Bolesny wzwód określany jest jako ciągotka, czyli priapizm. Stanowi on stan długotrwałego niemożliwego do przerwania, ponad 4-godzinnego wzwodu, któremu towarzyszą dolegliwości bólowe. Co ważne bolesny wzwód nie jest związany ze stymulacją seksualną czy mechaniczną. Bolesny wzwód to dolegliwość, która może pojawić się nie tylko u dorosłych mężczyzn, ale również u małych chłopców. Priapizm stanowi poważny problem i wymaga natychmiastowej konsultacji lekarskiej, nieleczony bowiem może doprowadzić nawet do impotencji. Jakie są przyczyny bolesnego wzwodu u małych chłopców? Jak leczyć priapizm u dzieci?
Bolesny wzwód – ciągotka
Ciągotka, czyli priapizm to długotrwały, bolesny wzwód. Można wyróżnić cztery rodzaje priapizmu:
- postać niedokrwienna, czyli niskoprzepływowa (wenookluzyjna), która jest bolesna i dotyczy ciał jamistych, charakteryzuje się miękką żołędzią i ciałem gąbczastym; postać ta prowadzi do niedotlenienia ciał jamistych, co może mieć poważne konsekwencje; co ważne ta postać najczęściej występuje właśnie u dzieci;
- postać przerywana, okresowa, czyli nawracające niechciane oraz bolesne wzwody, które zwykle samoistnie ustępują; często wynikiem postaci przerywanej jest w końcu ciągotka niedokrwienna;
- postać wysokoprzepływowa, która spowodowana jest zaburzeniem przepływu tętniczego; w tym przypadku ciągotka jest niebolesna, pojawia się zdecydowanie rzadziej aniżeli postać niedokrwienna; u dzieci uciśnięcie krocza często powoduje chwilowe ustąpienie dolegliwości w postaci wzwodu;
- postać noworodkowa, która występuje niezwykle rzadko, w tym przypadku wzwód może trwać nawet kilka dni, a przepływ przez ciała jamiste jest zachowany.
Przyczyny bolesnego wzwodu u dzieci
Erekcja stanowi normalne zjawisko u dzieci – pojawia się od okresu noworodkowego i ma charakter odruchowy. Wzwód u dzieci można często zaobserwować w czasie kąpieli, zmiany pieluchy, cewnikowania pęcherza bądź w przypadku pełnego pęcherza. Niemniej jednak w tym przypadku wzwodu nie należy mylić z ciągotką, gdyż mają one postać chwilową i samoistnie ustępują. Ból przy wzwodzie u dziecka nie jest normalnym zjawiskiem. W większości przypadków bolesny wzwód nie zostaje rozpoznany, zazwyczaj stwierdzony zostaje samoistny wzwód bez jednoznacznej przyczyny. Niemniej jednak przyczyn priapizmu doszukiwać się można w anemii sierpowatej, białaczce czy urazie. Ponadto, ciągotka może mieć również charakter polekowy.
Leczenie bolesnej erekcji u dzieci
Ciągotka niedokrwienna u dzieci może doprowadzić do martwicy mięśni gładkich ciał jamistych, co może skutkować następowym włóknieniem. Ze zjawiskiem tym powiązane jest stopniowe zniekształcenie i skrócenie prącia oraz zaburzenia bądź brak erekcji. Z tego powodu konieczna jest natychmiastowa konsultacja lekarska, ustalenie przyczyny priapizmu i rodzaju ciągotki. Należy podkreślić, że bolesny wzwód u dziecka wymaga natychmiastowej diagnostyki oraz rozróżnienia ciągotki wysokoprzepływowej od niskoprzepływowej. W przypadku stwierdzenia bolesnego wzwodu o charakterze niskoprzepływowym konieczna jest pilna, natychmiastowa interwencja. Ta postać bolesnego wzwodu bowiem po dwóch dobach może skutkować niedokrwieniem ciał jamistych, którego konsekwencje są nieodwracalne i skutkują ich zwłóknieniem. Rozróżnienie możliwe jest na postawie:
- wywiadu (w przypadku ciągotki niskoprzepływowej przyczyną jest zwykle uraz),
- badania przepływów w USG dopplerowskim,
- objawach klinicznych (przy ciągotce niedokrwiennej pojawia się silny ból, a prącie jest twardsze),
- badania gazometrycznego krwi pobieranej z ciał jamistych, która proprowadzana jest zazwyczaj w znieczuleniu ogólnym.
Należy wskazać, że w sytuacji znieczulenia ogólnego przy zastosowaniu ketaminy w wielu przypadkach wiąże się z ustąpieniem priapizmu niskoprzepływowego. Możliwe jest to dzięki właściwościom ketaminy, jakie wykazuje w tym zakresie. Po wykonaniu znieczulenia należy pobrać krew z ciał jamistych, która posłuży w badaniu gazometrycznym. Jeżeli jednak samo znieczulenie okaże się niewystarczające, należy aspirować odtlenowaną krew drogą na bocznych powierzchniach ciał jamistych, następnie należy przepłukać ciała jamiste ciepłą solą fizjologiczną oraz podać do nich rozcieńczoną adrenalinę bądź fenylefrynę. W ciężkich przypadkach ostatecznością jest wdrożenie leczenia chirurgicznego. Polega ono na wytworzeniu przetok pomiędzy ciałami gąbczastymi a ciałem gąbczastym żołędzi lub cewki.
W przypadku wystąpienia bolesnej erekcji u dzieci można zastosować domowe sposoby, które umożliwiają bezinwazyjne zlikwidowanie priapizmu. Wśród domowych metod na bolący wzwód należy wymienić aktywność fizyczną i duży wysiłek, m.in. bieganie po schodach, oddanie moczu lub zimną kąpiel.
