta, sałata zielona i inne, brukselka, czosnek, fasola biała i czerwona, fasolka szparagowa, groch, groszek zielony, kalarepa, kukurydza, papryka, marchewka, pietruszka, por, soczewica, rzepa, rzodkiewka. Warzywa najlepiej spożywać na surowo;
  • produkty zbożowe, makarony, płatki – chleb żytni z pełnego ziarna, ryż brązowy, kasze bulgur, gryczana, jęczmienna, makaron z pełnego ziarna, kuskus razowy, komosa ryżowa, płatki owsiane (zwykłe i górskie), otręby żytnie, pszenne i owsiane;
  • mięso i ryby – kurczak, indyk, chuda wołowina, chuda wieprzowina, cielęcina, dziczyzna, królik, wszystkie ryby.

W diecie cukrzycowej w umiarkowanych ilościach można również uwzględnić owoce – pomarańcze, grejpfruty, brzoskwinie, jabłka, morele, jagody, truskawki, maliny, jeżyny, porzeczki, winogrona, agrest, awokado, mało dojrzałe banany, cytrynę, wiśnie czy gruszki. Do słodzenia natomiast zaleca się używać słodzików, ksylitolu lub stewi.

Dieta cukrzycowa – produkty przeciwwskazane

Wśród produktów, których cukrzycy powinni unikać, wymienia się przede wszystkim:

  • słodzone smakowe jogurty i inne przetwory mleczne;
  • owoce – arbuz, dojrzałe banany, owoce z puszki, kandyzowane, owoce suszone słodzone;
  • gotowaną dynię, ziemniaki, bób;
  • cukier, miód, słodycze, słodzone gazowane napoje;
  • chleb pszenny, drożdżówki i inne wypieki cukiernicze;
  • kaszę jaglaną, kukurydzianą, ryż biały, płatki kukurydziane i inne śniadaniowe, płatki ryżowe i jaglane;
  • większość produktów zbożowych bezglutenowych;
  • tłustą wołowinę i wieprzowinę, baraninę, niskiej jakości wędliny i kiełbasy.

Dieta cukrzycowa – jadłospis. Przykładowe przepisy dla cukrzyka

Wbrew pozorom jadłospis dla cukrzyka może być bardzo urozmaicony. Jakie potrawy można w nim uwzględnić?


Śniadanie

Drugie śniadanie

Obiad

Podwieczorek

Kolacja

owsianka ze słonecznikiem i jagodami

2 kromki pieczywa żytniego z serkiem, jajkiem i rukolą

polędwica z dorsza w sosie pomidorowym z oliwkami

jogurt z otrębami i orzechami

sałatka z twarogiem

bułka grahamka z roszponką, wędliną i awokado

sałatka caprese z makaronem, mozzarellą i pomidorkami

pieczony indyk z ryżem i sałatką z papryki

koktajl truskawkowy

omlet z sałatką, czerwoną cebulą i ogórkiem



Dieta cukrzycowa jest niezbędnym elementem leczenia cukrzycy. Jej celem jest przede wszystkim uzyskanie i utrzymanie prawidłowego stężenia glukozy w surowicy krwi, a ponadto osiągnięcie optymalnego poziomu cholesterolu oraz ciśnienia tętniczego. Odpowiednio zbilansowana dieta cukrzycowa powinna opierać się o produkty o niskim stopniu przetworzenia oraz indeksie glikemicznym, co pozwala na uniknięcie powikłań choroby.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Przeziębienie i grypa

Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie i możliwe powikłania
Grypa należy do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego. Szczególne wyzwanie epidemiologiczne stanowi przy tym grypa typu A, wywołująca infekcje u ludzi oraz innych gatunków ssaków i ptaków....

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Wirus RSV - objawy, przyczyny, leczenie. Lawinowo rośnie liczba zakażeń, jak się chronić?
Zachorowania na wirus RSV dostrzegalne są w okresie jesienno-zimowym, choć szczególny wzrost przypada zazwyczaj na styczeń i luty. Wirus RSV stanowi główną przyczynę zachorowania na choroby dróg oddechowych u dzieci....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Jakie witaminy i suplementy zażywać po 65. roku życia? Ranking najlepszych produktów dla seniora na 2025 rok
Z wiekiem organizm zmienia swoje potrzeby żywieniowe i może mieć trudności z przyswajaniem niektórych składników odżywczych. Właściwie dobrana suplementacja może znacząco wpłynąć na jakość życia seniorów, wspierając ich zdrowie i d...

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Układ oddechowy

Wirus RSV u dzieci – objawy, badania, leczenie. Jak skutecznie ochronić dziecko przed zachorowaniem?
W okresie zwiększonego zachorowania dzieci są narażone na różnego typu choroby. Czasami zwykłe przeziębienie może się okazać czymś więcej np. wirusem RSV. Wirus RSV u dzieci w niektórych przypadkach prowadzi do niebezpiecznych powikłań.&n...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, ...

Choroby skóry

Blizny po trądziku – jak się ich pozbyć? Skuteczne zabiegi i polecane produkty
Blizny potrądzikowe to problem, z którym boryka się wiele osób, niezależnie od wieku. Choć trądzik sam w sobie może być uciążliwy, to często jego skutki w postaci blizn są jeszc...

Choroby i dolegliwości

Nietrzymanie moczu w nocy – jak odzyskać spokojny sen?
Nietrzymanie moczu to dolegliwość, która może dotknąć każdego, niezależnie od wieku i płci. Statystycznie, zmagają się z nią częściej kobiety, przede wszystkim ze względu na anatomię u...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Jakie witaminy i suplementy zażywać po 65. roku życia? Ranking najlepszych produktów dla seniora na 2025 rok
Z wiekiem organizm zmienia swoje potrzeby żywieniowe i może mieć trudności z przyswajaniem niektórych składników odżywczych. Właściwie dobrana suplementacja może znacząco wpłynąć na jakość życia seniorów, wspierając ich zdrowie i d...

Układ nerwowy

Jak zwiększyć poziom testosteronu? Naturalne metody i najlepsze boostery testosteronu
Testosteron to kluczowy hormon występujący zarówno u mężczyzn, jak i kobiet, który wpływa nie tylko na libido i samopoczucie, ale ma znacznie szersze spektrum działania na organizm. Utrzymanie jego prawidłowego poziomu jest możliwe dzięki...

Układ rozrodczy i moczowy

Dieta przy dnie moczanowej – co jeść, a czego unikać, aby złagodzić objawy choroby?
Dna moczanowa, znana również jako artretyzm lub podagra, to przewlekła choroba zapalna dotykająca około 1% populacji. Charakteryzuje się stanami zapalnymi stawów i nerek, spowodowanymi nadmiernym gromadzeniem się kwasu moczowego w organiz...

Pierwsza pomoc

Zawał serca – objawy, przyczyny i rozpoznanie na wczesnym etapie
Współczesny styl życia - ciągły pośpiech, stres i niezdrowe nawyki - może mieć poważny wpływ na zdrowie, szczególnie na nasze serce. Zawał mięśnia sercowego pozostaje jedną z głównych przyczyn zgonów w Polsce i na świecie....

Oczy, wady wzroku

Jak łagodzić objawy infekcyjnego zapalenia spojówek? Domowe sposoby na piekące i czerwone oczy
Infekcyjne zapalenie spojówek to częsty problem zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Wdrożenie odpowiedniego postępowania już przy pierwszych objawach choroby pozwoli na złagodzenie nieprzyjemnych dolegliwo...

Kosmetyki i uroda

Niacynamid – czy Twoja skóra go pokocha? Działanie i polecane kosmetyki
Niacynamid, znany również jako witamina B3, zdobywa coraz większą popularność w świecie pielęgnacji skóry. Ten wszechstronny składnik jest ceniony za swoje działanie na r&oa...

Dieta i odchudzanie

Dieta w SIBO i IMO – jak radzić sobie z zespołem rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego?
SIBO oraz IMO to coraz częściej diagnozowane schorzenia, które mogą powodować szereg uciążliwych i nie zawsze specyficznych objawów. W poniższym artykule przedstawiamy najczęstsze symptomy, przyczyny oraz czynniki ryzyka rozwoju SIBO i IM...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem