Biegunka w ciąży stanowi powszechną dolegliwość. Przypadłość ta, szczególnie często pojawia się na początku ciąży, wzbudzając niepokój u kobiet. Prawda jest jednak taka, że u przyszłych mam częściej pojawiają się problemy trawienne, takie jak: zaparcia, wzdęcia, biegunka czy zgaga. Warto jednak zaznaczyć, że o ile biegunka we wczesnej ciąży pojawia się stosunkowo często, to pod koniec jej trwania nie jest typową dolegliwością. Ciąży częściej towarzyszą zaparcia (zatwardzenia), aniżeli rozwolnienie. Powstają zatem pytania: czy biegunka w ciąży jest normalna, czy jest niebezpieczna? Jakie są przyczyny tego schorzenia?
Biegunka na początku ciąży – kiedy ją rozpoznać?
Biegunka jest dolegliwością, która stosunkowo często pojawia się w pierwszym trymestrze ciąży. Schorzenie wiąże się ze zwiększoną częstotliwością wypróżnień w ciągu doby i zmianą konsystencji stolca na płynną lub półpłynną. W zależności od czasu trwania rozwolnienia, wyróżnia się różne postacie biegunki. Biegunka w ciąży może mieć postać:
• ostrą – trwa zazwyczaj do 7 dni, najczęściej związana jest z zakażeniem bakteryjnym, wirusowym lub pasożytniczym,
• przewlekłą – trwa powyżej 21 dni, wiąże się w koniecznością wizyty u specjalisty, gdyż może ona być symptomem przewlekłej choroby (m.in.: zespołu jelita drażliwego, celiakii czy alergii lub nietolerancji pokarmowej).
Zazwyczaj jednak rozwolnienie jest stanem krótkotrwałym i przebiega łagodnie, dlatego też nie wymaga specjalnego leczenia.
Rozwolnienie w ciąży – przyczyny
Przyczyny biegunki w ciąży są podobne do tych, które występują u innych osób. Dlatego też, rozwolnienie u ciężarnych kobiet może mieć różne podłoże. Niemniej jednak wymienić należy czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia nieprzyjemnej dolegliwości. Przyszłe mamy z racji osłabionego systemu immunologicznego są bardziej podatne na infekcje wirusowe i bakteryjne, które nierzadko skutkują rozwolnieniami. Ponadto, biegunka w pierwszym trymestrze ciąży może być spowodowana zmianami hormonalnymi zachodzącymi w organizmie kobiety, które wpływają na pracę jelit. Dlatego też, biegunka i poranne mdłości w pierwszych tygodniach ciąży (5-6) mogą być traktowane jako jej objaw. Rozwolnienie może być również symptomem alergii pokarmowej, niestrawności lub tzw. jelitówki, czyli wirusem grypy żołądkowej. Biegunka bowiem, jest reakcją organizmu na zatrucia, zakażenia bakteryjne czy wirusowe, na które ciężarne kobiety są bardziej narażone. Warto jednak wskazać, że jeżeli w 1. trymestrze ciąży rozwolnieniu towarzyszy ból brzucha i krwawienie, może to wiązać się z ryzykiem poronienia, dlatego konieczna jest interwencja lekarska. Natomiast luźny stolec i nienaturalnie twardy brzuch w 2. i 3 trymestrze może być objawem odklejenia się łożyska. Co ważne, poprzez rozwolnienie organizm niejako oczyszcza się i przygotowuje do porodu. Z tego względu, biegunka w ostatnich tygodniach ciąży pojawia się zazwyczaj przed porodem. Ponadto, czynnikiem, który wpływa na pojawienie się rozwolnienia jest stres, który towarzyszy często w końcowym etapie ciąży i związany jest z porodem. Z tego powodu można mówić nie tylko o fizjologicznym, ale również psychologicznym podłożu biegunki.
Biegunka a ciąża – objawy
Objawem biegunki jest:
• zwiększona częstotliwość wypróżnień (zgodnie ze Światową Organizacją Zdrowia powyżej 3 wypróżnienia na dobę),
• zwiększona ilość wydalanego stolca (powyżej 200 g na dobę),
• zmiana konsystencji stolca na płynną lub półpłynną.
Ponadto, rozwolnieniu nierzadko towarzyszy stan ogólnego osłabienia, gorączka, dreszcze, a także kurczowe bóle brzucha i bolesne parcie na stolec.
Co na biegunkę i ból brzucha w ciąży? – leczenie
Krótkotrwała biegunka, której nie towarzyszą inne objawy tj. złe samopoczucie, bóle głowy, czy podwyższona temperatura, nie powinna stanowić powodu do niepokoju. Charakteryzuje się ona łagodnym przebiegiem, dlatego nie wiąże się z koniecznością wizyty u specjalisty i wdrożenia specjalnego leczenia. Warto jednak skorzystać z domowych sposobów radzenia sobie z dolegliwościami jelitowymi. Zaleca się zażycie węgla leczniczego, który ureguluje pracę układu trawiennego. Objawy biegunki staną się mniej uciążliwe po wzbogaceniu diety suszonymi owocami, np. czarnymi jagodami, które są naturalnym sposobem na rozwolnienie. Ponadto, wskazane jest wypijanie większej ilości wody, stosowanie lekkostrawnej diety i regularne spożywanie posiłków. W sytuacji kiedy, biegunka nie ustąpi, a objawy się nasilą, konieczna jest wizyta u lekarza, który ustali przyczynę dolegliwości, gdyż długotrwała biegunka może być symptomem poważniejszej infekcji bakteryjnej lub choroby. Leczenie biegunki uzależnione jest od przyczyny jej wystąpienia. W większości przypadków stosowana jest farmakoterapia, która oparta jest na bezpiecznych dla matki i dziecka lekach. Warto podkreślić, że silna biegunka powoduje utratę elektrolitów. Dlatego też, należy pamiętać o ich uzupełnianiu poprzez stosowanie dostępnych bez recepty preparatów, niezależnie od przyczyny rozwolnienia.
