Antyoksydanty (przeciwutleniacze) – jakie jest ich zadanie oraz dlaczego warto zadbać o dietę bogatą w antyoksydanty?

Antyoksydanty (przeciwutleniacze) – jakie jest ich zadanie oraz dlaczego warto zadbać o dietę bogatą w antyoksydanty? - zdjęcie

Antyoksydanty, czyli inaczej "związki młodości", hamują procesy utleniania w naszym organizmie. Usuwając tzw. wolne rodniki pomagają w zachowaniu zdrowia i dobrego samopoczucia przez długi czas.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • antyoksydant - co to jest i jak działa?
  • antyoksydanty w diecie
  • jak zaplanować jadłospis, aby cieszyć się zdrowiem i młodością
  • jaki jest związek między antyoksydantami a chorobami nowotworowymi.

Interesuje Cię temat zdrowego odżywiania oraz suplementacji? Przeczytaj nasz artykuł o kwasie askorbinowym: Witamina C - właściwości i źródła. Jakie są skutki niedoboru lub nadmiaru witaminy C?

Do czego służą antyoksydanty w organizmie człowieka?

Przeciwutleniacze, jak inaczej nazywane są antyoksydanty, są naturalnymi substancjami, które chronią nasz organizm przed nowotworami. Ich dodatkowych działaniem jest spowalnianie procesów starzenia. Działanie antyoksydacyjne wykazuje zarówno spożywanie produktów zawierających dużą dawkę witaminy C, A i E, jak i zażywanie suplementów czy traktowanie skóry wysokiej jakości kosmetykami, które na liście składników posiadają wspomniane związki.

Jak działają najsilniejsze antyoksydanty? Przede wszystkim - hamują reakcje utleniania zachodzące na poziomie komórkowym. Już niewielkie dawki antyoksydantów blokują powstawanie wolnych rodników. Te ostatnie to cząsteczki posiadające wolny elektron, powstające w trakcie oddychania komórkowego. Wolne rodniki przez fakt posiadania wolnego elektronu mają tendencję do "podbierania" elektronów od innych cząsteczek, powodując tym samym reakcję łańcuchową. W ograniczonym zakresie proces ten ma zbawienne dla organizmu skutki - w ten sposób komórki "uczą się" o wirusach i bakteriach. Jeśli jednak wolnych rodników jest zbyt dużo, jesteśmy bardziej podatni na rozwijanie się chorób takich jak miażdżyca, nowotwory czy cukrzyca. Naturalne polifenole zapobiegają takiemu rozwojowi wypadków.

Czym jest stres oksydacyjny i jakie jest jego powiązanie z antyoksydantami?

Być może słyszałeś o zjawisku, jakim jest stres oksydacyjny. To wynik zaburzonej równowagi między procesami prooksydacyjnymi a antyoksydacyjnymi. Mówiąc prościej, to sytuacja, gdy w organizmie dochodzi do nadmiernego nagromadzenia wolnych rodników, inicjujących uszkodzenia na poziomie komórkowym.

Kiedy dochodzi do stresu oksydacyjnego? Na przykład na skutek nadmiernego stresu, ale również palenia papierosów czy nieodpowiedniego odżywiania. Stres oksydacyjny związany jest także z wiekiem - im jesteśmy starsi, tym lepiej zadbać o naturalne antyoksydanty w naszej diecie.

Jak zaplanować dietę bogatą w antyoksydanty?

Jeśli zależy Ci na tym, aby urozmaicić swoją dietę o witaminy i antyoksydanty, koniecznie sięgaj po warzywa i owoce sezonowo dostępne w Twojej lokalizacji. Zimą wskazane jest kupowanie mrożonek, ponieważ są one równie dobrym źródłem składników odżywczych oraz makro i mikroelementów. Antyoksydanty w tabletkach są również dobrym rozwiązaniem jako uzupełnienie codziennej diety - pamiętaj jednak, że żaden preparat nie powinien być zażywany przez dłuższy czas bez konsultacji z lekarzem. Co ważne - witamina A i E nie powinny być przyjmowane w dużych ilościach, ponieważ stosunkowo łatwo je przedawkować. Nie jest to możliwe bezpośrednio z żywności, jednak już z suplementów - tak. Dowiodły tego badania prowadzone od połowy ubiegłego wieku, w których zauważono korelację między zwiększoną zachorowalnością na choroby układu krążenia a wysokim stężeniem syntetycznej witaminy E i A w krwi pacjentów.

Gotowanie, smażenie i pieczenie może zmniejszać ilość antyoksydantów w pożywieniu, jednak nie eliminuje ich całkowicie. Gdy nie jest możliwe spożywanie warzyw i owoców na surowo - jedz je po obróbce termicznej. Ciekawostka na koniec: likopen zawarty w pomidorach po długotrwałym gotowaniu jest nawet lepiej przyswajalny, niż na surowo!

Jakie produkty są bogate w antyoksydanty?

Jakie są najsilniejsze antyoksydanty dostępne za grosze na sklepowej półce? Poniżej znajdziesz ich listę:

  • papryka
  • cytrusy
  • czarna porzeczka
  • borówki
  • winogrona
  • aronia
  • natka pietruszki
  • karczochy
  • olej słonecznikowy dobrej jakości
  • pestki dyni
  • marchewka
  • tuńczyk
  • jajka
  • mleko pełnotłuste
  • orzechy dowolnego rodzaju
  • śledzie
  • ciecierzyca i soczewica
  • suszone śliwki
  • jarmuż
  • szpinak.

Jakie są najsilniejsze antyoksydanty?

Jeśli chodzi o neutralizowanie wolnych rodników już wiesz, że najważniejsze są antyoksydanty. Lista produktów je zawierających znajduje się powyżej - na jej podstawie być może wysnułeś już wnioski, czym tak naprawdę są omawiane antyoksydanty. Przede wszystkim, nie jest to jednolita grupa związków. Zaliczamy do nich zarówno witaminy (głównie witaminę E, witaminę A i witaminę C), ale również luteinę, zeaksantynę i likopen. Działanie antyoksydacyjne wykazują także tzw. substancje nieodżywcze - karotenoidy (odpowiedzialne za charakterystyczny kolor marchewki) i flawanoidy.

Antyoksydanty a choroba nowotworowa

Flawanoidy występują w warzywach, owocach, orzechach, strączkach, gorzkiej czekoladzie, a nawet zielonej i czarnej herbacie. Obecne są również w czerwonym winie, kawie i gorzkim kakao. Ich głównym działaniem jest niwelowanie procesów odpowiedzialnych za rozwijanie się miażdżycy oraz nowotworów. O tym, jak dobrze wpływają flawanoidy na ludzkie zdrowie świadczą statystyki obejmujące narody krajów śródziemnomorskich - ich tradycyjna dieta obfituje nawet w 1000 mg flawanoidów dziennie, co koreluje ze stosunkowo niską zachorowalnością na wymienione choroby na tych terenach. Dla kontrastu, na drugim biegunie znajduje się Polska, w której spożycie flawanoidów jest bardzo niskie, a zachorowalność na miażdżycę i nowotwory należy do jednych z najwyższych w Europie.

Regularne spożywanie antyoksydantów - zarówno w naturalnej, jak i syntetycznej formie suplementów - może znacząco opóźnić procesy starzeniowe i chronić przed rozwijaniem się nowotworów. Niezwykle ważny jest jednak również zrównoważony tryb życia, na który składają się unikanie dymu tytoniowego, dbanie o aktywność fizyczną i odpoczynek. To właśnie w czasie snu i relaksu dochodzi do regeneracji organizmu, a także usuwania wolnych rodników.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Choroby skóry Glistnik jaskółcze ziele – skuteczna broń nie tylko na kurzajki. Na co pomaga i jak stosować?
Natura już od początku istnienia człowieka obdarzała go niesamowitym bogactwem ziół, które są w stanie leczyć wiele schorzeń i problemów zdrowotnych. Tak jest w przypadku glistnika - rośliny powszechnie występującej w wielu miejscach i ...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Informacje dla pacjenta Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt...
Serce i układ krążenia Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co s...
Informacje dla pacjenta Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT ...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...

Dieta i odchudzanie Głodówka – dlaczego warto ją zacząć i ile powinna trwać? Jakie są niebezpieczeństwa związane z głodówką?
Głodówka polega na powstrzymaniu się od spożywania pokarmów w celu redukcji wagi, detoksykacji organizmu lub z powodów leczniczych. Poniżej kilka wskazówek dotyczą...
Choroby skóry Czyrak: jak leczyć? - przyczyny, objawy, skutki
Nie ma chyba osoby, u której nie wystąpiłby czyrak, inaczej furunkuł. Przypadłość ta jest zjawiskiem powszechnym, jednak nie każdy wie, że jest ona zaraźliwa. Kontakt z osobą, u kt&oac...
Układ pokarmowy Biegunka tłuszczowa – przyczyny, objawy, leczenie
Biegunka tłuszczowa polega na oddawaniu przez chorego stolca częściej niż trzy razy na dobę, a czas jej trwania przekracza cztery tygodnie. Istotne jest to, że stolec tłuszczowy nie stanowi c...
Informacje dla pacjenta Grasica – czym jest i za co odpowiada ten gruczoł? Funkcje, choroby
Grasica to gruczoł, który pełni ważną funkcję w organizmie – odpowiada za prawidłowy rozwój układu odpornościowego. Z wiekiem zanika, a powiększona grasica u dorosłego moż...
Zdrowy tryb życia Pistacje – dlaczego te orzechy należą do najzdrowszych przekąsek?
Są małe, zielone i niezwykle smaczne: pistacje zawierają wiele składników odżywczych i mają udowodniony naukowo pozytywny wpływ na zdrowie. Między innymi obniżają poziom cholesterolu i...
Dieta i odchudzanie Cholesterol – jakie są normy oraz dieta i leczenie? Czym się różni dobry i zły cholesterol?
W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku w prasie i mediach odbywała się prawdziwa nagonka na cholesterol. Należało go unikać, spożywając pokarmy ubogie w masło, jaja i inne tłuszcze z...
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają...
Choroby skóry Jak przyspieszyć gojenie ran? Domowe sposoby na gojenie ran. Czym jest rychłozrost i ziarninowanie?
Gojenie się rany jest złożonym procesem, a czas trwania uzależniony jest od indywidualnych predyspozycji. Każda rana, bez względu na lokalizację, zasługuje na szczególną uwagę i pielęg...
Kosmetyki i uroda Olejek z drzewa herbacianego – na co warto stosować? Właściwości olejku herbacianego
Olejek z drzewa herbacianego to naturalny środek o właściwościach leczniczych i pielęgnujących. Od setek lat jest wykorzystywany jako preparat antybakteryjny, przeciwzapalny i dezynfekujący. ...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem