Astaksantyna – królowa antyoksydantów, która działa jak eliksir młodości

Astaksantyna – królowa antyoksydantów, która działa jak eliksir młodości - zdjęcie
Astaksantyna to naturalnie występujący w organizmach roślinnych i zwierzęcych barwnik, odpowiadający za kolor czerwony. Jest jednocześnie wyjątkowo silnym antyoksydantem. Skutecznie zwiększa odporność organizmu na promieniowanie słoneczne oraz zapobiega fotostarzeniu się skóry.

W artykule wyjaśnimy:

  • czym jest astaksantyna,
  • jak wpływa na organizm,
  • w jakich produktach spożywczych występuje naturalnie,
  • dlaczego powinna znaleźć się w diecie sportowców,
  • jak dawkować astaksantynę,
  • jakie są przeciwwskazania do stosowania związku.

Zobacz także artykuł: "Stres oksydacyjny – objawy, przyczyny, leczenie. Jak wygląda dieta bogata w antyoksydanty?".

Astaksantyna – co to za związek?

Astaksantyna jest naturalnym barwnikiem koloru czerwonego produkowanym przez organizmy żywe. W swojej budowie chemicznej zawiera dwie grupy hydroksylowe i karbonylowe. Należy do grupy karotenoidów, czyli żółtych, pomarańczowych i czerwonych barwników produkowanych przez organizmy fotosyntezujące. Astaksantyna naturalna jest ksantofilem, czyli karotenoidem zawierającym w swojej cząstce tlen. Związki znane są ze swojego działania antyoksydacyjnego, przez co chronią organizm przed licznymi chorobami.

Jak działa astaksantyna? Właściwości związku wykazują wielokierunkowe działanie biologiczne. Działanie przeciwutleniające zmniejsza m.in. ryzyko występowania chorób kardiologicznych. Astaksantyna uważana jest za najsilniejszy antyoksydant, który skutecznie wiąże i usuwa wolne rodniki z organizmu. Właśnie dlatego znajduje szerokie zastosowanie zarówno w kosmetologii, jak i w medycynie oraz profilaktyce zdrowia. Możesz spotkać ją w kremach oraz suplementach diety. Występuje również w niektórych produktach spożywczych.

Jak astaksantyna działa na organizm? Mechanizmy ochrony i regeneracji komórek

Dlaczego warto sięgnąć po astaksantynę? Działanie antyoksydacyjne wynika ze specyficznej budowy chemicznej związku. Charakterystyczną cechą jest podobieństwo w budowie astaksantyny i błony biologicznej, co umożliwia wbudowanie ksantofilu w poprzek błony na całej jej grubości. Karotenoid działa tym samym wielotorowo. Wchodzi w bezpośrednie reakcje z czynnikami utleniającymi oraz zwiększa aktywność enzymów antyoksydacyjnych.

Co w profilaktyce zdrowia daje astaksantyna? Na co pomaga? Dostępne informacje pozwalają założyć, że związek stanowi ważną ochronę przed rozwojem schorzeń kardiologicznych. Sprawdza się także jako uzupełnienie terapii licznych chorób krążeniowo-naczyniowych. Dobroczynne działanie przypisuje się właściwościom przeciwutleniającym oraz przeciwzakrzepowym. Coraz częściej naukowcy podkreślają również jej działanie przeciwzapalne oraz immunomodulujące.

Co więcej, silne właściwości przeciwutleniające znajdują zastosowanie w terapii schorzeń o etiologii wolnorodnikowej, wśród których możemy wymienić m.in. choroby oczu, nowotwory, miażdżycę oraz choroby neurodegeneracyjne. Cechą charakterystyczną astaksantyny jest zdolność do przekraczania bariery krew-mózg.

Źródła astaksantyny – w jakich produktach ją znajdziemy?

Obecnie większość dostępnej astaksantyny powstaje w wyniku syntezy chemicznej. Najczęściej występującą naturalną postacią związku w suplementach diety i kosmetykach jest astaksantyna z alg H. pluvialis. W algach znajdziemy również inne korzystne dla zdrowia karotenoidy, w tym β-karoten i luteinę. Stanowią ponadto źródło lipidów i białek.

Jakie są inne naturalne źródła astaksantyny? W codziennej diecie znajdziemy ją przede wszystkim w owocach morza oraz rybach, przykładowo w łososiu oraz pstrągu tęczowym. Znaczne ilości karotenoidu występują w langustach, krabach oraz krewetkach. Warto pamiętać o tym, że bywa dodawana do paszy dla drobiu i bydła jako żywność funkcjonalna.

Astaksantyna w sporcie - jak wpływa na wydolność i regenerację mięśni?

Badania naukowe potwierdziły pozytywny wpływ astaksantyny na kondycję sportowców. Pozwala na podejmowanie dłuższego wysiłku fizycznego, przekładając się tym samym na skuteczność codziennych treningów. Wykazuje działanie przeciwzapalne oraz zmniejsza stres oksydacyjny w mięśniach, poprawiając regenerację tkanek. Doskonale sprawdza się w czasie terapii kontuzji i urazów. Może zmniejszać dolegliwości bólowe oraz łagodzić ogniska zapalne w stawach. Karotenoid bywa wykorzystywany także w leczeniu zaniku mięśni. Oddziałuje bowiem na pracę mięśni szkieletowych.

Astaksantyna – dawkowanie zalecane przez specjalistów

Związek został zaakceptowany przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Żywności. Jak przyjmować astaksantynę? Dawkowanie można określić na podstawie masy ciała. Za bezpieczną ilość przyjmuje się do 0,2 mg/kg. Amerykańska FDA sugeruje przyjmowanie suplementów na bazie alg w dawkach do 12 mg dziennie oraz do 24 mg dziennie przez maksymalny okres jednego miesiąca.

Astaksantyna często stanowi jeden ze składników suplementów diety. Ciekawym rozwiązaniem mogą okazać się preparaty łączące karotenoidy z kwasami omega-3, luteiną oraz innymi składnikami odżywczymi. Warto pamiętać o tym, że związek rozpuszczalny jest w tłuszczach. Badania potwierdzają lepszą wchłanialność astaksantyny, gdy jest podawana m.in. w towarzystwie olejów rybnych oraz innych tłuszczów. Najlepiej sięgać po tabletki w czasie posiłku lub bezpośrednio po nim.

Astaksantyna – przeciwwskazania do stosowania

Do czego może prowadzić przyjmowanie astaksantyny? Skutki uboczne na chwilę obecną nie są znane. Badania naukowe potwierdziły jednak bezpieczeństwo stosowania związków, także w większych dawkach. Nie odnotowano negatywnego wpływu suplementów diety na zdrowie badanych.

Jednocześnie astaksantyna jest szybko usuwana z organizmu, co sugeruje, że jej nadmiar nie jest magazynowany w tkankach, nawet w przypadku dłuższego stosowania. Kto nie powinien przyjmować astaksantyny? Przeciwwskazania nie zostały obecnie określone. W przypadku sięgania po suplementy diety zapoznaj się z zaleceniami producenta.

Źródła:

  • Joanna Igielska-Kalwat, Joanna Gościńska, Izabela Nowak, Zastosowanie astaksantyny – w preparatach kosmetycznych, Kosmetologia Estetyczna, vol. 2, nr 2/2013, http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/04/ke2013.2-1.pdf (dostęp 04.04.2024).
  • Ewelina Pogorzelska, Jadwiga Hamułka, Agata Wawrzyniak, Astaksantyna – budowa, właściwości i możliwości zastosowania w żywności funkcjonalnej, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, vol. 104, nr 1/2016.
  • Małgorzata Sieradzka, Joanna Kołodziejczyk-Czepas, Astaksantyna – karotenoidowy przeciwutleniacz o właściwościach kardioprotekcyjnych, Probl Hig Epidemiol, vol. 97, nr 3/2016, http://www.phie.pl/pdf/phe-2016/phe-2016-3-197.pdf (dostęp 04.04.2024).
  • Iwona Wawer, Katarzyna Paradowska, Astaksantyna – karotenoid z morza w suplementacji diety, Lek w Polsce, vol. 31, nr 12/2021, https://lekwpolsce.pl/download.php?dokid=61e80058b6f51&preview=1 (dostęp 04.04.2024).
  • Iwona Wawer, Katarzyna Paradowska, Luteina i astaksantyna jako dietetyczne wsparcie terapii, Post Fitoter, vol. 23, nr 1/2022.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Zdrowy tryb życia Czosnek niedźwiedzi – stosowanie, właściwości, uprawa. Co musisz wiedzieć o czosnku niedźwiedzim?
Każdy z nas wie, jak cenne właściwości lecznicze posiada czosnek pospolity. Nie wszyscy jednak wiedzą, że pod względem zawartości pewnych substancji przewyższa go czosnek niedźwiedzi. Jeszcze do niedawna traktowany był jako ciekawostka prz...
Informacje dla pacjenta Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Informacje dla pacjenta Rzeżucha – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Jak uprawiać rzeżuchę w domu?
Rzeżucha wielu osobom kojarzy się wyłącznie ze świętami wielkanocnymi. Okazuje się jednak, że ta niepozorna roślina jest bogatym źródłem witamin i minerałów, dlatego warto włączać ją do diety przez cały rok.Rzeżucha – czym jest?...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Sport i fitness Kreatyna – działanie, rodzaje, właściwości i efekty suplementu dla sportowców
Kreatyna to związek azotowy, który znajduje się przede wszystkim w mięśniach człowieka. Co ciekawe, nazwa pochodzi od greckiego słowa "keras", które oznacza mięso. To właśnie ono jest najważniejszym źródłem kreatyny w naszej diecie...
Choroby skóry Glistnik jaskółcze ziele – skuteczna broń nie tylko na kurzajki. Na co pomaga i jak stosować?
Natura już od początku istnienia człowieka obdarzała go niesamowitym bogactwem ziół, które są w stanie leczyć wiele schorzeń i problemów zdrowotnych. Tak jest w przypadku glistnika - rośliny powszechnie występującej w wielu miejscach i ...

Choroby skóry Różyczka (choroba) – jakie są przyczyny, objawy i leczenie?
Chociaż różyczka należy do stosunkowo niegroźnych i łagodnych chorób wieku dziecięcego, nie znaczy to, że można ją lekceważyć. Zdarza się bowiem, że potrafi spowodować poważne p...
Choroby skóry Toczeń rumieniowaty układowy – jakie są przyczyny, objawy, leczenie?
Toczeń rumieniowaty układowy jest chorobą dość ciężką w diagnostyce. To przypadłość reumatyczna, gdzie w niektórych przypadkach pierwsze objawy dość mocno przypominają infekcję ba...
Sport i fitness Modzele, nagniotki, odciski – czym są i jak je usunąć? Sprawdzone plastry na odciski
Odciski, nagniotki i modzele potrafią mocno uprzykrzyć życie. Powodują ból, utrudniają chodzenie, wyglądają nieestetycznie. Często powstają w najmniej odpowiednim momencie, przed ważną...
Choroby męskie Zapalenie napletka i żołędzi prącia – objawy, przyczyny i skuteczne leczenie
Zapalenie napletka i żołędzi prącia to dość częsta dolegliwość u mężczyzn, która może powodować dyskomfort, ból, a czasem także niepokój. Objawy takie jak zaczerwienienie...
Serce i układ krążenia Drętwienie lewej ręki – przyczyny, choroby, leczenie
Drętwienie lewej ręki, czy też jej cierpnięcie lub mrowienie to dolegliwość, którą warto rozgraniczyć od bólu ręki. Podczas gdy drętwienie jest po prostu nieprzyjemne i...
Serce i układ krążenia Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co s...
Informacje dla pacjenta Mniszek lekarski – właściwości, zastosowanie oraz działanie
Mniszek lekarski, potocznie nazywany mleczem lub dmuchawcem, rosnący powszechnie na trawnikach i łąkach, traktowany jest przez wielu ludzi, jako pospolity i uciążliwy do wytępienia chwast. To bylina, która łatwo wysiewa się z nasion ...
Układ oddechowy Gazometria krwi – co to za badanie i kiedy się je wykonuje?
Gazometria krwi to specjalistyczne badanie laboratoryjne, które pozwala ocenić, jak organizm radzi sobie z wymianą gazową, czyli dostarczaniem tlenu do tkanek i usuwaniem dwutle...
Choroby nowotworowe Guzek pod pachą – czy zawsze oznacza coś groźnego?
Pojawienie się guzka pod pachą budzi niepokój, zwłaszcza gdy towarzyszy mu ból, obrzęk lub zmiany skórne. Choć pierwszym skojarzeniem może być poważna choroba, najczęście...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem