Ból ucha u dorosłych – co go powoduje i jak go leczyć?

Ból ucha u dorosłych – co go powoduje i jak go leczyć? - zdjęcie

Z tego artykułu dowiesz się:

·         czym różni się ucho zewnętrzne od środkowego,

·         jakie są przyczyny bólu ucha,

·         kiedy iść do lekarza z bólem ucha,

·         jak wygląda leczenie bólu ucha,

·         jakie są domowe sposoby na ból ucha.

Ucho zewnętrzne a ucho środkowe – czym się różnią?

Mimo stosunkowo niewielkich rozmiarów, uszy to rozbudowane narządy, które pełnią dwie kluczowe funkcje: odbierają i przetwarzają dźwięki z otoczenia oraz odpowiadają za zmysł równowagi. Anatomicznie ucho dzieli się na trzy części:

  • ucho zewnętrzne – obejmuje małżowinę uszną, przewód słuchowy zewnętrzny oraz powierzchnię zewnętrzną błony bębenkowej. Ucho zewnętrzne zbiera fale dźwiękowe i kieruje je do błony bębenkowej;
  • ucho środkowe – tworzy je jama bębenkowa, we wnętrzu której znajdują się kosteczki słuchowe (młoteczek, kowadełko i strzemiączko) oraz trąbka słuchowa. W uchu środkowym fale dźwiękowe są przekształcane na drgania, które następnie są przekazywane przez kosteczki słuchowe na okienko owalne;
  • ucho wewnętrzne – nieunerwiona bólowo część ucha, w które znajdują się ślimak, kanały półkoliste odpowiedzialne za równowagę oraz nerw słuchowy. W przypadku stanów chorobowych obejmujących ucho wewnętrzne pacjenci skarżą się na uczucie pełności, ale bez typowych dolegliwości bólowych.

Ból ucha – przyczyny

W zależności od miejsca, w którym leży przyczyna dolegliwości bólowych, wyróżnia się ból ucha zewnętrznego lub środkowego. Wśród najczęstszych przyczyn bólu ucha zewnętrznego należy wymienić:

  • stan zapalny – zwykle towarzyszy mu wydzielina o nieprzyjemnym zapachu, swędzenie oraz uczucie zatkanego ucha;
  • miejscowy uraz – może pojawić się po zadrapaniu lub niewłaściwym czyszczeniu uszu. Do tej grupy zalicza się często ból ucha po czyszczeniu patyczkiem czy ból małżowiny usznej po urazie mechanicznym.

Bardziej złożone mogą być przyczyny bólu ucha środkowego, do których zaliczają się:

  • stan zapalny – towarzyszą mu ostry ból ucha, który może być odczuwany jako silne kłucie w uchu, najczęściej występujący tylko po stronie zapalenia, oraz podwyższona temperatura ciała;
  • ostra niewydolność trąbki Eustachiusza – objawia się także szumami usznymi oraz pogorszeniem słuchu;
  • uraz ciśnieniowy – dochodzi do niego w wyniku nagłego zwiększenia lub zmniejszenia wysokości, na przykład podczas lotu samolotem lub nurkowania. Przy urazie ciśnieniowym może pojawić się również krwawienie z błony bębenkowej;
  • zapalenie wyrostka sutkowatego – w tym przypadku występują też wyciek cieczy z ucha, zaczerwienienie w okolicy ucha, ból przy dotyku i osłabienie słuchu;
  • nowotwory ucha środkowego – oprócz dolegliwości bólowych wywołują zaburzenia równowagi, zawroty głowy i niedosłuch.

Bolące ucho może być także objawem towarzyszącym innymi schorzeniom. Ból uszu może być symptomem:

  • chorób zębów i przyzębia,
  • nowotworów jamy ustnej lub gardła,
  • zapalenia migdałków, gardła, ślinianek,
  • zapalenia węzłów chłonnych lub zatok,
  • neuralgii nerwu trójdzielnego (największego z nerwów czaszkowych),
  • tętniaka aorty piersiowej,
  • refluksu,  

Rozpoznanie bólu ucha – kiedy iść do lekarza?

Bólu ucha nie należy lekceważyć. By uniknąć konsekwencji, w razie pojawienia się dolegliwości, należy skonsultować się z lekarzem – najlepiej laryngologiem. W celu postawienia diagnozy specjalista najpierw przeprowadzi dokładny wywiad lekarski, by dowiedzieć się, od kiedy odczuwamy dolegliwości bólowe, jakie mają nasilenie, gdzie są zlokalizowane i czy towarzyszą im inne objawy. Lekarz wykona również podstawowe badanie palpacyjne oraz otoskopowe, które pozwala na dokładne obejrzenie i ocenę zewnętrznego przewodu słuchowego oraz błony bębenkowej.

W niektórych przypadkach lekarz może podjąć decyzję o wykonaniu dodatkowych badań, takich jak:

  • badania bakteriologiczne – przy podejrzeniu zakażenia o podłożu bakteryjnym pozwolą na określenie typu drobnoustroju, który spowodował infekcję,
  • badania mykologiczne – przy zakażeniach grzybiczych umożliwiają wykrycie gatunku, który wywołał infekcję,
  • audiometria – badanie słuchu wykonuje się przy chorobach mogących prowadzić do jego uszkodzenia lub upośledzenia,
  • badania obrazowe (RTG, USG, tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny) – przeprowadza się, gdy zmiany chorobowe są zlokalizowane poza uchem lub przyczyną dolegliwości jest uraz mechaniczny.

Co na ból ucha? Leczenie bólu ucha

Metodę leczenia bólu ucha dobiera się w zależności od zdiagnozowanej przyczyny dolegliwości. W leczeniu bólu ucha najczęściej wykorzystuje się:

  • środki przeciwbólowe – paracetamol, ibuprofen, naproksen,
  • krople z salicylanem choliny o właściwościach przeciwzapalnych,
  • środki udrożniające nos,
  • środki rozrzedzające wydzielinę.

Jeśli ból ucha jest spowodowany zatkaniem zewnętrznego kanału słuchowego przez nagromadzoną woskowinę, lekarz może zalecić stosowanie specjalnych kropli ułatwiających jej usunięcie. Przy infekcjach bakteryjnych, pacjentowi zazwyczaj przepisuje się antybiotyk w kroplach o działaniu miejscowym oraz leki przeciwbólowe. Z kolei przy skomplikowanych urazach, w przebiegu których doszło do złamania kości lub uszkodzenia struktur odpowiedzialnych za sprawność słuchu, konieczne może okazać się wdrożenie leczenia operacyjnego.

Domowe sposoby na ból ucha

W przypadku dolegliwości o łagodniejszym charakterze, można zastosować domowe sposoby uśmierzania bólu ucha. Często pomocne okazuje się przyłożenie do małżowiny usznej czegoś ciepłego – nie należy jednak tego robić, gdy ból ucha jest wywołany urazem mechanicznym. Jeśli przyczyną dolegliwości jest zalegająca w kanale słuchowym woskowina, do jego udrożnienia można wykorzystać ciepłą oliwę z oliwek. Natomiast przy zmianie ciśnienia w czasie lotu można żuć gumę – ruchy jamy ustnej pozwalają na wyrównanie ciśnienia w uchu środkowym. Jeżeli jednak objawy utrzymują się od kilku dni lub uległy nasileniu, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Ból ucha to nieprzyjemna, wywołująca dyskomfort dolegliwość, która może mieć szereg przyczyn. Ból ucha może być spowodowany zarówno przez zalegającą woskowinę czy niewłaściwe czyszczeniu uszu, jak i stanowić objaw towarzyszący poważnym schorzeniom – stąd zawsze należy skonsultować się ze specjalistą, który jako jedyny będzie w stanie postawić prawidłową diagnozę i wprowadzić odpowiednie leczenie.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Pierwsza pomoc Udar słoneczny: objawy, leczenie i pierwsza pomoc przy porażeniu cieplnym
Udar słoneczny jest jedną z najczęstszych odmian udaru cieplnego. Stanowi konsekwencję nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV. W następstwie przegrzania organizmu dochodzi do odwodnienia, zaburzeń gospodarki elektrolitowej oraz mechanizmów t...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Serce i układ krążenia Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co s...
Układ rozrodczy i moczowy 7 skutecznych metod na opóźnienie wytrysku podczas stosunku
Szybki wytrysk to z reguły koniec miłosnych uniesień, dlatego każdy mężczyzna pragnie przeciągnąć jak najdłużej moment swojego spełnienia. Za optymalną długość stosunku uważa się akt trwający...
Choroby skóry Tłuszczak: jakie są przyczyny, objawy oraz leczenie? Czy tłuszczaki są groźne dla zdrowia?
Tłuszczak to niezłośliwy nowotwór tkanki łącznej, który występuje na skórze pojedynczo lub w większych skupiskach. Ten niewielki i miękki w dotyku guzek może pojawić...

Układ rozrodczy i moczowy Nawracające zapalenia pęcherza – jak im zapobiegać i jak można je leczyć?
Zakażenia układu moczowego należą do powszechnych schorzeń o charakterze infekcyjnym i dotyczą statystycznie znacznie częściej kobiet niż mężczyzn. Mają też tendencję do nawracania, szczególnie ...
Mięśnie i kości Lumbago (postrzał) – czym jest, ile trwa i jak leczyć? Jakie mogą być przyczyny występowania i z czym walczyć?
Lumbago to określenie stosowane w przypadku nagłego i ostrego bólu w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. Oto podstawowe informacje na temat tego bolesnego i utrudniającego funkcjonowanie zesp...
Układ rozrodczy i moczowy Upławy: przyczyny, rodzaje, choroby, leczenie. Co oznacza ich kolor?
Wydzielina z pochwy, powszechnie określana jako upławy, fizjologicznie występuje w drogach rodnych każdej kobiety. Obecność śluzu jest oznaką posiadania zdrowej błony śluzowej miejsc intymnych, a także prawidłowo przebiegającego cyklu miesiączkowego....
Układ rozrodczy i moczowy Torbiel: gdzie występuje i jak się pozbyć cysty? Przyczyny powstawania, diagnoza i skuteczne leczenie
Torbiele, zwane inaczej cystami, to przestrzenie wypełnione treścią galaretowatą bądź płynem. Choć mogą pojawić się w niemal każdym miejscu, najczęściej diagnozowane są w jajnikach, piersiach...
Sport i fitness Nocne skurcze nóg, łydek i stóp - przyczyny, zapobieganie i leczenie bolesnych skurczów mięśni nóg
Może być to efekt znacznego wysiłku fizycznego, ale w niektórych przypadkach skurcze oznaczają pierwsze objawy poważnych chorób - sprawdź jakich....
Układ rozrodczy i moczowy Bakterie w moczu: przyczyny, objawy, interpretacja wyników i sposoby leczenia zakażeń układu moczowego
W prawidłowo funkcjonującym układzie moczowym nie występują bakterie, dlatego ich obecność świadczy o rozwoju stanu patologicznego. W medycynie ten stan określa się jako bakteriomocz....
Układ pokarmowy Zapalenie żołądka – objawy, badania, dieta, leczenie. Co pomaga?
Zapalenie żołądka to często występujący stan zapalny, który może charakteryzować się ostrym lub przewlekłym charakterem. Specjaliści podają kilka kryteriów, dzięki którym...
Informacje dla pacjenta Choroba Hashimoto – jakie są objawy, przyczyny i leczenie? Co warto wiedzieć o zespole Hashimoto?
Choroba Hashimoto to najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy, będąca przewlekłym schorzeniem układu immunologicznego. Oto najważniejsze informacje na temat jej objawów, ...
Układ pokarmowy Kwas alfa-liponowy (ALA) w walce z cukrzycą. Gdzie występuje i jak działa?
Jaki jest związek pomiędzy kwasem alfa-liponowym a cukrzycą? Kwas ten jest jednym z najskuteczniejszych przeciwutleniaczy, obniża także poziom cukru we krwi i usprawnia pracę wątroby, dzięki czemu jest zalecanym suplementem dla osób bo...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem