Karczochy – wartości odżywcze i właściwości zdrowotne. Na co pomagają karczochy?

Karczochy – wartości odżywcze i właściwości zdrowotne. Na co pomagają karczochy? - zdjęcie

Karczochy to warzywo cenione w wielu kuchniach świata. W Polsce wciąż je odkrywamy, jednak ze względu na ich właściwości zdrowotne oraz bogactwo składników odżywczych, coraz chętniej dodajemy je do różnych potraw.

Karczochy – skąd pochodzą?

Karczochy jako pierwsi docenili mieszkańcy krajów śródziemnomorskich, skąd zresztą pochodzi to warzywo. O karczochach już w IV wieku p.n.e. pisał Teofrast z Eresos, grecki uczony, uczeń i przyjaciel Arystotelesa. W starożytności karczochy były stosowane przede wszystkim jako naturalny, łatwo dostępny lek na problemy trawienne oraz środek regulujący pracę wątroby i nerek.

Karczochy – wartości odżywcze oraz kaloryczność

Karczochy są cennym źródłem substancji odżywczych, witamin oraz minerałów.

Wartości odżywcze

Zawartość w 100 karczochów surowych

Zawartość w 100 karczochów gotowanych

Wartość energetyczna

47 kcal

53 kcal

Białko

3,27 g

2,89 g

Tłuszcz

0,15 g

0,34 g

Węglowodany

10,51 g

11,95 g

Błonnik

5,4 g

5,7 g

Witamina C

11,7 mg

7,4 mg

Tiamina (witamina B1)

0,072 mg

0,050 mg

Ryboflawina (witamina B2)

0,066 mg

0,089 mg

Niacyna (witamina B3)

1,046 mg

1,110 mg

Witamina B6

0,116 mg

0,081 mg

Kwas foliowy (witamina B9)

68 µg

89 µg

Witamina A

13 IU

13 IU

Witamina E

0,19 mg

0,19 mg

Witamina K

14,8 µg

14,8 µg

Wapń

44 mg

21 mg

Żelazo

1,28 mg

0,61 mg

Magnez

60 mg

42 mg

Fosfor

90 mg

73 mg

Potas

370 mg

286 mg

Sód

94 mg

60 mg

Cynk

0,49 mg

0,40 mg


Karczochy – właściwości zdrowotne i lecznicze

W XX wieku naukowcy odkryli, czemu zawdzięczamy zbawienny wpływ karczochów na nasze zdrowie – substancji o nazwie cynaryna. Według badaczy odpowiada ona za hamowanie syntezy cholesterolu w wątrobie, przyspiesza usuwanie trójglicerydów i cholesterolu wraz z żółcią oraz wspiera proces przemiany cholesterolu w kwasy żółciowe. Dzięki temu karczochy pozwalają utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu w organizmie oraz pomagają zapobiegać zmianom miażdżycowym, które najczęściej pojawiają się w tętnicach dużego układu krążenia. Cynaryna wspiera też leczenie schorzeń układu pokarmowego – zaburzeń trawienia czy zespołu jelita drażliwego – oraz przyczynia się do regeneracji i poprawy ukrwienia wątroby.

Karczochy zawierają także wiele antyoksydantów: kwercetynę, rutynę, antocyjany, kwas galusowy, luteolinę, kwas kawowy, kwas chlorogenowy, sylimarynę oraz wymienioną już cynarynę. Stanowią one naturalną barierę dla wolnych rodników, dlatego są częstym polecane w ramach profilaktyki chorób nowotworowych. Za sprawą obecności antyoksydantów, karczochy opóźniają również procesy starzenia.

Karczochy mogą być też sprzymierzeńcem osób chorujących na cukrzycę. Zawierają one inulinę – znajdziemy ją także w topinamburze – która pomaga zachować prawidłowy poziom cukru we krwi. W karczochach znajdziemy również kwas chlorogenowy, który zwiększa tolerancję glukozy i ogranicza wchłanianie cukrów w przewodzie pokarmowym. Warto przy tym wspomnieć, że warzywa te mają bardzo niski indeks glikemiczny – wynosi on 18.

Karczochy sprawdzą się też jako element diety odchudzającej. Mają niską kaloryczność, niskie stężenie tłuszczu i zawierają dużą błonnika, dzięki czemu sprzyjają redukcji masy ciała. Wspierające odchudzanie właściwości karczochów są także zasługą:

  • cynaryny – usprawnia procesy trawienna i przyspiesza metabolizm lipidów;
  • inuliny – posiada zdolność wiązana dużych ilości wody, a następnie pęcznienia w żołądku, zapewniając uczucie sytości na długi czas;
  • kwasu chlorogenowego – jako antyoksydant zmniejsza absorpcję cukrów w przewodzie pokarmowym;
  • niacyny – czyli witaminy B3, która uczestniczy w procesie przemiany węglowodanów i kwasów tłuszczowych.

Karczochy – właściwości kosmetyczne

Wyciąg z karczochów jest wykorzystywany jako składnik kosmetyków do pielęgnacji cery trądzikowej – zawarta w tych warzywach cynaryna wykazuje właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne, natomiast witaminy z grupy B zapobiegają powstawaniu łojotoku skórnego. Ekstrakt z karczocha może być również składnikiem preparatów przeznaczonych do leczenia schorzeń dermatologicznych – egzemy, łuszczycy czy pokrzywki.

Karczochy w suplementach diety

By korzystać z dobroczynnych właściwości karczochów, możemy sięgnąć też po dostępne w aptekach suplementy diety. Łatwe do połknięcia kapsułki z wyciągiem z karczocha, korzystnie wpływa na funkcjonowanie układu pokarmowego i wspomagają usuwanie szkodliwych produktów przemiany materii z organizmu. Informację dotyczącą zalecanego dawkowania suplementów z karczochem zawsze znajdziemy na opakowaniu produktu.

Najlepsze przepisy z karczochem

Karczochy dużą popularnością cieszą się zwłaszcza we Włoszech. Coraz częściej goszczą także na polskich stołach, choć wiele osób wciąż nie wie, do czego tak właściwie może wykorzystać to warzywo. Świetną propozycją na dobry początek są pieczone karczochy oraz sałatka z karczochami.

Pieczone karczochy z parmezanem – przepis

Lista składników:

  • kilka karczochów (w zależności od liczby osób);
  • oliwa z oliwek,
  • starty parmezan,
  • sok z cytryny,
  • sól i pieprz.

Karczochy odpowiednio oprawiamy, a następnie wkładamy do gotującej się wody z sokiem z cytryny – na 1 karczocha powinno przypadać około 1 litr wody. Warzywa gotujemy przez około 35 minut, aż zmiękną. Odcedzamy karczochy i układamy w naczyniu żaroodpornym wysmarowanym oliwą z oliwek. Doprawiamy solą i pieprzem, posypujemy starym parmezanem i pieczemy przez około 5-8 minut w 180 stopniach.

Sałatka z karczochami i serem feta – przepis

Lista składników:

  • słoiczek karczochów w zalewie,
  • główka sałaty lodowej,
  • 300 g pomidorków koktajlowych,
  • słoiczek czarnych oliwek (drylowanych),
  • kostka sera feta,
  • mała czerwona cebula,
  • oliwa z oliwek,
  • ocet balsamiczny,
  • świeże liście bazylii,
  • sól i pieprz.

Wszystkie warzywa i ser kroimy według upodobań, a następnie przyprawiamy, dodając do nich oliwę, ocet balsamiczny, sól i pieprz.

Karczochy są cenione już nie tylko przez mieszkańców basenu Morza Śródziemnego. Coraz częściej sięgamy po nie również w Polsce, zarówno w poszukiwaniu nowych, wyjątkowych smaków, jak i w trosce o kondycję naszego organizmu.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Wybrane grupy produktowe:

Choroby i dolegliwości

Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo i po jedzeniu?
Cukier odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Należy do węglowodanów, które stanowią główne źródło energetyczne. Węglowodany ulegają rozłożeniu w procesie trawienia na cukier prosty – glukozę. Jej obecność jest niezbędna do pr...

Informacje dla pacjenta

Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie
Rumień zakaźny to choroba wywoływana przez wirusa. Dotyka najczęściej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, ale dorośli też mogą się nim zarazić. Najbardziej charakterystycznym objawem rumienia zakaźnego u dzieci jest wysypka na ...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Szkarlatyna - objawy, przyczyny. Jak leczyć szkarlatynę?
Jedną z typowych chorób wieku dziecięcego, rozpowszechnioną na całym świecie, jest szkarlatyna. Zazwyczaj pojawia się u dzieci w wieku przedszkolnym, w okresie jesienno-zimowym. Wywołuje poważne objawy, a w jej późnym okresie może nawet d...

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Informacje dla pacjenta

Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT służy mię...

Informacje dla pacjenta

Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzenia zwierzęcego pozwolą go uniknąć.Czym charakteryzuje si...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach tarczykowych...

Serce i układ krążenia

Niewydolność krążenia - przyczyny, objawy, diagnostyka. Czym różni się ostra od przewlekłej?
Niewydolność krążenia oznacza zaburzenia w przepływie krwi przez narządy. Jest to schorzenie, które z roku na rok stanowi coraz większy problem....

Układ pokarmowy

RWS (referencyjne wartości spożycia) – jak je czytać i jakie znaczenie mają dla twojego organizmu?
Pod skrótem RWS kryje się ważna informacja o wartościach odżywczych zawartych w produktach, jakie można nabyć w sklepach spożywczych. Referencyjne Wartości Spożycia ułatwiają komponowanie zdrowych, zbilansowanych posiłków oraz kontrolę li...

Alergia

Sterydy - działanie, zastosowanie i skutki uboczne terapii sterydowej
Terminem sterydy (lub steroidy) określa się potocznie grupę leków produkowanych na wzór kortykosteroidów, czyli hormonów występujących naturalnie w ludzkim organizmie. Wykorzystywane są w leczeniu wielu chorób....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Niedoczynność tarczycy: przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie. Wpływ tarczycy na psychikę
Niedoczynność tarczycy to jedna z często diagnozowanych chorób, polegająca na niewystarczającej produkcji hormonów tarczycy. Jej objawy mają charakter dermatologiczny, neurologiczny, a nawet psychiczny, dlatego też choroba ta nie jest łat...

Układ pokarmowy

Czym jest maltodekstryna - właściwości, zastosowanie i wpływ na zdrowie
Maltodekstryna to substancja, która powszechnie stosowana jest jako dodatek do żywności, leków, suplementów diety i odżywek. Substancja jest łatwo przyswajalna przez organizm....

Układ nerwowy

Tryptofan - aminokwas na dobry sen i nastrój. Działanie, występowanie, właściwości
Odkryj potencjał tryptofanu – aminokwasu egzogennego, który nie tylko skutecznie poprawia samopoczucie i łagodzi stres, ale także odgrywa istotną rolę w leczeniu zaburzeń depresyjnych. Dowiedz się, dlaczego tryptofan jest niezbędny d...

Układ oddechowy

Chrypka: przyczyny, leczenie, pomoc przedlekarska. Jak pomóc sobie domowymi sposobami?
Chrypka jest jednym z najczęściej występujących objawów stanów zapalnych i przewlekłych chorób krtani. Matowy głos może pojawić się także wskutek palenia papierosów, nadużywania głosu oraz stresu, znacznie utrudniając codzie...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Seler naciowy – nie tylko na odchudzanie. Właściwości zdrowotne i wartości odżywcze
Seler naciowy to jeden z ulubionych produktów spożywczych miłośników zdrowego odżywiania. Charakteryzuje się wysoką gęstością odżywczą, stając się istotnym źródłem witamin i minerałów potrzebnych do prawidłowego funkcjonowan...

Przeziębienie i grypa

Anyż: przyprawa o licznych właściwościach i zastosowaniach zdrowotnych
Właściwości zdrowotne i zastosowanie anyżu jako cennego elementu zdrowej diety. Dzięki swoim właściwościom smakowym i odżywczym, anyż stanowi niezastąpiony składnik kulinarny oraz inspirację dla wielu potraw na całym świecie....

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem

cookies Strona korzysta z plików cookies, dzięki temu działa poprawnie. Szczegóły znajdziesz w Polityce Cookies.