Bylica piołun – właściwości zdrowotne, zastosowanie, skutki uboczne oraz przeciwwskazania

Bylica piołun - zdjęcie

Bylica piołun to niepozorne ziele wykazujące liczne właściwości zdrowotne. Piołun jest polecany przede wszystkim przy problemach trawiennych, dolegliwościach kobiecych i w walce z pasożytami, ale istnieją również pewne przeciwwskazania do jego stosowania.

Piołun – podstawowe informacje

Bylica piołun, zwana też pańskim zielem, psią rutą, wermutem czy absyntem, to bylina występująca w różnych zakątkach świata. Potrafi przetrwać nawet w trudniejszych warunkach, dlatego można ją spotkać nie tylko w Europie, ale także Ameryce Północnej, Azji czy na niektórych obszarach Afryki. W Polsce piołun jest często stosowany w celach leczniczych – zbiera się go w okresie kwitnienia, czyli zazwyczaj w połowie lub pod koniec kwietnia.

Jakie właściwości zdrowotne ma piołun?

Bylica piołun cieszy się uznaniem wśród osób korzystających z naturalnych metod leczenia. Czemu ta niepozorna roślina zawdzięcza popularność? Piołun ma liczne właściwości zdrowotne, wykazując przede wszystkim działanie:

  • bakteriobójcze,
  • przeciwzapalne,
  • przeciwskurczowe,
  • żółciopędne,
  • zwalczające pasożyty.

Właściwości lecznicze piołunu są zasługą zawartych w nim substancji – można w nim znaleźć garbniki, olejki eteryczne, sole mineralne czy flawonoidy.

Jakie są główne zastosowania piołunu? Na co pomaga?

Bylica piołun wpływa między innymi na układ pokarmowy. Może być stosowany w przypadkach niestrawności lub przy nieżycie żołądka. Napar z piołunu jest również polecany przy problemach ze zgagą, wzdęciami lub uczuciem ciężkości w żołądki. Zawarte w roślinie związki wspomagają procesy oczyszczania wątroby oraz odprowadzania żółci z woreczka żółciowego do dwunastnicy. Mogą ponadto pobudzać apetyt i wspierać przemianę materii – to działanie może natomiast okazać się pomocne w procesie odchudzania.

Piołun jest też cenionym środkiem w przypadku typowo kobiecych dolegliwości – z tego powodu jest nazywany zielem panieńskim. Używa się go przede wszystkim w celu uregulowania cykli menstruacyjnych. Bylica piołun może także wspomagać walkę z pasożytami bytującymi w układzie pokarmowym, w tym owsikami, nicieniami czy glistami ludzkimi. Olejek z piołunu może być również stosowany zewnętrznie w leczeniu świerzbu czy wszawicy u dzieci i dorosłych, a zaaplikowany na klatkę piersiową ułatwia oddychanie i niweluje kaszel.

Główne zastosowania piołunu – na co pomaga:

  • Wspomaganie trawienia – pobudza wydzielanie soków żołądkowych i żółci, łagodzi wzdęcia i uczucie ciężkości.
  • Zwalczanie pasożytów jelitowych – tradycyjnie stosowany przy owsikach, glistach i tasiemcach.
  • Łagodzenie bólu brzucha i kolki – działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego.
  • Wsparcie wątrobowe – może wspomagać pracę wątroby i przyspieszać jej regenerację.
  • Działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze – używany zewnętrznie np. na trudno gojące się rany.
  • Właściwości uspokajające – stosowany w stanach napięcia nerwowego i bezsenności (w małych dawkach).
  • Regulacja cyklu miesiączkowego – tradycyjnie stosowany przy zaburzeniach miesiączkowania.

Uwaga: piołun należy stosować ostrożnie i krótkoterminowo – zawiera tujon, który w większych ilościach jest toksyczny.

W jakiej postaci piołun jest najlepszy? Napar, absynt i nalewka z piołunu

W celach prozdrowotnych polecany jest zwłaszcza napar z piołunu. Jak go przyrządzić? Jedną łyżeczką ziela należy wsypać do szklanki, zalać wrzątkiem i parzyć przez 20 do 30 minut. Następnie trzeba go odcedzić i pić pół lub jedną łyżeczkę napoju trzy razy dziennie. Jako że bylica piołun ma dość gorzki smak, do naparu można dodać odrobinę cukru lub miodu. Można też sięgnąć po gotowe herbaty w saszetkach dostępne w sklepach zielarskich czy aptekach. Przed przygotowaniem należy tylko dokładnie przeczytać instrukcję i bezwzględnie stosować się do zaleceń producenta dotyczących dawkowania.

W aptekach znaleźć można także płyny doustne z piołunem, szałwią lekarską, tymiankiem pospolitym, koprem włoskim, macierzanką i prawoślazem lekarskim, które wspierają funkcjonowanie układów pokarmowego i odpornościowego. Inna możliwość to przygotowanie odwaru z piołunu w proporcji jedna lub dwie łyżeczki piołunu na szklankę wody. Po doprowadzeniu do wrzenia całość należy gotować przez około 5 minut, następnie wystudzić i odcedzić. Odwar z piołunu może być stosowany zewnętrznie.

Liście i kwiaty piołunu są też używane do wytwarzania alkoholu. Na bazie wyciągu z piołunu produkuje się przede wszystkim absynt, czyli wysokoprocentowy alkohol, ale popularnością cieszą się również nalewki z tego ziela. W absyncie lubowali się znani artyści, w tym Ernest Hemingway czy Vincent van Gogh. Swego czasu jednak piołun cieszył się nie najlepszą sławą. Uważano, że ma działanie psychoaktywne i wywołuje halucynacje, co było przyczyną licznych kontrowersji. Wkrótce okazało się, że ewentualne skutki uboczne nie są wynikiem samego spożywania piołunu, a konsekwencją braku umiaru czy sięgania po absynt z nieznanych źródeł. Dziś bez większych trudności można kupić absynt, nalewkę czy inne napoje z piołunem, ale jak zawsze w przypadku alkoholu, konieczne jest zachowanie zdrowego rozsądku.

Kiedy najlepiej pić piołun?

Piołun najlepiej pić na czczo lub około 30 minut przed posiłkiem, aby w pełni wykorzystać jego właściwości pobudzające trawienie i wydzielanie żółci. Taki sposób stosowania wspomaga pracę żołądka, redukuje wzdęcia i uczucie ciężkości po jedzeniu. W przypadku kuracji przeciwpasożytniczej napar z piołunu warto przyjmować regularnie przez kilka dni, zgodnie z zaleceniami fitoterapeuty lub lekarza. Ze względu na intensywne działanie zioła nie powinno się go pić dłużej niż 7–10 dni bez przerwy.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania piołunu? Skutki uboczne

Należy jednak mieć świadomość, że piołun nie może być stosowany przez wszystkich – głównym przeciwwskazaniem jest alergia na składniki ziela. Po napar z piołunu nie mogą też sięgać dzieci oraz kobiety w ciąży i karmiące piersią. Piołun nie jest także polecany osobom ze skłonnościami do krwawień, z wrzodami żołądka lub dwunastnicy i hemoroidami. Naparu z tego ziela nie powinny pić również chorujący na serce.

Choć pozostałe osoby mogą korzystać z dobroczynnych właściwości piołunu, nie może być on stosowany przez dłuższy okres. Po napar z piołunu można sięgać maksymalnie przez 10 dni, po których trzeba zrobić kilkutygodniową przerwę. Należy też zachować umiar w jego stosowaniu i nie przyjmować dawek wyższych niż zalecane. W przeciwnym razie może dojść do wystąpienia skutków ubocznych, takich jak:

  • biegunka,
  • nudności,
  • wymioty,
  • bezsenność,
  • napady niepokoju,
  • koszmary senne,
  • zawroty głowy.

Przedawkowanie piołunu może z kolei doprowadzić do pojawienia się drgawek, niewydolności nerek lub zatrzymania moczu.

Bylica piołun to ziele o niepozornym wyglądzie, które rośnie w każdych warunkach i można je spotkać choćby na polach. Choć wykazuje szereg właściwości prozdrowotnych, należy pamiętać, że podczas jego stosowania należy zachować zdrowy rozsądek i przestrzegać zalecanych ilości jego spożycia.

Źródła:

  • Akbar, S. (2020). Handbook of 200 Medicinal Plants. doi:10.1007/978-3-030-16807-0.
  • A. Geszprych, Zróżnicowanie bylicy piołun (Artemisia absinthium L.) występującej na terenie Mazur pod względem zawartości i składu olejku eterycznego, „Zeszyty problemowe postępów nauk rolniczych”, 2007, nr 517, s. 317-324.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Choroby skóry Glistnik jaskółcze ziele – skuteczna broń nie tylko na kurzajki. Na co pomaga i jak stosować?
Natura już od początku istnienia człowieka obdarzała go niesamowitym bogactwem ziół, które są w stanie leczyć wiele schorzeń i problemów zdrowotnych. Tak jest w przypadku glistnika - rośliny powszechnie występującej w wielu miejscach i ...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Informacje dla pacjenta Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt...
Serce i układ krążenia Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co s...
Informacje dla pacjenta Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT ...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...

Dieta i odchudzanie Głodówka – dlaczego warto ją zacząć i ile powinna trwać? Jakie są niebezpieczeństwa związane z głodówką?
Głodówka polega na powstrzymaniu się od spożywania pokarmów w celu redukcji wagi, detoksykacji organizmu lub z powodów leczniczych. Poniżej kilka wskazówek dotyczą...
Choroby skóry Czyrak: jak leczyć? - przyczyny, objawy, skutki
Nie ma chyba osoby, u której nie wystąpiłby czyrak, inaczej furunkuł. Przypadłość ta jest zjawiskiem powszechnym, jednak nie każdy wie, że jest ona zaraźliwa. Kontakt z osobą, u kt&oac...
Układ pokarmowy Biegunka tłuszczowa – przyczyny, objawy, leczenie
Biegunka tłuszczowa polega na oddawaniu przez chorego stolca częściej niż trzy razy na dobę, a czas jej trwania przekracza cztery tygodnie. Istotne jest to, że stolec tłuszczowy nie stanowi c...
Informacje dla pacjenta Grasica – czym jest i za co odpowiada ten gruczoł? Funkcje, choroby
Grasica to gruczoł, który pełni ważną funkcję w organizmie – odpowiada za prawidłowy rozwój układu odpornościowego. Z wiekiem zanika, a powiększona grasica u dorosłego moż...
Zdrowy tryb życia Pistacje – dlaczego te orzechy należą do najzdrowszych przekąsek?
Są małe, zielone i niezwykle smaczne: pistacje zawierają wiele składników odżywczych i mają udowodniony naukowo pozytywny wpływ na zdrowie. Między innymi obniżają poziom cholesterolu i...
Dieta i odchudzanie Cholesterol – jakie są normy oraz dieta i leczenie? Czym się różni dobry i zły cholesterol?
W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku w prasie i mediach odbywała się prawdziwa nagonka na cholesterol. Należało go unikać, spożywając pokarmy ubogie w masło, jaja i inne tłuszcze z...
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają...
Choroby skóry Jak przyspieszyć gojenie ran? Domowe sposoby na gojenie ran. Czym jest rychłozrost i ziarninowanie?
Gojenie się rany jest złożonym procesem, a czas trwania uzależniony jest od indywidualnych predyspozycji. Każda rana, bez względu na lokalizację, zasługuje na szczególną uwagę i pielęg...
Kosmetyki i uroda Olejek z drzewa herbacianego – na co warto stosować? Właściwości olejku herbacianego
Olejek z drzewa herbacianego to naturalny środek o właściwościach leczniczych i pielęgnujących. Od setek lat jest wykorzystywany jako preparat antybakteryjny, przeciwzapalny i dezynfekujący. ...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem