Depresja: jakie są przyczyny i objawy oraz jak leczyć? Jakie są rodzaje depresji?

Depresja: jakie są przyczyny i objawy oraz jak leczyć? Jakie są rodzaje depresji? - zdjęcie

Z danych Światowej Organizacji Zdrowia wynika, że depresja stanowi obecnie drugi najpoważniejszy problem zdrowotny na świecie. Choroba ta może dotknąć każdego, bez względu na wiek, płeć, wykształcenie i status materialny. Niepokojącym zjawiskiem jest coraz częstsze diagnozowanie depresji u dzieci. Jest to poważne schorzenie, bardzo trudne w leczeniu, dlatego nie wolno go lekceważyć.

Depresja: czym jest?

Potocznie depresją nazywamy stan obniżonego nastroju, smutku czy przygnębienia, który jednak można łatwo przełamać. Istnieje na to wiele prostych sposobów – np. kobiety idą na zakupy lub urządzają „babski wieczór”, a mężczyźni najczęściej „topią robaka” w alkoholu. Kojąco wpływa również obecność bliskiej osoby lub spotkania w gronie przyjaciół, którzy wesprą dobrą radą i dodadzą wiary w siebie. W takie emocjonalne „dołki” wpadamy kilka razy do roku i na szczęście niewiele mają one wspólnego z depresją.

Prawdziwa depresja określana jest w psychiatrii jako „szczególny rodzaj zaburzeń nastroju i emocji”. Wpływają one destrukcyjnie na osobowość człowieka i sukcesywnie ograniczają jego kontakty z otoczeniem, doprowadzając do sytuacji, z których nie ma wyjścia. U każdego pacjenta początkowe objawy mogą być różne, dlatego tak trudno rozpoznać chorobę. Wydaje się, że granica pomiędzy przygnębieniem a depresją nie jest ostra, jednak specjaliści doskonale potrafią te dwa stany od siebie odróżnić. Przede wszystkim poza smutkiem i przygnębieniem depresji towarzyszy brak zainteresowań, utrata radości i brak motywacji do życia. Osoba chora ma zaburzenia koncentracji – żyje jakby w zwolnionym tempie, patrzy pesymistycznie na świat, a przyszłość maluje wyłącznie w czarnych barwach. Ma znacznie obniżoną samoocenę, nie lubi spotykać się z ludźmi, ma zaburzenia snu, często budzi się w nocy i nie może zasnąć do rana.

Jakie są rodzaje depresji?

Specjaliści, oprócz depresji dającej typowe objawy, wyróżniają jeszcze kilka innych postaci tej poważnej choroby. Należą do nich m.in.:

  • depresja urojeniowa, w której przesadny pesymizm i zaniżanie własnej wartości prowadzi do urojeń. Wszelkie sygnały z zewnątrz traktowane są jako ataki na własną osobę w celu poniżenia, ośmieszenia, wykorzystania czy wreszcie unicestwienia. Często towarzyszy temu myślenie katastroficzne,
  • depresja lękowa (agitowana), w której dominującym uczuciem jest silny niepokój i lęk (np. hipochondria, związana z poczuciem nieuzasadnionego stanu lękowego o własne zdrowie i przekonaniem, że zapadło się na ciężką chorobę),
  • osłupienie depresyjne (depresja z zahamowaniem), które doprowadza pacjenta do stanu całkowitej apatii. Chory nie odżywia się, nie myje, nie podejmuje żadnej aktywności, nie nawiązuje kontaktów z otoczeniem, pozostaje nieruchomo w jednej pozycji z cierpiącym wyrazem twarzy,
  • choroba dwubiegunowa (choroba maniakalno-depresyjna), w której okresy depresji przeplatają się z epizodami euforii (mani). Pacjent przechodzi kolejno etapy ze skrajnego optymizmu i afirmacji życia, do krańcowego pesymizmu i myśli o śmierci,
  • depresja poschizofreniczna, która pojawia się po przebytej schizofrenii paranoidalnej. Pacjent ma silne objawy depresyjne, chociaż nadal występują symptomy schizofreniczne, chociaż o łagodniejszym nasileniu,
  • dystymia (dawniej depresja nerwicowa, nerwica depresyjna, depresyjne zaburzenia osobowości lub depresja lękowa przewlekła), w której pacjent jest przez większą część dnia bardzo smutny i cierpi, ponieważ nie radzi sobie w życiu. Stan ten nazywany jest również jako przewlekłe obniżenie nastroju,
  • depresja poporodowa, charakteryzująca się zaburzeniami snu i łaknienia, brakiem radości z kontaktów z dzieckiem oraz poczuciem niekompetencji. Objawy te zazwyczaj mijają po upływie kilkunastu dni po porodzie (co ciekawe, depresja poporodowa może pojawić się nawet kilka miesięcy po porodzie), depresja nietypowa (atypowa, maskowana), w której następuje odwrócenie cech depresji typowej o 180 stopni. A więc pacjent ma zwiększony apetyt (wręcz objada się) i jest nadmiernie aktywny.

Inny rodzaj podziału związany jest z sezonowością występowania choroby – mówi się wtedy o depresji jesiennej oraz zimowej, spowodowanej brakiem słońca i krótszym dniem. W zależności od wieku pacjentów specjaliści wyróżniają także depresję młodzieży, dzieci, depresję dorosłych oraz depresję starczą.

Jakie są objawy depresji?

Światowa Organizacja Zdrowia wymienia 10 objawów depresji, z czego 3 pierwsze są określane, jako główne:

  1. Obniżony nastrój,
  2. Brak radości,
  3. Brak energii,
  4. Negatywna samoocena,
  5. Poczucie winy,
  6. Myśli i zachowania samobójcze,
  7. Niesprawność intelektualna,
  8. Zaburzenie aktywności,
  9. Zaburzenia snu,
  10. Zaburzenia apetytu i masy ciała.

Chorobę diagnozuje się, jeśli u pacjenta wystąpią co najmniej 4 objawy, w tym 2 główne, które utrzymują się nieprzerwanie i trwają dłużej niż przez dwa tygodnie. Dodatkowo chorych na depresję cechuje uboga mimika, smutny lub napięty wyraz twarzy, monotonny głos, powolne wyrażanie swoich myśli, spowolnienie ruchów oraz ociężałość. Często depresji towarzyszą bóle głowy, pleców, podbrzusza, bóle żołądkowo-jelitowe oraz otyłość.

Jakie mogą być przyczyny depresji?

Jak dotąd nie udało się jednoznacznie określić przyczyn rozwoju choroby. Badania kliniczne wykazały, że zaburzenia depresyjne bardzo często występują równocześnie z chorobami somatycznymi, takimi, jak np. nadciśnienie tętnicze, cukrzyca oraz choroby neurologiczne. Nie ustalono jednak, czy depresja jest przyczyną, czy też skutkiem wyżej wymienionych chorób (osoby z obniżonym nastrojem i przygnębione mają obniżoną odporność i są bardziej narażone na infekcje). Depresja może być uwarunkowana biologicznie (np. wynikać z zaburzeń w produkcji neuroprzekaźników, takich, jak serotonina i noradrenalina, może też być dziedziczona) lub (i) psychologicznie (np. przez wystąpienie bardzo stresującego wydarzenia, jak śmierć małżonka, rozwód, choroba itp. Depresja może być również wywołana przez skutki uboczne stosowanych leków oraz narażeniem na działanie substancji psychoaktywnych.


Jak radzić sobie z depresją?

W początkowej fazie rozwoju choroby należy szukać pomocy specjalistów. Jednak wiele osób, z obawy przed ujawnieniem swojej przypadłości, unika kontaktów z przychodnią lekarską. Dla takich ludzi został stworzony Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji (22 594 91 00), na który można dzwonić w środy i czwartki od 17:00 do 19:00. Mogą z niego skorzystać zarówno osoby dotknięte chorobą, jak i ich bliscy. Przy telefonie dyżuruje lekarz specjalista – psychiatra, który udziela bezpłatnych porad. Podczas rozmowy nie trzeba podawać ŻADNYCH danych osobowych. Na stronie forumprzeciwdepresji.pl można także znaleźć Mapę Pomocy Antydepresyjnej, czyli punkty wsparcia położone w różnych miejscach kraju.

Kiedy osoba z depresją powinna zgłosić się do psychiatry?

W ocenie stopnia zaawansowania choroby może pomóc test na depresję. Jest on dostępny on-line za darmo. Zawiera pytania dotyczące naszego samopoczucia, dokonywania wyborów i naszych opinii. Jest to test służący do przesiewowego rozpoznania u siebie objawów depresji. Jego wynik może być cenną wskazówką, jednak nie zastępuje badania lekarskiego. Jeśli przez dłuższy czas (ponad 2 tygodnie) objawy depresji nie ustępują, odczuwamy wahania nastrojów, przygnębienie, smutek i mamy problemy ze snem, powinniśmy skorzystać z pomocy psychiatry. Jeśli chcemy pozostać anonimowi, można ominąć oficjalną służbę zdrowia i skorzystać z pomocy prywatnego psychiatry, jednak należy się wówczas liczyć z opłatą za wizytę rzędu 100 złotych i więcej.

Czy da się leczyć depresję?

Leczenie depresji jest trudne i długotrwałe (trwa co najmniej 6 miesięcy), ponieważ depresja to ciężka choroba przewlekła, mająca tendencję do nawrotów. Leki na depresję dobierane są indywidualnie przez lekarza, zależnie od stanu pacjenta, rodzaju depresji oraz sytuacji życiowej. Powinny być stosowane systematycznie i ściśle według zaleceń specjalisty, aby uniknąć skutków ubocznych. Chociaż współcześnie stosowane antydepresanty w zasadzie nie uzależniają, nie zmieniają osobowości i nie otępiają, pacjenci podchodzą do nich z dużą rezerwą. W najcięższych przypadkach oraz w depresji lekoopornej stosuje się metodę elektrowstrząsów, która pomaga 80% chorych. Oprócz leczenia farmakologicznego stosuje się psychoterapię, która powinna również objąć osoby najbliższe, opiekujące się chorym.

Jak pomóc osobie z depresją?

Osoba cierpiąca na depresję przeważnie jest skryta, wstydzi się swojej choroby i unika kontaktów z ludźmi, nawet swoimi bliskimi. Aby pomóc, nie należy być zbyt nachalnym. Nie wolno wywierać nacisku, ponieważ odniesie to odwrotny skutek do zamierzonego. Potrzeba dużo taktu i cierpliwości w kontaktach z chorym na depresję. Należy dbać o to, aby regularnie przyjmował leki, dbał o prawidłową dietę i aktywność fizyczną. Warto ograniczać jego kontakty z ludźmi, których nie lubi, chronić go przed sytuacjami stresującymi. Powinniśmy zapewnić mu poczucie bezpieczeństwa, zrozumienia i miłości.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Wybrane grupy produktowe:

Informacje dla pacjenta

Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie
Rumień zakaźny to choroba wywoływana przez wirusa. Dotyka najczęściej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, ale dorośli też mogą się nim zarazić. Najbardziej charakterystycznym objawem rumienia zakaźnego u dzieci jest wysypka na ...

Dieta i odchudzanie

Talerz zdrowego żywienia – 5 składników, które powinniśmy jeść codziennie
Nawet dziecko wie, że zdrowa dieta pozwala na zachowanie zdrowia, siły i zadowolenia na długie lata. Trzeba jednak być świadomym tego, że w dobie niekończącego się dostępu do informacji łatwo zgubić zdroworozsądkowy obraz odżywiania....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Sok z brzozy – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania. Jak dawkować sok z brzozy?
Sok z brzozy od dawna znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej jako środek na rozmaite dolegliwości. Jakie właściwości prozdrowotne wykazuje sok z brzozy i dlaczego warto włączyć go do diety?Co znajduje się w składzie soku z brzozy?Sok ...

Układ oddechowy

Krztusiec (koklusz) – jakie są objawy i jak leczyć?
Krztusiec jest ostrą w przebiegu chorobą zakaźną układu oddechowego wywoływaną przez bakterie. Głównym objawem klinicznym są nawracające napady silnego kaszlu, które prowadzą do utrudnienia oddychania.Czym jest krztusiec (koklusz)?Krztus...

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Choroby i dolegliwości

Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo i po jedzeniu?
Cukier odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Należy do węglowodanów, które stanowią główne źródło energetyczne. Węglowodany ulegają rozłożeniu w procesie trawienia na cukier prosty – glukozę. Jej obecność jest niezbędna do pr...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Informacje dla pacjenta

Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT służy mię...

Kosmetyki i uroda

Odżywcze i regenerujące maseczki na twarz – jak zrobić maseczkę oczyszczająca domowymi sposobami?
Podstawowa pielęgnacja skóry twarzy powinna opierać się na jej dokładnym i delikatnym oczyszczaniu, tonizacji, a następnie zastosowaniu odpowiednio dobranego serum i kremu. Dodatkowymi zabiegami, które warto wdrożyć do swojej p...

Układ pokarmowy

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – objawy, przebieg choroby i leczenie
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego to choroba, która znacząco utrudnia codzienne funkcjonowanie. Jest również bardzo podstępna i niebezpieczna, dlatego nie należy lekceważyć jej objawów....

Układ pokarmowy

Rozszerzanie diety niemowląt krok po kroku. Jak i kiedy zacząć?
Rozszerzanie diety niemowląt jest naturalnym procesem i kolejnym krokiem w rozwoju dziecka. Warto wiedzieć, w jaki sposób i kiedy wprowadzić dziecku nowe produkty, przy czym znaczenie ma nie tylko ich ilość, ale też jakość....

Układ pokarmowy

Mykoterapia - prozdrowotne właściwości grzybów w leczeniu naturalnym
Grzyby charakteryzują się wieloma właściwościami leczniczymi, które zostały odkryte przez ludzi już setki lat temu. Mykoterapia (zwana też fungoterapią) jest dziedziną medycyny naturalnej, której podstawą jest profesjonalne leczenie grzyb...

Choroby skóry

Olej lniany – kosmetyczne właściwości w naturalnej pielęgnacji skóry i włosów
Olej lniany pozyskiwany jest w wyniku tłoczenia na zimno nasion lnu zwyczajnego. Olej ten ma szerokie zastosowanie i może być stosowany zarówno wewnętrznie (do spożycia), jak i zewnętrznie (na skórę). W kosmetyce olej lniany wyst...

Dieta i odchudzanie

Sok z selera naciowego – eliksir młodości, który odchudza, pomaga walczyć ze stresem i poprawia wygląd
Sok z selera naciowego zyskuje coraz większą popularność wśród osób dbających o zdrową dietę. Niesamowite właściwości tego napoju są wręcz owiane legendą. W mediach społecznościowych można natknąć się na niezliczone przepisy na soki warzy...

Dieta i odchudzanie

Por – właściwości i wartości odżywcze, przygotowanie. Jak wybrać pora?
Por - warzywo nierzadko traktowane po macoszemu, jego smak wzbogaca rosół, ale potencjał jest o wiele większy. Skrywa w sobie wiele substancji o pozytywnym wpływie na zdrowie. Ma wiele składników odżywczych, witamin i minerałów....

Choroby skóry

Kwas azelainowy – pogromca przebarwień i trądziku. Jak go stosować i z czym łączyć
Stosowanie kwasów w pielęgnacji twarzy stało się nieodłącznym elementem dbania o cerę. Coraz większa dostępność produktów kosmetycznych na rynku i pełen wachlarz możliwości pozwala na dobranie odpowiedniego kosmetyku do rod...

Układ nerwowy

Dieta MIND, czyli mądre odżywianie dla poprawy wydajności mózgu. Zasady, produkty i efekty
Dieta MIND (skrót od angielskiej frazy „Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay”) uznawana jest za jedną z najzdrowszych diet – zwłaszcza dla mózgu. Jej stosowanie poprawia funkcjonowanie tego najważn...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem