Wśród wielu witamin i składników mineralnych potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu wyróżnia się kwas DHA, który należy do grupy kwasów tłuszczowych omega-3. Niestety organizm człowieka nie ma zdolności do jego samodzielnego wytwarzania, a substancja ta jest niezwykle cenna i ma ogromny wpływ na zdrowie. Jej odpowiednia ilość w organizmie wpływa pozytywnie na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, nerwowego oraz immunologicznego. Jest szczególnie polecana dla kobiet w ciąży, matek karmiących oraz niemowląt i dzieci. Czym jest kwas DHA, kto może go przyjmować oraz jakie są efekty takiej kuracji? Dowiesz się z naszego artykułu.
Zobacz także artykuł: Prawdziwie koszerny olej rybny - od środka
Kwas DHA – co to jest?
Co to jest kwas DHA? Kwas dokozaheksaenowy w skrócie kwas DHA należy do grupy wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Jest to substancja, która nie może być w naturalny sposób syntezowana w organizmie, jednak jest niezbędna dla zdrowia każdego człowieka. Najczęściej i w największych ilościach znajduje się w tłustych rybach, które powinny być obecne w diecie zarówno dzieci, dorosłych, jak i starszych osób ze względu na swoje prozdrowotne właściwości.
Kwas DHA – w czym występuje?
To pytanie zadaje sobie wielu z nas, wiedząc, jakie wspaniałe właściwości posiada wspomniany kwas. Otóż jego najlepszym źródłem są tłuste ryby morskie, niektóre słodkowodne oraz owoce morza. Kwas DHA jest między innymi w takich produktach jak:
- łosoś atlantycki,
- dorsz atlantycki,
- tuńczyk,
- śledź,
- makrela,
- halibut,
- sardynki,
- pstrąg,
- gotowane małże.
Jednakże nie tylko ryby i owoce morza są źródłem kwasów DHA. Występuje także w orzechach, algach, tofu, olejach roślinnych np. lnianym, sojowym i rzepakowym, a także w siemieniu lnianym.
Jaki wpływ na rozwój ma kwas DHA?
Kwas DHA wpływa na rozwój niemowląt i dzieci. Szczególnie istotne znaczenie ma dla kobiet w czasie ciąży, ze względu na ogromny udział w prawidłowym wzroście wielu narządów dziecka w tym mózgu i oczu. Ma również niebagatelne znaczenie dla rozwoju układu nerwowego, który u dzieci kształtuje się do 3 roku życia. Dlatego zaleca się, aby niemowlęta przyjmowały kwas DHA z mlekiem mamy, natomiast dzieci w postaci suplementów oraz diety bogatej w tłuste ryby morskie i oleje roślinne. DHA u dzieci wpływa na ostrość widzenia, rozwój psychomotoryczny i zdolności poznawcze.
Czy można stosować kwas DHA w ciąży?
Stosowanie kwasu jest istotne nie tylko podczas ciąży, ale także już na etapie jej planowania, w celu nasycenia organizmu tą substancją. Kwas DHA w ciąży jest szczególnie istotny w III trymestrze, ze względu na intensywny wzrost mózgu dziecka i jego szybki wzrost. Zapobiega również przedwczesnym porodom. Wpływa na rozwój umysłowy, funkcje poznawcze i motoryczne, a także minimalizuje ryzyko wystąpienia alergii i wad płodu. Niedobór tej niezwykle ważnej substancji w życiu płodowym może przyczynić się do problemów z koncentracją u dzieci w wieku szkolnym, a także być przyczyną niskiego IQ dziecka. Jednakże jej dostarczanie do organizmu jest ważne nie tylko dla zdrowia dziecka, ale także jest niezwykle cenne dla zdrowia matki. Przede wszystkim kwas DHA zapobiega depresji poporodowej, powikłaniom okołoporodowym, a także zmniejsza częstotliwość występowania stanu przedrzucawkowego. Dlatego dieta przyszłej matki powinna być urozmaicona i bogata w składniki mineralne z dużą ilością DHA, który wpłynie pozytywnie na nastrój i samopoczucie.
Czy kwas DHA jest odpowiedni dla niemowląt?
Tak, jak już zostało wspomniane, kwas dokozaheksaenowy jest niezwykle cenny dla dziecka, począwszy od pierwszego miesiąca życia płodowego. Wpływa na rozwój mózgu i kształtowanie się funkcji poznawczych. Obniża ryzyko powstawania zaburzeń naczyń krwionośnych i zmniejszenia ryzyko powstania zespołu metabolicznego. Jego suplementacja jest wskazana w sytuacji diety ubogiej w ryby morskie i oleje roślinne, natomiast niemowlęta już od pierwszych dni życia powinny otrzymywać tę substancję wraz z mlekiem mamy. W sytuacji suplementacji warto, jest stosować kwas dha z alg czy kwas dha tabletki wolne od szkodliwych metali z ryb pochodzących z najczystszych miejsc oceanów. Kwas DHA dla niemowląt musi być suplementem wysokiej jakości.
Kwas DHA – tabletki czy w płynie?
Kwasy DHA występują zarówno w tabletkach, jak i w płynie. Wybór zależy od preferencji, jednak forma płynna jest szczególnie polecana dla osób starszych i dzieci, które mają problemy z połykaniem. Dla osób, które wolą uniknąć rybiego posmaku i zapachu, lepsza będzie forma tabletek, jednak kwasy DHA w płynie występują często z dodatkiem owoców, które niwelują nieprzyjemny smak i zapach.
Zapotrzebowanie, źródła w diecie kwasu dokozaheksaenowego
- Niemowlęta, które urodziły się o czasie i są karmione piersią, nie muszą suplementować kwasów DHA;
- Niemowlęta urodzone o czasie i karmione mlekiem modyfikowanym powinny suplementować kwas w sytuacji niewystarczającej podaży w pokarmie;
- Wcześniaki, powinny być karmione mieszankami mleka modyfikowanego dla dzieci urodzonych przedwcześnie, w których znajdują się kwasy DHA;
- Dzieci do 3 roku życia około 150-200 mg na dzień;
- Kobiety w ciąży i mamy karmiące piersią powinny przyjmować około 400-600 mg na dzień, w sytuacji znikomej ilości kwasów DHA w diecie.
Dzieci powyżej 3 roku życia, osoby starsze i dorośli, w których diecie występuje niska podaż kwasów DHA, powinny je suplementować. Dawka zalecana to:
- dla osób dorosłych od 50 do 270 mg na dzień,
- dla dzieci od 100 do 130 mg na dzień.
Kwasy DHA najczęściej występują w tłustych rybach morskich, które powinny być spożywane 2-3 razy w tygodniu. Jest to np. dorsz, tuńczyk, sardynki, halibut i wiele innych. Znajdują się także w olejach roślinnych, owocach morza, algach, orzechach włoskich, tofu oraz siemieniu lnianym. Dlatego warto włączyć je do swojej diety przez wzgląd na ogromne znaczenie dla zdrowia, nie tylko niemowląt i dzieci, ale także dorosłych.
Właściwości zdrowotne kwasu DHA
Substancja ta jest wymieniana przez lekarzy jako jedna z najistotniejszych substancji, która powinna być dostarczana do organizmu każdego człowieka, bez względu na wiek. Kwas DHA jest istotny dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, odpornościowego i układu krążenia. Stosowany jest w leczeniu chorób hormonalnych, reumatycznych. Ma działanie oczyszczające, a także chroni przed odkładaniem się złego cholesterolu w tętnicach, którego skutkiem może być choroba wieńcowa i zawał serca. Reguluje ciśnienie krwi, poprawia ukrwienie mózgu, normuje neuroprzekaźniki odpowiedzialne za dobry nastrój, dzięki temu przeciwdziała depresji. Wpływa również na poprawę procesów pamięciowych i zapobiega występowaniu demencji w starszym wieku oraz choroby Alzhaimera. Ma nieoceniony wpływ na koncentrację i zapobiega odczuciu tzw. mgły mózgowej oraz problemom emocjonalnym. Niweluje uczucie zmęczenia i wspomaga procesy pamięciowe. Wpływa pozytywnie na działanie narządu wzroku oraz zapobiega powstawaniu zwyrodnienia plamki żółtej.
