Co należy wiedzieć o roztoczach i alergii na kurz. Czym są roztocza i jak walczyć z niewidzialnym wrogiem?

Roztocza są mikroskopijnymi pajęczakami, które bytują zarówno w czystych, jak i rzadko sprzątanych mieszkaniach. Nie widać ich gołym okiem, jednak organizmy te dają o sobie znać zwłaszcza w przypadku alergików. Obecne w kurzu, pościeli, dywanach i tapicerkach roztocza mogą powodować nieżyt nosa, zapalenie spojówek, wypryski atopowe, a nawet astmę.

Z artykułu dowiesz się:

• Czym są roztocza i jak wpływają na zdrowie człowieka?
• Kiedy roztocza mają najlepsze warunki do rozwoju?
• Jak zlikwidować roztocza i zapobiegać ich rozmnażaniu?
• Jakie objawy ma alergia na roztocza?

Roztocza należą do alergenów aktywnych przez cały rok. Szczególnie aktywne stają się jesienią i zimą. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Jak leczyć jesienne alergie?

Czym dokładnie są roztocza?

Roztocza należą do grupy pajęczaków o mikroskopijnych rozmiarach. Ich ciała osiągają między 0,1 - 0,5 mm długości. Odpowiedź na pytanie, czy roztocza widać gołym okiem jest więc prosta - aby zobaczyć pajęczaki, należy użyć mikroskopu, gdyż nie można ich zobaczyć bez użycia specjalistycznych narzędzi optycznych. Roztocza mają przezroczyste ciała, co czyni je szczególnie wrażliwymi na światło słoneczne. W mieszkaniach nie występują jednocześnie czerwone roztocza, a jedynie przezroczyste, niewidoczne dla oka pajęczaki.

Roztocza żywią się głównie ludzkim naskórkiem. Zamieszkują pomieszczenia uczęszczane przez człowieka i zwykle żyją w kurzu domowym. Można je spotkać w tapicerkach mebli, kocach, czy dywanach. Obecność roztocza w domu jest szczególnie uciążliwa dla alergików - mikroorganizmy są jedną z najpopularniejszych przyczyn alergii u ludzi.

Kiedy roztocza mają najlepsze warunki do rozwoju?

W jakich warunkach rozwija się roztocze? Owad rozmnaża się zwłaszcza w ciepłych i wilgotnych pomieszczeniach. Sprzyjające są dla niego temperatury przekraczające 20 st. C oraz wilgotność na poziomie 60-80%. Miejscem bytowania roztocza są materace, pościel, dywany i koce. Jest on obecny wszędzie tam, gdzie znajdują się resztki naskórka.

Wraz z początkiem sezonu grzewczego, powietrze w mieszkaniach zmniejsza swoją wilgotność. Nie oznacza to jednak niższej aktywności alergenów. Wręcz przeciwnie - rozpadające się roztocza unoszą się wówczas w powietrzu, zwiększając objawy uczulenia. Pod ręką warto mieć aerozol na roztocza lub leki przeciwalergiczne, które osłabią działanie alergenów.

Najlepsze sposoby na zlikwidowanie roztoczy domowych

Największa ilość roztoczy obecna jest w sypialni. Ciepłe powietrze, duża wilgotność i łuszczący się naskórek sprzyjają rozwojowi mikroorganizmów na materacach i w pościeli. Sposobem na to jak pozbyć się roztoczy, jest wystawienie ich na działanie wysokich lub niskich temperatur. Pranie pościeli w wysokiej temperaturze, dezynfekcja parownicą lub wystawienie materaca na mróz powinny wyeliminować roztocza. Można użyć także specjalistycznych sprayów, zmniejszających oddziaływanie roztoczy. Środki takie jak neutralizator alergenów kurzu domowego należy rozpylać na miejsca, w których roztocza są szczególnie aktywne - łóżka, kołdry, poduszki, czy pluszowe zabawki.

Czy roztocza gryzą?

Należy podkreślić, że ugryzienie roztocza to mit. Pajęczaki nie atakują ludzkiej skóry, nie roznoszą chorób i nie pozostawiają śladów po ugryzieniach. Ze względu na dużą liczbę gatunków, roztocza drapieżne istnieją, jednak nie żerują w mieszkaniach człowieka, a w środowisku naturalnym - między innymi na polach uprawnych.

Warto jednocześnie pamiętać, że obecność roztocza w pościeli lub na materacach może powodować zmiany skórne u alergików, którzy są nadwrażliwi na obecność alergenów. W takim wypadku na skórze mogą pojawić się m.in. wypryski atopowe. Nie mają one jednak nic wspólnego z ugryzieniami.

Roztocze kurzu domowego a zdrowie

Mikroskopijne roztocza gołym okiem są niewidoczne, dlatego ciężko je zlokalizować. Ich obecność można jednak odczuć, ponieważ organizmy te mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Wiele osób cierpi bowiem na nadwrażliwość na alergeny roztoczy. Pajęczaki przyczyniają się do rozwoju objawów alergii, w tym przede wszystkim kataru, swędzenia i pieczenia. Niekiedy symptomom towarzyszy wysypka, zaczerwienienie skóry oraz suchy kaszel. Odpowiedzialne są za to właśnie roztocza kurzu domowego - zwalczanie mikroorganizmów jest więc szczególnie ważne w przypadku alergików.

Alergia na roztocza - jak się objawia i co ją wywołuje?

Czynnikiem odpowiedzialnym za alergie na roztocza są odchody pajęczaków. To właśnie one w największym stopniu przyczyniają się do powstawania uciążliwych objawów alergii. Nieżyt nosa, swędzenie, pieczenie spojówek, czy zapalenie skóry pojawiają się zwłaszcza po kontakcie z kurzem, w którym znajdują się odchody roztoczy.

Choć roztocza domowe najbardziej aktywne są w okresie letnim, to właśnie zima i jesień są bardziej uciążliwe dla alergików. Przebywanie w zamkniętych i niewietrzonych pomieszczeniach, a także ogrzewanie mieszkań i unoszenie się kurzu w powietrzu sprawiają, że alergia, jako jesienna dolegliwość staje się szczególnie dokuczliwa.

Jakie objawy daje alergia na roztocza?

Uczulenie na roztocza ujawnia się najczęściej w dzieciństwie. Objawy alergii nasilają się podczas sprzątania, bądź przebywania w łóżku i pościeli. Najczęściej alergicy skarżą się na zatkany nos, kichanie, bądź lejący katar. Alergeny mogą powodować także spływanie wydzieliny po gardle, swędzenie gardła, czy kaszel. W wyniku roztocza na skórze mogą pojawiać się wypryski atopowe, a alergik będzie narzekać na zmęczenie, bóle głowy oraz zaburzenia snu. Często występującym objawem uczulenia są zaczerwienienie i pieczenie oczu, a niekiedy także kaszel. Aby zneutralizować działanie alergenów należy przyjmować leki przeciwalergiczne, które mogą mieć postać doustnych płynów, tabletek lub sprayów do nosa.

10 sprawdzonych sposobów na pozbycie się roztoczy

Zarówno w regularnie sprzątanych mieszkaniach, jak i w pełnych kurzu pomieszczeniach znajdują się roztocza - jak się pozbyć tych mikroskopijnych pajęczaków?

1. Regularne pranie i wymiana pościeli.
2. Wystawianie materaca na światło słoneczne.
3. Stosowanie odkurzaczy z filtrem HEPA.
4. Utrzymywanie niskiej wilgotności powietrza w mieszkaniu.
5. Rezygnacja z dużej ilości dywanów, poduszek i koców.
6. Korzystanie z neutralizatorów alergenów.
7. Okresowa dezynfekcja materaca parownicą.
8. Regularne wycieranie kurzy przy użyciu wilgotnych ściereczek.
9. Utrzymywanie temperatury w mieszkaniu poniżej 22 st. C.
10. Usuwanie roztoczy z pościeli za pomocą rozgrzanego żelazka.

W walce z roztoczami ważne jest więc nie tylko regularne pranie i wietrzenie pościeli, ale także stosowanie innych metod. Obok usuwania kurzu z mieszkań, warto stosować dezynfekcję parową, czy rozpylać neutralizatory alergenów na tapicerkach mebli, poduszkach i dywanach.

Jak zapobiegać ich powstawaniu i rozmnażaniu?

W profilaktyce powstawania roztoczy kluczowe znaczenie ma sprzątanie. Usuwanie nadmiaru kurzu z dywanów, czy regularne pranie pościeli skutecznie ograniczają ilość pajęczaków w domach. Aby zapobiegać rozwojowi roztoczy, należy usunąć z mieszkania zbędne tekstylia, które mogą być środowiskiem bytowania mikroorganizmów. Szczególną uwagę warto zwrócić na dywany, koce, pledy, poduszki i pluszowe zabawki. Warto stosować także środki na roztocze - robaki staną się mniej aktywne dzięki neutralizatorom rozpylanym w mieszkaniach.

Roztocza są obecne w kurzu, pościeli, tapicerce, czy dywanach. Bytują zarówno w rzadko sprzątanych, jak i czystych mieszkaniach. Aby przekonać się jak wyglądają roztocza należy użyć mikroskopu - stawonogi są bowiem niewidoczne dla oka. Ich obecność może wywoływać alergiczny nieżyt nosa, zapalenie spojówek, a nawet astmę. Całkowite pozbycie się roztoczy z domu nie jest możliwe, jednak dzięki przestrzeganiu kilku zasad można zmniejszyć ich uciążliwość dla alergika.