Czym grozi przedawkowanie witaminy D?

Czym grozi przedawkowanie witaminy D? - zdjęcie

Dbanie o odpowiednią podaż witamin jest niezbędne do zachowania zdrowia. Ponieważ większość witamin potrzebnych do funkcjonowania ludzkiego organizmu nie może być przez niego wytwarzana, konieczne jest takie komponowanie diety, aby dostarczyć te elementy z zewnątrz. Chociaż witamina D należy do niewielkiego grona witamin endogennych (czyli syntetyzowanych wewnątrz ludzkiego ciała), w naszej szerokości geograficznej wskazane jest jej suplementowanie. Nie należy jednak tego robić bez pewnej wiedzy. Czy można przedawkować witaminę D? Jakie są objawy nadmiaru witaminy D w organizmie? I jak bardzo jest to niebezpieczne zjawisko?

Rola witaminy D w organizmie – dlaczego jest tak ważna?

Witamina D jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach. Oznacza to, że do prawidłowego jej przyswajania potrzebne są wysokiej jakości tłuszcze: witamina D jest wchłaniana przez cząsteczki tłuszczu, które następnie przemieszczają się przez jelito cienkie i dostają się do obiegu krwi. W odróżnieniu od witamin rozpuszczalnych w wodzie, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach mogą być przechowywane w ciele, kiedy nie są wykorzystywane.

Witamina D odpowiada przede wszystkim za regulowanie gospodarki wapniowo-fosforanowej. Dlatego jest niezbędna do prawidłowego formowania się kości, zębów, ale także funkcjonowania układu nerwowego i mięśniowego. Bez prawidłowej podaży witaminy D zawodzi układ immunologiczny, cierpi także największy ludzki narząd, czyli skóra, na której pojawiają się stany zapalne.

Wielokrotnie dowiedziono, że dbanie przez całe życie o odpowiednią dawkę witaminy D może zmniejszyć ryzyko występowania chorób nowotworowych, jak również schorzeń autoimmunologicznych. 

Czym jest przedawkowanie witaminy D?

Jak już wspomniano, witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach i może być kumulowana wewnątrz organizmu. To z kolei może prowadzić do nadmiaru wit D. Czy jednak wysoki poziom witaminy D3 jest niebezpieczny dla zdrowia?

Na początek należy wspomnieć, że chociaż jest możliwe, zdarza się wyjątkowo rzadko: szczególnie w naszej szerokości geograficznej, w której zdecydowana większość osób ma niedobory w tym zakresie. Wynika to z faktu, że witamina D głównie jest syntetyzowana przez nasz organizm pod wpływem światła słonecznego: zgodnie z zaleceniami, powinno się przebywać na słońcu przez co najmniej 20-30 minut dziennie z odkrytymi przedramionami i udami. W Polsce z przyczyn obiektywnych nie jest to możliwe przez znaczną część w roku: przeszkadza w tym zarówno niesprzyjająca pogoda, jak i tryb pracy (bez sjesty, od 9 do 17 dla większości osób). 

Ponadto, nie ma możliwości, aby nadmiar witaminy D3 pojawił się u osób, które przebywają na słońcu lub spożywają dużo produktów będących doskonałym źródłem tej witaminy.

 Przedawkowanie witaminy D może jednak nastąpić na skutek przyjmowania zbyt dużej dawki suplementów diety lub leków. 

Jak rozpoznać przedawkowanie witaminy D?

Przedawkowanie witaminy D (czyli hiperwitaminoza D) jest stwierdzana, kiedy stężenie tej witaminy w surowicy krwi przekracza 60 ng/ml. Nie można do takiego stanu doprowadzić, jeśli stosuje się dawki zgodne z rekomendacjami i zażywa witaminę D pod okiem swojego lekarza.

Skutki nadmiaru witaminy D z początku mogą nie być widoczne u zdrowych osób. Niestety, sprawa ma się inaczej w przypadku chorych na zespół Williamsa-Beurena, idiopatyczną hiperkalcemię dziecięcą, choroby ziarniniakowe i chłoniaki. Skutki uboczne witaminy D zażywanej w dużych ilościach mogą być u tych pacjentów wyjątkowo dotkliwe. 

Zarówno skutki, jak i objawy przedawkowania witaminy D powinny być mierzone i stwierdzane przez lekarza na podstawie badań przeprowadzonych z surowicy krwi.

Kiedy dochodzi do przedawkowania witaminy D?

Do przedawkowania witaminy D może dojść przy regularnym zażywaniu suplementów diety o dawce 10 000 IU na dobę lub przy jednorazowym zażyciu dawki 50 000 IU. Jak już wspomniano, nie jest możliwe przedawkowanie witaminy D przez syntezę skórną bądź przez spożywanie produktów spożywczych ją zawierających. 

Hiperwitaminoza (nadmiar) a zatrucie witaminą D

Nadmiar witaminy D, czyli hiperwitaminoza D, jest stwierdzana, gdy jej stężenie przekracza 50-60 ng/ml w surowicy krwi.

Toksyczne działanie witaminy D, czy też zatrucie witaminą D, występuje, gdy poziom witaminy jest wyższy 100 od ng/ml. Dodatkowo zatrucie stwierdza się, jeśli wysokiemu stężeniu witaminy D towarzyszy hiperkalcemia (wysokie stężenie wapnia we krwi) oraz hiperkalciuria (czyli wzmożone wydalanie wapnia z moczem).

Zatrucie witaminą D może stanowić śmiertelne zagrożenie dla pacjenta. Przy zastosowaniu prawidłowego leczenia (głównie glikokortykoidami i bisfosfonianami), rokowania są bardzo dobre. Mimo to, skutki przedawkowania i zatrucia witaminą D mogą być przez pacjenta odczuwane przez długie lata, a nawet do końca życia. 

Skutki i objawy przedawkowania witaminy D

Objawy przedawkowania witaminy D mogą być nieswoiste, takie jak pojawiające się zapalenia skóry, nawracające nudności i utrata apetytu oraz bóle głowy i brzucha. Oprócz tego u części pacjentów pojawiają się zaparcia, z kolei u innych: biegunka. Skutki przedawkowania witaminy D to także nadmierna potliwość, nadpobudliwość, rozdrażnienie, nieregularna praca serca czy metaliczny posmak w ustach. U niektórych osób pojawia się wysypka po witaminie D (w szczególności po dużych dawkach). 

Zazwyczaj pacjenci, u których stwierdza się przedawkowanie witaminy D, zgłaszają się do lekarza z licznymi objawami, które z początku bywają łączone z innymi przypadłościami. Warto mieć świadomość, że przy regularnym suplementowaniu witaminy D, należy bezwzględnie poinformować o tym lekarza: to może pomóc przyspieszyć diagnozę. 

Nadmiar wit D3: objawy

  • ogólne "rozbicie" i złe samopoczucie jak przy grypie czy przeziębieniu,
  • osłabienie i otępienie,
  • nadpobudliwość i nadreaktywność,
  • zaburzenia ze strony układu nerwowego, takie jak drgawki czy mimowolne ticki,
  • intensywne pragnienie,
  • bóle brzucha,
  • mdłości wymioty,
  • chroniczne i bolesne zaparcia,
  • brak apetytu,
  • ból głowy i oczu,
  • świąd i pieczenie skóry,
  • powiększenie śledziony
  • powiększenie i/lub uszkodzenie wątroby.

Jak leczyć przedawkowanie witaminy D?

Przedawkowanie witaminy D nie może być leczone jednym konkretnym lekiem, ponieważ nie ma na nie odpowiedniego antidotum. Jeśli stwierdzi się przedawkowanie, konieczne jest monitowanie stężenia wapnia w surowicy krwi. W zależności od tego, jak wysokie będzie to stężenie, lekarz może zalecić specjalistyczną dietę bezwapniową lub ubogowapniową. Dodatkowo może zmniejszać stężenie wapnia za pomocą kalcytoniny, forsowania diurezy, podawania dużej dawki płynów i glikokortykosteroidów

Jak zapobiegać przedawkowaniu witaminy D?

Przedawkowanie wit D3 w zdecydowanej większości przypadków jest związane z zażywaniem nadmiarowej dawki suplementów diety lub leków zawierających tę witaminę. Dlatego chociaż preparaty tego typu są zazwyczaj dostępne bez recepty, należy stosować je z umiarem i najlepiej pod kontrolą lekarza. Zaleca się także regularnie (przynajmniej raz w roku) dokonywać oznaczenia witaminy D w surowicy krwi: to pozwoli na dobranie prawidłowej dawki suplementu i zapobiegnie zarówno przedawkowaniu, jak i niedoborom omawianej witaminy. 

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Układ rozrodczy i moczowy 7 skutecznych metod na opóźnienie wytrysku podczas stosunku
Szybki wytrysk to z reguły koniec miłosnych uniesień, dlatego każdy mężczyzna pragnie przeciągnąć jak najdłużej moment swojego spełnienia. Za optymalną długość stosunku uważa się akt trwający...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Zdrowy tryb życia Dieta ketogeniczna (keto) – co należy wiedzieć i jakie są wady oraz zalety?
Ludzie od wieków stosują różne diety odchudzające. Najczęściej ma to miejsce, kiedy zbliża się wiosna i lżejsze ubranie odsłania krągłe kształty ciała. Nie zawsze jednak diety stosuje się w celach ...
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają...

Zdrowy tryb życia Ciecierzyca: jakie ma wartości odżywcze oraz co warto z niej przygotować?
Ciecierzyca jest warzywem strączkowym, które jest dobrze znane wśród wegan i wegetarian. Ceniona jest przede wszystkim za wysoką zawartość wartościowego białka. Często zaliczana jest nawet do tzw. superfoods, czyli grupy pokarm&...
Przeziębienie i grypa Paracetamol – czym jest oraz jakie są jego właściwości? Jak jest prawidłowe dawkowanie paracetamolu, aby zapobiec przedawkowaniu?
W poniższym artykule uzyskasz informacje na temat jednego z bezpieczniejszych leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych dostępnych bez recepty, jakim jest paracetamol. Poznasz jego mechanizm działania, dawkowanie, skutki jego prze...
Układ rozrodczy i moczowy Nawracające zapalenia pęcherza – jak im zapobiegać i jak można je leczyć?
Zakażenia układu moczowego należą do powszechnych schorzeń o charakterze infekcyjnym i dotyczą statystycznie znacznie częściej kobiet niż mężczyzn. Mają też tendencję do nawracania, szczególnie ...
Mięśnie i kości Lumbago (postrzał) – czym jest, ile trwa i jak leczyć? Jakie mogą być przyczyny występowania i z czym walczyć?
Lumbago to określenie stosowane w przypadku nagłego i ostrego bólu w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. Oto podstawowe informacje na temat tego bolesnego i utrudniającego funkcjonowanie zesp...
Układ rozrodczy i moczowy Upławy: przyczyny, rodzaje, choroby, leczenie. Co oznacza ich kolor?
Wydzielina z pochwy, powszechnie określana jako upławy, fizjologicznie występuje w drogach rodnych każdej kobiety. Obecność śluzu jest oznaką posiadania zdrowej błony śluzowej miejsc intymnych, a także prawidłowo przebiegającego cyklu miesiączkowego....
Układ rozrodczy i moczowy Torbiel: gdzie występuje i jak się pozbyć cysty? Przyczyny powstawania, diagnoza i skuteczne leczenie
Torbiele, zwane inaczej cystami, to przestrzenie wypełnione treścią galaretowatą bądź płynem. Choć mogą pojawić się w niemal każdym miejscu, najczęściej diagnozowane są w jajnikach, piersiach...
Sport i fitness Nocne skurcze nóg, łydek i stóp - przyczyny, zapobieganie i leczenie bolesnych skurczów mięśni nóg
Może być to efekt znacznego wysiłku fizycznego, ale w niektórych przypadkach skurcze oznaczają pierwsze objawy poważnych chorób - sprawdź jakich....
Układ rozrodczy i moczowy Bakterie w moczu: przyczyny, objawy, interpretacja wyników i sposoby leczenia zakażeń układu moczowego
W prawidłowo funkcjonującym układzie moczowym nie występują bakterie, dlatego ich obecność świadczy o rozwoju stanu patologicznego. W medycynie ten stan określa się jako bakteriomocz....
Układ pokarmowy Zapalenie żołądka – objawy, badania, dieta, leczenie. Co pomaga?
Zapalenie żołądka to często występujący stan zapalny, który może charakteryzować się ostrym lub przewlekłym charakterem. Specjaliści podają kilka kryteriów, dzięki którym...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem