Bursztyn jest mieszaniną związków organicznych (terpeny i ich pochodne, kwasy żywiczne) i nieorganicznych (związki mineralne). W grupie terpenów można wyróżnić monoterpeny, takie jak borneol, karwon, para-cymen, limonen, β-pinen oraz kamfora, a także seskwiterpeny, diterpeny oraz triterpeny. Kolejną grupą są kwasy żywiczne, wśród których charakterystycznym związkiem jest kwas bursztynowy.
Sugeruje się, że właściwości lecznicze/prozdrowotne bursztynu wynikają z jego składu chemicznego, z ukierunkowaniem na związki, takie jak monoterpeny i kwasy.
Kwas bursztynowy działa przeciwwirusowo oraz poprawia zdolności pamięciowe. Normalizujące działanie kwasu na narządy polega na wzmocnieniu procesów powracania do zdrowia w przypadku patologii serca, nerek, związanych z wiekiem zaburzeniach regulacyjnych ośrodków nerwowych oraz przy intensywnej pracy mięśni. Kwas bursztynowy ma potencjalne działanie uspokajające, przeciwpadaczkowe oraz przeciwlękowe.
Z kolei terpeny są to związki o działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwgrzybiczym, antyseptycznym, przeciwzapalnym, przeciwreumatycznym oraz przeciwbólowym.
Prozdrowotne działanie bursztynu jest uwarunkowane również obecnością związków mineralnych, głównie jodu. Dlatego bursztyn i jego przetwory, mogą być alternatywą dla powszechnie stosowanych produktów, będących źródłem jodu.
Używając bursztynu w postaci atomizera, wydzielają się substancje lotne - węglowodory aromatyczne. Węglowodory aromatyczne mające korzystny wpływ na choroby górnych dróg oddechowych i płuc. Efekt terapeutyczny wiąże się z wdychaniem jonów ujemnych, które stymulują procesy metaboliczne w górnych drogach oddechowych, oskrzelach i pęcherzykach płucnych, pomagając w łagodzeniu skurczów, poprawie krążenia, likwidowaniu stanów zapalnych dróg oddechowych i działaniu bakteriobójczym.
Bursztyniany, występujące w ekstrakcie z bursztynu, wykryto również w najważniejszych miejscach regulujących pracę układu krążenia Terapia bursztynem pobudza układ zastawkowy żył, poprawia warunki odpływu krwi, łagodzi skurcze oskrzeli. Rola bursztynianu w regulacji ciśnienia krwi jest znana i została udokumentowana. Bursztyniany mogą być uważane za przekaźnik sygnału o działaniu podobnym do hormonu. Aktywują one szlaki sygnałowe w układzie nerwowym człowieka, dzięki czemu organizm stara się wyeliminować uszkodzenia. Bursztyniany stymulują szlaki komórek nerwowych, a w przypadku zaburzeń aktywuje szlaki sygnałowe poprzez regulacje wewnątrzkomórkowe. Są one związkami informującymi organizm o stresie komórkowym, wykazują korzystny wpływa na pracę neuronów i astrocytów (są składnikiem tkanki nerwowej) oraz przyspiesza ich regenerację. Bursztyniany mają właściwości zwiotczające naczynia krwionośne i poprawiają również funkcjonowanie naczyń mózgowych. Dzięki temu przywracają funkcje neuronów i regulują produkcję energii. Przywracany jest dopływ krwi do mózgu, co zmniejsza potencjalny stan zapalny. Pozytywne zmiany zachodzą głównie w astrocytach i komórkach nerwowych.
Na podstawie broszury: Bursztyn eliksir nieśmiertelności, autorzy dr inż. Piotr Barczak, dr hab. Daniel Załuski
Literatura
Dominiguez-Gonzalez et all. Evaluation of iodine bioavailability in seaweed using in vitro methods. J Agric Food Chem. 65, 8435-8442, 2017.
Chen et all., Anxiolytic-like effect of succinic acid in mice. Life Sci. 73, 3257-3264, 2003. Folkerts G, Garssen J. Pharma-Nutrition, Springer 2014.
Iqbal et all. Antifungal and antibacterial activities of substituted benzyl 4-ketohexanoates. Ind. J Sci Technol. 9, 1-4, 2016.
Kaczmarczyk I. Baltic amber as a potential source of active agents against selected microorganisms. International Symposium Amber, Science and Art. 2018.
Koziorowska L. Badania nieorganicznego składu chemicznego bursztynu. Archeol. Pol. 2, 1984.
Lee KH, Roh HJ, Kang KS. Abietic acid isolated from pine resin (Resina Pini) enhances angiogenesis in HUVECs and accelerates cutaneous wound healing in mice. J. Ethnopharmacol. 203, 279-287, 2017.
Limchoowong et all. A green extraction of trace iodine in table salts, vegetables, and food products prior to analysis by inductively coupled plasma optical emission spectrometry. J Braz Chem Soc. 28, 540-546, 2017.
Levchyk et all., Biological activity of aqueous solution of amber. Biotechnolog. Act. 10, 53-60, 2017.
Matuszewska A, Czaja M. Aromatic compounds in molecular phase of Baltic amber-synchronous luminescence analysis. Talanta 56, 1049-1059, 2002.
Matuszewska A. Bursztyn bałtycki i inne żywice kopalne w świetle badań fizykochemicznych. Przegląd Geolog. 57, 1078-1083, 2002.
Mikucioniene et all., Preliminary investigation into the antimicrobial activity of an electrospun polyamide nanofibrous web with micro particles of baltic amber. FIBRES & TEXTILES in Eastern Europe 24, 34-37, 2016.
Pisulewska et all., Krajowe rośliny olejkowe. Wyd. Know-How Piotr Kaczmarczyk, Kraków 2008.
Poulin J, Helwig K. Inside Amber: The structural role of succinic acid in class Ia and class Id resinite. Anal. Chem. 86, 7428-7435, 2014.
Urbański T, Glinka T, Wesołowska E. On Chemical Composition of Baltic Amber, Bull. Acad. Polon. Sci. Sér. Sci. Chim. 24, 625-629, 1976.
Tumiłowicz et all., Bioactivity of Baltic amber – fossil resin. Polimery 61, 347-356, 2016.
Vavra N. Chemical characterization of fossil resins ("Amber") - A critical review of methods, problems and possibilities: determination of mineral species, botanical sources and geographical attribution. 1993.
Załuski D, Cieśla Ł, Janeczko Z. The Structure-Activity Relationships of Plant Secondary Metabolites with Antimicrobial, Free Radical Scavenging and Inhibitory Activity towards Selected Enzymes w ,,Studies in Natural Product Chemistry (Bioactive Natural Products)". Edytor Prof. Atta-ur Rahman; Elsevier Science Publishers, Amsterdam, Holandia. 45, 217-249, 2015.
Zarubina et all. Antihypoxic and antioxidant effects of exogenous succinic scid and aminothiol succinate-containing antihypoxants. Bull Exper Biol Med 153, 336-339, 2012.
Zhu et all. Exploratory cortex metabolic profiling revealed the sedative effect of amber in
pentylenetetrazole-induced epilepsy-like mice. Molecules 24, 1-12, 2019.
