Cholestaza – przyczyny, objawy, leczenie i wskazania dietetyczne

Cholestaza wewnątrzwątrobowa i zewnątrzwątrobowa

Wyróżniamy dwie podstawowe postaci cholestazy: wewnątrzwątrobową oraz zewnątrzwątrobowa. Pierwsza z nich związana jest z zaburzeniami formowania i przepływu żółci. Najczęściej towarzyszą jej dodatkowe choroby na tle genetycznym lub zapalnym. Do tej grupy cholestazy zaliczana jest również duktopenia, czyli zastój żółci w drogach żółciowych powyżej wnęki wątroby. Cholestaza zewnątrzwątrobowa wykorzystywana jest do opisywania mechanicznych trudności z odpływem żółci z wątroby do dwunastnicy. Często towarzyszy jej żółtaczka oraz dolegliwości bólowe, wskazujące na kamicę żółciową.

Cholestaza w ciąży - ryzyko oraz konsekwencje dla mamy i dziecka

Wewnątrzwątrobowa cholestaza ciążowa pojawia się najczęściej w III trymestrze ciąży. Najczęściej związana jest ze skłonnością organizmu do mutacji białka MDR 3, które odpowiada za transportowanie fosfolipidów oraz zaburzenie metabolizmu estrogenów i progesteronu. Czym objawia się cholestaza? Wysypka jest najczęściej pierwszym i najbardziej charakterystycznym symptomem, który znacznie może obniżyć codzienną jakość życia.

Często kilka dni po wystąpieniu świądu pojawia się przy tym żółtaczka, która ustępuje samoistnie bezpośrednio po porodzie. Cholestaza w ciąży nie stanowi ryzyka powikłań dla ciężarnej. Jakie zagrożenie dla płodu niesie cholestaza ciążowa? Skutki dla dziecka mogą obejmować wystąpienie przedwczesnego porodu, poronienia oraz, w skrajnych przypadkach, wewnątrzmacicznego obumarcia płodu.

Cholestaza u dzieci - niedrożność dróg żółciowych, której nie można zlekceważyć

Szacuje się, że cholestaza noworodków występuje z częstotliwością 1 przypadku na 2500 żywych urodzeń. Najczęściej spowodowana jest atrezją, czyli zarośnięciem dróg żółciowych. W takiej sytuacji konieczne jest przeprowadzanie zabiegu hepatoportoenterostomii do 60 doby życia. W przeciwnym razie może prowadzić do rozwinięcia się marskości wątroby. Cholestaza może towarzyszyć również wskutek zakażenia uogólnionego, chorób metabolicznych oraz infekcji wrodzonych. Warto pamiętać o tym, że szybkie postawienie diagnozy i wdrożenie leczenia przyczynowego, uzupełnionego stosowną suplementacją, pozwala na zupełne wyleczenie cholestazy.

Na czym polega leczenie cholestazy?

Jak zwalczyć cholestazę? Leczenie najczęściej ma charakter objawowy. W tym celu często stosuje się kwas ursodeoksycholowy, ryfampicynę oraz leki wspomagające wątrobę. W niektórych przypadkach konieczne może okazać się także wdrożenie terapii przyczynowej, np. usunięcie kamieni żółciowych. Czym najczęściej objawia się cholestaza? Świąd skóry jest jednym z najbardziej uciążliwych symptomów. W zmniejszaniu wysypki najczęściej stosuje się model kaskadowy, polegający na testowaniu kolejnych rodzajów leków, jeśli poprzedni preparat nie spowodował pożądanej reakcji organizmu. Co jeszcze pomaga na cholestazę? Jak złagodzić swędzenie? Metody farmakologiczne warto uzupełnić metodami fizykalnymi. Ulgę mogą przynieść zimne okłady, balsamy oraz maści przeciwhistaminowe.

Dieta przy cholestazie – zalecenia żywieniowe eliminujące tłuste pokarmy

Zmiana nawyków żywieniowych pełni ważną rolę w terapii cholestazy. Leczenie w domu obejmuje spożywanie 5-6 posiłków dziennie przy zachowaniu ok. 3-godzinnych odstępów. Czego unikać w przypadku cholestazy? Ciążowa dieta powinna opierać się na lekkostrawnych produktach. Najlepiej sprawdza się gotowanie, pieczenie oraz duszenie bez obsmażania. Zrezygnuj ze spożywania ciężkostrawnych i tłustych potraw. W komponowaniu jadłospisu przydatna może okazać się ekologiczna żywność z apteki.