Astaksantyna – królowa antyoksydantów, która działa jak eliksir młodości

Astaksantyna – królowa antyoksydantów, która działa jak eliksir młodości - zdjęcie
Astaksantyna to naturalnie występujący w organizmach roślinnych i zwierzęcych barwnik, odpowiadający za kolor czerwony. Jest jednocześnie wyjątkowo silnym antyoksydantem. Skutecznie zwiększa odporność organizmu na promieniowanie słoneczne oraz zapobiega fotostarzeniu się skóry.

W artykule wyjaśnimy:

  • czym jest astaksantyna,
  • jak wpływa na organizm,
  • w jakich produktach spożywczych występuje naturalnie,
  • dlaczego powinna znaleźć się w diecie sportowców,
  • jak dawkować astaksantynę,
  • jakie są przeciwwskazania do stosowania związku.

Zobacz także artykuł: "Stres oksydacyjny – objawy, przyczyny, leczenie. Jak wygląda dieta bogata w antyoksydanty?".

Astaksantyna – co to za związek?

Astaksantyna jest naturalnym barwnikiem koloru czerwonego produkowanym przez organizmy żywe. W swojej budowie chemicznej zawiera dwie grupy hydroksylowe i karbonylowe. Należy do grupy karotenoidów, czyli żółtych, pomarańczowych i czerwonych barwników produkowanych przez organizmy fotosyntezujące. Astaksantyna naturalna jest ksantofilem, czyli karotenoidem zawierającym w swojej cząstce tlen. Związki znane są ze swojego działania antyoksydacyjnego, przez co chronią organizm przed licznymi chorobami.

Jak działa astaksantyna? Właściwości związku wykazują wielokierunkowe działanie biologiczne. Działanie przeciwutleniające zmniejsza m.in. ryzyko występowania chorób kardiologicznych. Astaksantyna uważana jest za najsilniejszy antyoksydant, który skutecznie wiąże i usuwa wolne rodniki z organizmu. Właśnie dlatego znajduje szerokie zastosowanie zarówno w kosmetologii, jak i w medycynie oraz profilaktyce zdrowia. Możesz spotkać ją w kremach oraz suplementach diety. Występuje również w niektórych produktach spożywczych.

Jak astaksantyna działa na organizm? Mechanizmy ochrony i regeneracji komórek

Dlaczego warto sięgnąć po astaksantynę? Działanie antyoksydacyjne wynika ze specyficznej budowy chemicznej związku. Charakterystyczną cechą jest podobieństwo w budowie astaksantyny i błony biologicznej, co umożliwia wbudowanie ksantofilu w poprzek błony na całej jej grubości. Karotenoid działa tym samym wielotorowo. Wchodzi w bezpośrednie reakcje z czynnikami utleniającymi oraz zwiększa aktywność enzymów antyoksydacyjnych.

Co w profilaktyce zdrowia daje astaksantyna? Na co pomaga? Dostępne informacje pozwalają założyć, że związek stanowi ważną ochronę przed rozwojem schorzeń kardiologicznych. Sprawdza się także jako uzupełnienie terapii licznych chorób krążeniowo-naczyniowych. Dobroczynne działanie przypisuje się właściwościom przeciwutleniającym oraz przeciwzakrzepowym. Coraz częściej naukowcy podkreślają również jej działanie przeciwzapalne oraz immunomodulujące.

Co więcej, silne właściwości przeciwutleniające znajdują zastosowanie w terapii schorzeń o etiologii wolnorodnikowej, wśród których możemy wymienić m.in. choroby oczu, nowotwory, miażdżycę oraz choroby neurodegeneracyjne. Cechą charakterystyczną astaksantyny jest zdolność do przekraczania bariery krew-mózg.

Źródła astaksantyny – w jakich produktach ją znajdziemy?

Obecnie większość dostępnej astaksantyny powstaje w wyniku syntezy chemicznej. Najczęściej występującą naturalną postacią związku w suplementach diety i kosmetykach jest astaksantyna z alg H. pluvialis. W algach znajdziemy również inne korzystne dla zdrowia karotenoidy, w tym β-karoten i luteinę. Stanowią ponadto źródło lipidów i białek.

Jakie są inne naturalne źródła astaksantyny? W codziennej diecie znajdziemy ją przede wszystkim w owocach morza oraz rybach, przykładowo w łososiu oraz pstrągu tęczowym. Znaczne ilości karotenoidu występują w langustach, krabach oraz krewetkach. Warto pamiętać o tym, że bywa dodawana do paszy dla drobiu i bydła jako żywność funkcjonalna.

Astaksantyna w sporcie - jak wpływa na wydolność i regenerację mięśni?

Badania naukowe potwierdziły pozytywny wpływ astaksantyny na kondycję sportowców. Pozwala na podejmowanie dłuższego wysiłku fizycznego, przekładając się tym samym na skuteczność codziennych treningów. Wykazuje działanie przeciwzapalne oraz zmniejsza stres oksydacyjny w mięśniach, poprawiając regenerację tkanek. Doskonale sprawdza się w czasie terapii kontuzji i urazów. Może zmniejszać dolegliwości bólowe oraz łagodzić ogniska zapalne w stawach. Karotenoid bywa wykorzystywany także w leczeniu zaniku mięśni. Oddziałuje bowiem na pracę mięśni szkieletowych.

Astaksantyna – dawkowanie zalecane przez specjalistów

Związek został zaakceptowany przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Żywności. Jak przyjmować astaksantynę? Dawkowanie można określić na podstawie masy ciała. Za bezpieczną ilość przyjmuje się do 0,2 mg/kg. Amerykańska FDA sugeruje przyjmowanie suplementów na bazie alg w dawkach do 12 mg dziennie oraz do 24 mg dziennie przez maksymalny okres jednego miesiąca.

Astaksantyna często stanowi jeden ze składników suplementów diety. Ciekawym rozwiązaniem mogą okazać się preparaty łączące karotenoidy z kwasami omega-3, luteiną oraz innymi składnikami odżywczymi. Warto pamiętać o tym, że związek rozpuszczalny jest w tłuszczach. Badania potwierdzają lepszą wchłanialność astaksantyny, gdy jest podawana m.in. w towarzystwie olejów rybnych oraz innych tłuszczów. Najlepiej sięgać po tabletki w czasie posiłku lub bezpośrednio po nim.

Astaksantyna – przeciwwskazania do stosowania

Do czego może prowadzić przyjmowanie astaksantyny? Skutki uboczne na chwilę obecną nie są znane. Badania naukowe potwierdziły jednak bezpieczeństwo stosowania związków, także w większych dawkach. Nie odnotowano negatywnego wpływu suplementów diety na zdrowie badanych.

Jednocześnie astaksantyna jest szybko usuwana z organizmu, co sugeruje, że jej nadmiar nie jest magazynowany w tkankach, nawet w przypadku dłuższego stosowania. Kto nie powinien przyjmować astaksantyny? Przeciwwskazania nie zostały obecnie określone. W przypadku sięgania po suplementy diety zapoznaj się z zaleceniami producenta.

Źródła:

  • Joanna Igielska-Kalwat, Joanna Gościńska, Izabela Nowak, Zastosowanie astaksantyny – w preparatach kosmetycznych, Kosmetologia Estetyczna, vol. 2, nr 2/2013, http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/04/ke2013.2-1.pdf (dostęp 04.04.2024).
  • Ewelina Pogorzelska, Jadwiga Hamułka, Agata Wawrzyniak, Astaksantyna – budowa, właściwości i możliwości zastosowania w żywności funkcjonalnej, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, vol. 104, nr 1/2016.
  • Małgorzata Sieradzka, Joanna Kołodziejczyk-Czepas, Astaksantyna – karotenoidowy przeciwutleniacz o właściwościach kardioprotekcyjnych, Probl Hig Epidemiol, vol. 97, nr 3/2016, http://www.phie.pl/pdf/phe-2016/phe-2016-3-197.pdf (dostęp 04.04.2024).
  • Iwona Wawer, Katarzyna Paradowska, Astaksantyna – karotenoid z morza w suplementacji diety, Lek w Polsce, vol. 31, nr 12/2021, https://lekwpolsce.pl/download.php?dokid=61e80058b6f51&preview=1 (dostęp 04.04.2024).
  • Iwona Wawer, Katarzyna Paradowska, Luteina i astaksantyna jako dietetyczne wsparcie terapii, Post Fitoter, vol. 23, nr 1/2022.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, ...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Choroby skóry

Plamy na skórze - co mogą oznaczać? Przyczyny, leczenie i pielęgnacja skóry z problemami
Plamy na skórze są nie tylko problemem natury estetycznej. Mogą bowiem świadczyć o bardzo poważnych schorzeniach zdrowotnych, których nie powinno się bagatelizować....

Informacje dla pacjenta

Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzenia zwierzęcego pozwolą go uniknąć.Czym charakteryzuje si...

Informacje dla pacjenta

Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt wysoka. Każde odchylenie od normy wymaga ...

Serce i układ krążenia

Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co stosować na opuchnięte kostki&...

Kiedy lekarz zaleca antybiotyk na zatoki? Wskazania do antybiotykoterapii
Zapalenie zatok może mieć podłoże wirusowe, grzybicze albo bakteryjne. Tylko w ostatnim przypadku lekarz zleca antybiotykoterapię, która powinna być ściśle dopasowana nie tylko do rodzaju patogenu, ale również do pacjenta. Kiedy.....

Przeziębienie i grypa

Przewlekłe zapalenie zatok – przyczyny, leczenie i zapobieganie nawrotom
Przewlekłe zapalenie zatok jest uciążliwą dolegliwością, z którą boryka się bardzo wiele osób. Głównym problemem tego schorzenia jest ich długotrwałość, możliwe powikłania i złe samopoczucie. Z tego względu warto jak najszybc...

Układ oddechowy

Rozedma płuc: objawy, przyczyny, rokowanie i leczenie
Rozedma płuc to przewlekła choroba polegająca na trwałym poszerzeniu pęcherzyków płucnych. W wyniku choroby dochodzi do trwałego uszkodzenia oskrzelików oddechowych i woreczków pęcherzykowych. Przeczytaj artykuł i dowiedz się...

Kosmetyki i uroda

Przewodnik po terapii kwasami na twarz – rodzaje, działanie i bezpieczne stosowanie
W pielęgnacji skóry twarzy można wyróżnić kilka podstawowych etapów, do których należą: oczyszczanie, nawilżanie oraz złuszczanie. Niestety wiele osób zapomina o jednym z ważniejszych etapów, jakim...

Choroby i dolegliwości

Ból głowy przy schylaniu – co może oznaczać?
Ból głowy jest powszechną dolegliwością, która może mieć różnorodne przyczyny i objawy. Jednym z mniej typowych, ale niezwykle uciążliwych objawów jest ból głowy, który ...

Układ oddechowy

Płukanie zatok – kiedy i jak je wykonywać? Czy to bolesne?
Zapalenie zatok przynosowych to powszechnie występująca dolegliwość, która rozwija się w następstwie infekcji błon śluzowych nosa oraz alergii. Niekiedy związana jest z nieprawidłową budową anatomiczną. Jednym ze sprawdzonych sposobów lec...

Przeziębienie i grypa

Co na grypę? Przegląd najlepszych leków na grypę i przeziębienie
Przeziębienie i grypa to typowe choroby rozpoznawane w okresie jesienno-zimowym. Leczenie ma charakter objawowy, bardzo istotny jest również odpoczynek wspomagający regenerację organizmu. Co na grypę i przeziębienie sprawdza się najlepiej?...

Układ pokarmowy

Grypa żołądkowa - jak długo chory zaraża?
Grypa żołądkowa, czyli powszechnie występująca wśród dzieci i dorosłych jelitówka, w rzeczywistości nie ma nic wspólnego z wirusem grypy. Wywołują ją zupełnie inne drobnoustroje. Charakterystyczne objawy to biegunka i wymioty, szcz...

Układ pokarmowy

Dieta refluksowa - zasady, produkty, przykładowy jadłospis
Refluks żołądkowo-przełykowy jest coraz poważniejszym problemem zachodnich społeczeństw. Sprzyja temu dieta bazująca na produktach wysokoprzetworzonych, szybkie tempo życia i stres. Dieta refluksowa to jeden z najskuteczniejszych, a...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem