Co to Limfocyty? Jakie są skutki limfocytów powyżej i poniżej normy?

Limfocyty bronią organizm człowieka przed patogenami, takimi jak grzyby, wirusy czy bakterie. Dzięki badaniu ich poziomu we krwi można dowiedzieć się, czy w organizmie toczy się stan zapalny, a więc czy organizm walczy z chorobą. Badanie krwi może także poinformować o zaburzeniach odporności. Co to są limfocyty i jak odczytywać wyniki badań?

Limfocyty – co to takiego?

Limfocyty to jeden z rodzajów leukocytów, czyli białych krwinek – komórek występujących w krwi człowieka. Są one komórkami heterogennymi, co oznacza, że pełnią różne funkcje i są produkowane w różnych miejscach. Powstają przede wszystkim w szpiku kostnym czerwonym, ale poza tym także w grasicy, śledzionie, węzłach chłonnych i grudkach chłonnych błon śluzowych.

Wyróżniamy trzy główne grupy limfocytów:

• limfocyty T (grasiczozależne) – to największa grupa limfocytów, ich zadaniem jest odpowiedź immunologiczna komórkowa (tzn., że niszczą one antygeny);
• limfocyty B (szpikozależne) – wytwarzają przeciwciała odpornościowe, co oznacza, że dzięki nim organizm nabiera odporności na pewne patogeny;
• komórki NK – wykazują aktywność cytotoksyczną, niszcząc komórki wirusowe i nowotworowe,

Podstawowa rola limfocytów w organizmie człowieka polega na rozpoznawaniu, identyfikacji i likwidacji antygenów. Pożądanym sposobem działania limfocytów jest niszczenie komórek zawierające obce antygeny, np. wirusów i bakterii. Takie prawidłowe działanie chroni człowieka przed rozwojem chorób. Jednakże limfocyty mogą wykazywać działanie niepożądane w przypadku, gdy zaczynają zwalczać normalne komórki organizmu – wówczas mówi się o schorzeniach autoimmunologicznych.

Limfocyty a układ odpornościowy

Układ odpornościowy, zwany inaczej immunologicznym, jest jednym z najważniejszych systemów w organizmie każdego człowieka. Jeśli nie działa on prawidłowo, zaczynają źle funkcjonować inne układy, a poszczególne organy wewnętrzne nie pracują w prawidłowy sposób.

Układ immunologiczny można i należy wzmacniać, stosując preparaty na odporność. Doskonale sprawdzi się tran, np. SOLGAR Tran dorszowy norweski. Dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego niezbędne są również witaminy i minerały. Szczególnie warto stosować suplementację witaminą D, np. zażywać Sinatur witamina D3.

Kiedy i jak badać poziom limfocytów?

Istotne jest, aby regularnie wykonywać badania krwi – tzw. morfologię. Stężenie poszczególnych składników krwi pozwala na ocenę pracy i kondycji układu immunologicznego. Jednym z badanych elementów są właśnie limfocyty, które są podstawowymi komórkami układu odpornościowego. Morfologię należy wykonywać co najmniej raz w roku. Ważne jest, aby ocenić stan układu odpornościowego np., gdy często się choruje, bądź infekcja toczy się dłużej niż standardowe przeziębienie.

Norma dla limfocytów zawarta jest w granicach 1,0–5,0*109 komórek na litr, co stanowi 20–45% wszystkich krwinek białych obecnych w krwi człowieka. Prawidłowe wyniki zależne są od wielu czynników, w tym od płci, wieku, a nawet sposobu ich oznaczania.

Limfocyty – norma:

• noworodki: 2-10*109/l, 30-65%
• niemowlęta półroczne: 4-13,5 x 109/l, 50-75%
• dzieci w wieku od 1 roku do 3 lat: 4-10,5 x 109/l, 50-70%
• dzieci 4-7 lat : 1,5-7 x 109/l, 32-60%
• dzieci 8-15 lat : 1,5-6 x 109/l, 28-48%
• młodzież 16-21 lat: 1-5 x 109/l, 25-45%
• dorośli: 1-4,5 x 109/l, 20-45%

Podwyższone limfocyty – jak sobie z tym radzić?

Podwyższona ilość limfocytów nazywana jest limfocytozą bezwzględną. Pojawia się ona przy różnych zakażeniach wirusowych, takich jak np. wirusowe zapalenie wątroby. Limfocyty podwyższone obserwuje się przy krztuścu, mononukleozie zakaźnej, cytomegalii, a także w chorobach rozrostowych układu chłonnego: przewlekłej białaczce limfatycznej, chłoniakach czy szpiczaku mnogim.

Wzrost liczby limfocytów w stosunku do wszystkich leukocytów, a więc limfocytoza względna, występuje w chorobach wirusowych. Limfocyty powyżej normy można zaobserwować także przy pospolitych chorobach, takich jak: grypa, przeziębienie, ospa wietrzna. Wyższe stężenie również wychodzi w wynikach, gdy osoba choruje na świnkę, różyczkę czy gruźlicę.

Znacznie podwyższone stężenie limfocytów towarzyszy zapaleniu naczyń, wrzodziejącemu zapaleniu jelit, chorobie Addisona, chorobie Crohna i przy nadmiarze hormonów tarczycy. Podwyższone limfocyty we krwi mogą być również skutkiem przyjmowania niektórych leków czy przetaczania krwi.

Podwyższony poziom limfocytów - najczęstsze przyczyny:

• infekcje wirusowe (np. grypa, mononukleoza, cytomegalia, COVID-19),
  
• przewlekłe infekcje bakteryjne (np. gruźlica, kiła),
  
• choroby autoimmunologiczne (np. reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń),
  
• przewlekłe stany zapalne w organizmie,
  
• choroby hematologiczne (np. białaczki limfocytowe),
  
• nadczynność tarczycy,
  
• reakcja po szczepieniu lub przebytej infekcji,
  
• działanie niektórych leków (np. immunostymulujących),
  
• stres fizyczny lub psychiczny (jako reakcja organizmu).

Limfocyty poniżej normy – co robić? Niskie limfocyty

Spadek liczby limfocytów poniżej 1000/µl określany jest jako limfopenia. Występuje we wrodzonych i nabytych defektach odpornościowych. Taki stan pojawia się również przy ciężkich zakażeniach wirusowych, np. przy AIDS, a także w nowotworach, przy niewydolności nerek i krążenia i toczniu układowym. Osoby dotknięte limfopenią są podatne na zakażenia i infekcje. Oznacza to, że łatwo się przeziębiają, mają skłonność do owrzodzeń jamy ustnej czy powstawania czyraków na skórze. Co więcej, często chorują na nawracające grypy, anginy i inne infekcje wirusowe oraz bakteryjne.

Zmniejszenie liczny limfocytów może być spowodowane leczeniem kortykosteroidami. Mała ilość tych komórek zaobserwować można również u osób poddawanych chemioterapii i radioterapii.

Limfopenię leczy się w zależności od jej przyczyny, dlatego potrzeba jest najpierw szczegółowa diagnoza. Istotny jest precyzyjny wywiad dotyczący rodzaju i częstotliwości pojawiania się objawów braku odporności.

Limfocyty to broń człowieka przed wirusami, bakteriami i innymi czynnikami chorobotwórczymi. Bez nich najzwyklejsza infekcja byłaby śmiertelna na ludzi.

Limfocyty poniżej normy - najczęstsze przyczyny:

• Infekcje wirusowe – niektóre, jak grypa czy HIV, mogą tymczasowo obniżać limfocyty,
• Niedobory żywieniowe – szczególnie białka, witaminy B12 i kwasu foliowego,
  
• Przyjmowanie leków – np. sterydów, chemioterapii, leków immunosupresyjnych,
  
• Choroby autoimmunologiczne lub nowotworowe – mogą wpływać na produkcję limfocytów,
  
• Silny stres lub przemęczenie – osłabiają odporność i wpływają na wyniki badań.