Cytryny znane są przede wszystkim jako bogate źródło witaminy C i naturalny środek na wzmocnienie odporności. Łagodzą również przebieg sezonowych infekcji i pobudzają procesy trawienne. Sprawdzamy, co jeszcze warto wiedzieć o cytrynach.
Z tego artykułu dowiesz się:
- jakim owocem jest cytryna,
- jakie są wartości odżywcze cytryny,
- jakie właściwości prozdrowotne ma cytryna,
- jakie zastosowanie w kosmetyce ma cytryna,
- jak można wykorzystać cytrynę w kuchni.
Przeczytaj też: Witamina C (kwas askorbinowy) – właściwości i źródła. Jakie są skutki niedoboru lub nadmiaru witaminy C?
Cytryna – najważniejsze informacje
Cytryna to owoc pochodzący prawdopodobnie z południowo-wschodnich Chin, ale współcześnie ani nie występuje tam w stanie dzikim, ani nie jest tam uprawiana. Powstała ze skrzyżowania limy z cytronem – owocem znanym już w starożytności, który obecnie jest wykorzystywany głównie do produkcji kandyzowanej skórki. Na Stary Kontynent trafiła w średniowieczu – przypuszcza się, że kupcy arabscy przywieźli cytryny na obszar basenu Morza Śródziemnego. Do Ameryki natomiast cytryna przywędrowała za sprawą Krzysztofa Kolumba. Największe plantacje cytryny znajdują się w Stanach Zjednoczonych, Włoszech, Grecji, Hiszpanii i Meksyku.
Cytryny – wartości odżywcze. Jakie witaminy znajdują się w cytrynie?
Cytryny są świetnym źródłem ważnych dla zachowania zdrowia substancji odżywczych. Zawierają między innymi witaminę C i E, witaminy z grupy B, beta-karoten, potas, magnez, sód i żelazo.
Wartości odżywcze | Zawartość w 100 g cytryn |
Wartość energetyczna | 29 kcal |
Białko ogółem | 1,1 g |
Węglowodany | 9,32 g |
Tłuszcze | 0,3 g |
Błonnik | 2,8 g |
Witamina A | 22 UI |
Tiamina (witamina B1) | 0,04 mg |
Ryboflawina (witamina B2) | 0,02 mg |
Niacyna (witamina B3) | 0,1 mg |
Witamina B6 | 0,08 mg |
Kwas foliowy (witamina B9) | 11 µg |
Witamina C | 53 mg |
Witamina E | 0,15 mg |
Wapń | 26 mg |
Żelazo | 0,6 mg |
Magnez | 8 mg |
Fosfor | 16 mg |
Potas | 138 mg |
Sód | 2 mg |
Cynk | 0,06 mg |
Cytryny – właściwości prozdrowotne
Prozdrowotne działanie cytryn było doceniane już w starożytnych Chinach i Indiach. Cytryny wykazują następujące właściwości:
- wzmacniają odporność – za sprawą wysokiej zawartości witaminy C, cytryny wspomagają funkcjonowanie układu immunologicznego, zwalczanie stanów zapalnych dróg oddechowych oraz łagodzą przebieg sezonowych infekcji;
- oczyszczają organizm z toksyn – picie soku cytryn rozcieńczonego w wodzie wspiera detoksykację organizmu;
- wspomagają odchudzanie – zawarte w cytrynie flawonoidy wpływają korzystnie na procesy trawienne, natomiast błonnik zapewnia uczucie sytości na dłuższy czas;
- poprawiają kondycję skóry – cytryny są bogate w antyoksydanty, dzięki czemu wspierają walkę z niedoskonałościami skóry i trądzikiem. Ponadto cytryny przyspieszają syntezę kolagenu, który sprzyja zachowaniu młodego wyglądu cery, natomiast sok z tych owoców dodatkowo rozjaśnia przebarwienia;
- zwalczają problemy trawienne – sok z cytryny dodany do ciepłej wody pomaga ograniczyć objawy niestrawności i poprawia regularność wypróżnień;
- wspierają funkcjonowanie wątroby – cytryna stymuluje produkcję żółci, co przyczynia się do poprawy pracy wątroby;
- wspomagają układ krążenia – zawarty w cytrynach potas sprzyja walce z nadciśnieniem oraz utrzymaniu właściwej elastyczności naczyń krwionośnych, zapobiegając miażdżycy i zmniejszając ryzyko zawału lub udaru.
Ponadto cytrynom przypisuje się działanie przeciwnowotworowe. Zawierają one limonen, który jest silnym przeciwutleniaczem. W badaniach laboratoryjnych niszczył on komórki rakowe między innymi nowotworów jamy ustnej, płuc, piersi, żołądka i jamy ustnej. W badaniach in vitro z kolei limonen wykazał działanie hamujące namnażanie się komórek raka wątroby.
Zastosowanie cytryny w kosmetyce. Jakie kosmetyki z cytryną warto sprawdzić?
Cytryny mają zbawienny wpływ nie tylko na nasze zdrowie, ale i skórę czy włosy. Z tego powodu znajdują szerokie zastosowanie w kosmetyce – poprawiają koloryt skóry, wygładzają ją i tonizują, zwalczają przebarwienia, a także odświeżają włosy i nadają im blask. Jak jednak włączyć cytryny do codziennej pielęgnacji? Najwygodniej jest sięgnąć po gotowe kosmetyki, które już zawierają ją w składzie. Cytrynę możemy znaleźć w kremach do twarzy, tonikach, płynach micelarnych, dezodorantach, olejkach pielęgnacyjnych i do masażu, dezodorantach czy szamponach, odżywkach i maskach do włosów.
Cytryny – zastosowanie w kuchni
Cytryny są często wykorzystywane jako dodatek do dań i napojów – najprostszym jest woda z cytryną, którą warto pić rano, najlepiej krótko po przebudzeniu, około pół godziny przed pierwszym posiłkiem. Pierwsze efekty takiej kuracji możemy zauważyć już po mniej więcej dwóch tygodniach. Jak przygotować wodę z cytryną? Wystarczy wycisnąć sok z połowy owocu i wymieszać z wodą. Do napoju można dodać też inne składniki – miód, miętę, cynamon czy imbir, które urozmaicą i wzbogacą jego smak. Co więcej, zarówno woda z cytryną i miodem, jak i woda z cytryną i imbirem to polecane napoje wspierające odchudzanie. Przed wyciśnięciem soku cytrynę można zmiękczyć, turlając ją po twardej powierzchni – na przykładzie blacie kuchennym.
Bardzo popularnym napojem z cytryną, zwłaszcza w czasie letnich upałów, jest lemoniada. Jak zrobić lemoniadę?
Domowa lemoniada – przepis
Składniki:
- 1 l wody źródlanej lub mineralnej,
- 2 cytryny,
- 2-3 łyżki cukru lub miodu.
Sposób przygotowania:
Zagotowujemy wodę, wlewamy do dzbanka i rozpuszczamy cukier lub miód. Po ostudzeniu dodajemy sok z cytryny i cytrynę w plastrach. Napój wstawiamy do lodówki. Najlepiej podawać go z lodem, można też dodać listki mięty i inne owoce.
Cytryny są bogatym źródłem cennych substancji odżywczych, sprzyjających utrzymaniu dobrego stanu zdrowia. Wzmacniają odporność, łagodzą objawy infekcji, poprawiają kondycję skóry i wspierają funkcjonowanie wielu układów – warto więc sięgać po nie tylko w razie przeziębienia, ale i włączyć je na stałe do codziennej diety.
