Morfina - prześwietlamy związek psychoaktywny z grupy alkaloidów występujący w opium

Morfina - prześwietlamy związek psychoaktywny z grupy alkaloidów występujący w opium - zdjęcie

Morfina jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych środków psychoaktywnych. Jednocześnie jest również środkiem przeciwbólowym pomocnym m.in. przy różnego typu nowotworach czy też przy zawale. Przyjmowana jest na różne sposoby, począwszy od doustnego, a skończywszy na domięśniowym.

Z artykułu dowiesz się:

  • czym jest i jak działa morfina
  • czy morfina uzależnia
  • jak podaje się morfinę
  • jakie są wskazania do jej stosowania
  • jakie są objawy świadczące o uzależnieniu

Jeśli temat opium Cię interesuje, koniecznie przeczytaj również: Czym jest i jakie zastosowanie ma kodeina?

Opium - najstarsza substancja psychoaktywna, przeciwbólowa i znieczulająca pozyskiwana z maku

Opium jest substancją psychoaktywną, którą otrzymuje się poprzez wysuszenie soku mlecznego pozyskanego z maku lekarskiego. Narkotyczne właściwości tej substancji wynikają z wysokiej zawartości alkaloidów. Alkaloidy to z kolei substancje pochodzenia roślinnego, wykazujące silne działanie na organizmy ludzkie i zwierzęce. To m.in. morfina, kodeina, czy tebaina.

Najczęściej lekarze przepisują leki przeciwbólowe opioidowe, gdy inne, tradycyjne leki nie dają oczekiwanych skutków. Opioidy pomagają w kontrolowaniu bólu, ale również poprawiają ogólną jakość życia. Te substancje psychoaktywne wprowadzają człowieka w stan odprężenia. Nierzadko również wyostrzają zmysły słuchu, zapachu i wzroku. 

Przyjmując opioidy, należy unikać spożywania alkoholu i narkotyków. Ponadto należy zrezygnować z prowadzenia pojazdów, ze względu na to, że leki mogą powodować również otępienie i senność. 

Morfina - pierwszy z leków przeciwbólowych i nasennych

Co to jest morfina? Jest to związek psychoaktywny, który wchodzi w skład opium. Ta organiczna substancja chemiczna występuje naturalnie w ciemnobrązowej, żywicznej postaci. Z czego powstaje morfina? Z makówek niedojrzałego maku lekarskiego. Morfina w medycynie jest uważana za klasyczny opioidowy lek przeciwbólowy i nasenny. 

Głównym efektem stosowania morfiny jest aktywacja zstępujących szlaków, które hamują ośrodkowy układ nerwowy. Zbyt częste stosowanie morfiny może prowadzić do rozwoju tolerancji. Co więcej, może uzależniać fizycznie i psychicznie. Stosowanie morfiny zaleca się zarówno w przypadku ostrego, jak i przewlekłego bólu.

Co ciekawe, na rynku dostępne są testy wykrywające narkotyki, w tym m.in. morfinę, czy heroinę. Związki te utrzymują się w moczu do około 2-3 dni od momentu zażycia opiatów. Więcej informacji na temat testów narkotykowych i ich skuteczności, znajdziesz na: Test na narkotyki – jaka jest jego skuteczność, komu jest potrzebny i ile trzeba czekać na wyniki?

Morfina w medycynie nowoczesnej: wskazania, działanie, dawkowanie

Wskazania do stosowania morfiny to m.in.:

  • ból w okresie okołooperacyjnym, 
  • ból zawałowy, 
  • ból nowotworowy, 
  • ból pourazowy. 

Przeciwwskazania do stosowania morfiny to m.in.:

  • nadwrażliwość na ten związek, 
  • niedrożność przewodu pokarmowego,
  • uzależnienie od opioidów, 
  • ciężka depresja oddechowa, 
  • zaostrzona astma.

Morfina wykazuje silne działanie uspokajające, przeciwbólowe, przeciwbiegunkowe i nasenne. Może również wiązać się z uczuciem euforii, nierzadko tłumi negatywne myśli i emocje.

Dawkowanie morfiny uzależnione jest w dużej mierze od konkretnego przypadku. Lekarz ustala to indywidualnie. W przypadku ostrego bólu, zaleca się stosować ok. 10-15 mg podskórnie lub 2-8 mg dożylnie. Z kolei gdy pacjentowi doskwiera ból przewlekły, dawka ta może wynosić od 5 do nawet 20 mg. 

Z kolei za minimalną dawkę śmiertelną uznaje się ok. 0,2 g, jednak w przypadku wysokiej wrażliwości – zgon może nastąpić nawet po zażyciu 60 mg. 

Najczęstsze metody podawania leku: morfina w tabletkach, podskórnie, domięśniowo i dożylnie

Morfina występuje w różnych postaciach. Dostępne są m.in. plastry z morfiną czy morfina w tabletkach. Substancję przyjmować można na cztery sposoby:

  • doustnie,
  • dożylnie,
  • domięśniowo,
  • podskórnie.

Sposób podawania może wpływać na działanie morfiny i czas, w którym pojawią się pierwsze efekty. Ta kwestia również ustalana jest przez lekarza. Może się różnić w zależności od rodzaju bólu, towarzyszącej choroby, a nawet od tolerancji opiatów. Zdecydowanie najszybsze działanie zauważa się przy dożylnym stosowaniu morfiny. Wówczas pierwsze efekty można odczuć nawet po kilku minutach. 

W szczególnych przypadkach lekarz może zalecić przyjmowanie morfiny dwa razy w ciągu dnia, a nawet częściej. Wówczas dzieli się lek na mniejsze dawki, które przynoszą pacjentowi ukojenie. 

Leki opioidowe - lista opioidów stosowanych w leczeniu silnego bólu

Lista leków opioidowych:

  • morfina, 
  • buprenorfina, 
  • hydrokodon,
  • metadon, 
  • kodeina, 
  • tramadol,
  • oksykodon,
  • hydromorfon, 
  • fentanyl, 
  • meperydyna. 

Wśród leków tych wymienia się zarówno mocniejsze środki, jak i te słabsze. Do łagodniejszych związków zalicza się kodeinę, dihydrokodeinę, czy też tramadol. Z kolei najsilniejsze środki to właśnie morfina, metadon, oksykodon, fentanyl, a także oksykodon połączony z naloksonem.

„Legalne narkotyki”, czyli działanie opioidowych leków przeciwbólowych w terapiach bólu przewlekłego

Czy morfina jest legalna? Tak. Niektóre leki z morfiną są dostępne w aptekach i nie wymagają recepty, jednak zawierają tak naprawdę znikome ilości tego związku. Większość środków wymaga recepty od lekarza. To samo dotyczy innych leków opioidowych. 

W przypadkach bólu przewlekłego, opioidy działają na receptory opioidowe. Kiedy do nich zostaje przyłączona cząsteczka leku, dochodzi do hiperpolaryzacji – zmniejszenia pobudliwości komórek nerwowych receptora. W ten sposób stają się one mniej wrażliwe na bodźce bólowe, a w niektórych przypadkach – całkowicie tracą wrażliwość. 

Skutki uboczne wynikające ze stosowania morfiny, które świadczą o uzależnieniu

Leki opioidowe przeciwbólowe mają silny potencjał uzależniający. W przypadku morfiny, szczególnie niebezpieczne objawy to m.in.: 

  • znacznie obniżone ciśnienie krwi, 
  • zawroty głowy, 
  • swędzenie skóry, 
  • utrata przytomności, 
  • słaby puls, 
  • nudności, 
  • wymioty, 
  • problemy żołądkowo-jelitowe, 
  • sinienie skóry spowodowane brakiem wystarczającej ilości tlenu we krwi, 
  • opóźnienia opróżniania żołądka, 
  • zaparcia, 
  • zwężenie źrenic, 
  • ekstremalna senność, 
  • problemy z oddychaniem, 
  • utrata przytomności,
  • śpiączka.

Długoterminowe skutki uboczne morfiny nie są specjalnie zauważalne, jeśli pacjent trzyma się zaleceń lekarza i nie przekracza dawek. Jej długotrwałe nadużywanie może być jednak destrukcyjne dla organizmu. Uzależnienie może pojawić się stosunkowo szybko, zwłaszcza u osób podatnych na wszelkie nałogi. Silna chęć sięgnięcia po kolejną dawkę morfiny może wiązać się nie tylko z objawami psychicznymi, ale również fizycznymi. Z tego też względu nie jest często przepisywanym lekiem, a jedynie w uzasadnionych przypadkach. 

Odstawienie leków może być trudne, zwłaszcza dla osób z uzależnieniem. Zaleca się wówczas stopniowo zmniejszać dawkę, aby uniknąć lub zmniejszyć skutki odstawienia. W ten sposób organizm pacjenta przystosowuje się do braku leków. 

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Wybrane grupy produktowe:

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Choroby skóry Glistnik jaskółcze ziele – skuteczna broń nie tylko na kurzajki. Na co pomaga i jak stosować?
Natura już od początku istnienia człowieka obdarzała go niesamowitym bogactwem ziół, które są w stanie leczyć wiele schorzeń i problemów zdrowotnych. Tak jest w przypadku glistnika - rośliny powszechnie występującej w wielu miejscach i ...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Informacje dla pacjenta Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt...
Serce i układ krążenia Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co s...
Informacje dla pacjenta Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT ...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...

Dieta i odchudzanie Głodówka – dlaczego warto ją zacząć i ile powinna trwać? Jakie są niebezpieczeństwa związane z głodówką?
Głodówka polega na powstrzymaniu się od spożywania pokarmów w celu redukcji wagi, detoksykacji organizmu lub z powodów leczniczych. Poniżej kilka wskazówek dotyczą...
Choroby skóry Czyrak: jak leczyć? - przyczyny, objawy, skutki
Nie ma chyba osoby, u której nie wystąpiłby czyrak, inaczej furunkuł. Przypadłość ta jest zjawiskiem powszechnym, jednak nie każdy wie, że jest ona zaraźliwa. Kontakt z osobą, u kt&oac...
Układ pokarmowy Biegunka tłuszczowa – przyczyny, objawy, leczenie
Biegunka tłuszczowa polega na oddawaniu przez chorego stolca częściej niż trzy razy na dobę, a czas jej trwania przekracza cztery tygodnie. Istotne jest to, że stolec tłuszczowy nie stanowi c...
Informacje dla pacjenta Grasica – czym jest i za co odpowiada ten gruczoł? Funkcje, choroby
Grasica to gruczoł, który pełni ważną funkcję w organizmie – odpowiada za prawidłowy rozwój układu odpornościowego. Z wiekiem zanika, a powiększona grasica u dorosłego moż...
Zdrowy tryb życia Pistacje – dlaczego te orzechy należą do najzdrowszych przekąsek?
Są małe, zielone i niezwykle smaczne: pistacje zawierają wiele składników odżywczych i mają udowodniony naukowo pozytywny wpływ na zdrowie. Między innymi obniżają poziom cholesterolu i...
Dieta i odchudzanie Cholesterol – jakie są normy oraz dieta i leczenie? Czym się różni dobry i zły cholesterol?
W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku w prasie i mediach odbywała się prawdziwa nagonka na cholesterol. Należało go unikać, spożywając pokarmy ubogie w masło, jaja i inne tłuszcze z...
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają...
Choroby skóry Jak przyspieszyć gojenie ran? Domowe sposoby na gojenie ran. Czym jest rychłozrost i ziarninowanie?
Gojenie się rany jest złożonym procesem, a czas trwania uzależniony jest od indywidualnych predyspozycji. Każda rana, bez względu na lokalizację, zasługuje na szczególną uwagę i pielęg...
Kosmetyki i uroda Olejek z drzewa herbacianego – na co warto stosować? Właściwości olejku herbacianego
Olejek z drzewa herbacianego to naturalny środek o właściwościach leczniczych i pielęgnujących. Od setek lat jest wykorzystywany jako preparat antybakteryjny, przeciwzapalny i dezynfekujący. ...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem