Zeaksantyna – na co pomaga, w jakich produktach można ją znaleźć i kto może ją zażywać?

Zeaksantyna – na co pomaga, w jakich produktach można ją znaleźć i kto może ją zażywać? - zdjęcie

Czym jest zeaksantyna? W jaki sposób działa, jakie właściwości wykazuje? Czy bierze udział w ważnych procesach metabolicznych, które zachodzą w ludzkim organizmie? Gdzie można znaleźć jej naturalne źródła i co robić, aby jak najlepiej wchłaniała się do organizmu? Czy może być ona stosowana z luteiną? Jakie korzyści wynikają ze stosowania tych dwóch substancji jednocześnie? Odpowiedzi na wszystkie te pytania znajdują się w poniższym artykule, który w kompleksowy sposób opowiada o tym niezwykłym związku organicznym, jakim jest zeaksantyna.

Zobacz także artykuł: Co włączyć do diety, by poprawić wzrok i zdrowie oczu

Zeaksantyna – co to jest?

Co to jest zeaksantyna? To związek organiczny, który spełnia kilka bardzo istotnych funkcji w ludzkim organizmie. Bez niego niemożliwe byłoby wyraźne widzenie. Naturalnie występuje jedynie w roślinach. Jest bardzo podobna w działaniu i budowie do luteiny, której jest izomerem (bliźniaczym związkiem chemicznym).

Zeaksantyna należy do ksantofili, a więc substancji pochodzących z roślin, które odpowiadają za barwienie kwiatów, owoców czy warzyw. Zeaksantyna i luteina znajdują się w siatkówce oka. Obszarem, w którym daje się dostrzec największe ich zagęszczenie, jest plamka żółta. Dlatego też zeaksantynę nazywa się karotenoidem plamkowym. Plamka jest obszarem, w którym występuje bardzo duża ilość fotoreceptorów (czopki, pręciki), które odpowiadają za prawidłowe i wyraźne widzenie. Zeaksantynę można również znaleźć, choć nie w takich ilościach jak w plamce żółtej, w soczewce oka.

Gdzie występuje zeaksantyna?

W czym jest zeaksantyna? Naturalnie występuje jedynie w produktach roślinnych Wchłania się najlepiej wtedy, kiedy jest przyjmowana również z tłuszczami. Jej wchłanianie staje się szybsze i łatwiejsze dla organizmu, gdy pokarm, w którym występuje, jest gotowany i bardzo dobrze rozdrobniony.

Gdzie występuje zeaksantyna?

Oto lista warzyw i owoców, które stanowią bogate, naturalne źródła zeaksantyny:

  • sałata;
  • brokuły;
  • jarmuż;
  • szpinak;
  • arbuz;
  • zielony groszek;
  • kukurydza;
  • dynia;
  • cukinia ze skórką;
  • żółtko;
  • papaja;
  • jagody goi;
  • papryka pomarańczowa i czerwona;
  • rukola.

Jakie właściwości ma zeaksantyna?

Substancja ta, która występuje w ludzkim organizmie, ma dwa zadania. Po pierwsze: chronić oczy przed działaniem promieni ultrafioletowych (stanowi wtedy swego rodzaju filtr). Po drugie: działać przeciwutleniająco (zeaksantyna jako przeciwutleniacz). Co to w praktyce oznacza?

W siatkówce oka zachodzi wiele procesów metabolicznych. Związane są między innymi z pracą fotoreceptorów, a ich działanie wiąże się niestety z produkcją dużych ilości wolnych rodników. Wolne rodniki powstają również wtedy, kiedy siatkówka jest wystawiona na działanie promieniowania ultrafioletowego, a to z tego powodu, że ekspozycja siatkówki na światło zwiększa stres oksydacyjny. Fotoreceptory są komórkami, w których składzie znajduje się wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Z tego względu są komórkami narażonymi w wysokim stopniu na niszczące działanie reaktywnych form tlenu.

Właściwości zeaksantyny (ze względu na to, że jest silnym antyoksydantem) polegają na wychwytywaniu i niszczeniu wolnych rodników tlenowych. Żółta barwa zeaksantyny sprawia, że może ona absorbować najbardziej szkodliwe dla oka wysokoenergetyczne fale światła niebieskiego. Jego intensywność zmniejsza się wtedy o kilkadziesiąt procent (czasem nawet 90 procent!). Co to wszystko oznacza? Działanie zeaksantyny sprawia, że jest ona naturalnym filtrem dla oczu, który chroni je przed promieniowaniem UVA, UVB i UVC.

Jeśli połączy się ją z luteiną, może ona zmniejszać zmęczenie oczu, które powstaje najczęściej podczas długotrwałej pracy przed monitorem przeróżnych urządzeń elektronicznych.

Jakie działanie ma zeaksantyna?

Spektrum działania tej substancji jest naprawdę szerokie: jest przeciwutleniaczem, zapobiega rozwojowi groźnych chorób nowotworowych, usprawnia działanie i chroni narząd wzroku, ma również zbawienny wpływ na kondycję ludzkiej skóry i opóźnia jej starzenie. Szerzej o działaniu zeaksantyny w pozostałych rozdziałach tego artykułu.

Zeaksantyna i luteina – dlaczego warto stosować je w parze?

Gdy zeaksantyna i luteina zostaną zastosowane jednocześnie, wystąpi tak zwany synergizm hiperaddacyjny. Polega on na tym, że dwie substancje użyte razem zadziałają silniej niż w sytuacji, w której zastosowano by tylko jedną z tych substancji. Właśnie dlatego na rynku można spotkać suplementy, które w swoim składzie zawierają i luteinę, i zeaksantynę. Stosunek tych dwóch substancji (zeaksantyny do luteiny) względem siebie wynosi zazwyczaj 1 do 5. Dlaczego? Ponieważ właśnie w takich proporcjach obie te substancje występują w osoczu człowieka.

Z wyżej wymienionych powodów warto łączyć zeaksantynę z luteiną. Obie substancje wpłyną dodatnio na funkcjonowanie narządu wzroku czy procesy kognitywne, usuną także zmęczenie oczu po długotrwałej pracy przed komputerem. Stosowanie dwóch substancji zostało przebadane i jest w pełni bezpieczne do stosowania przez ludzi nawet przez bardzo długi czas, a efekty uboczne są niemal niespotykane, gdyż udokumentowanych problemów po zażyciu suplementu z luteiną i zeaksantyną jest niezwykle mało.

Zeaksantyna jako przeciwutleniacz

Zeaksantyna jako silny przeciwutleniacz, który naturalnie występuje w wielu produktach spożywczych (produkty roślinne), wykazuje wiele właściwości ochronnych wobec organizmu człowieka, który dostarcza jej sobie w odpowiedniej dawce wraz z pożywieniem. Ta substancja działa więc przeciwnowotworowo, a także zmniejsza ryzyko występowania takich chorób jak choroby sercowo-naczyniowe czy udar mózgu.

Związek ten w znaczący sposób wpływa na przyspieszenie procesów regeneracyjnych skóry. Sprawia też, że skóra nie starzeje się tak szybko. Dodatkowo ksantofile wykazują powinowactwo do komórek nerwowych mózgu, a to oznacza, że mają wpływ na procesy kognitywne. Należy również wspomnieć o tym, że ksantofile przenikają przez łożysko i do mleka matki. Dzięki temu wpływają na prawidłowy rozwój narządu wzroku u dziecka, a także prawidłowe funkcjonowanie jego mózgu i późniejsze zdolności kognitywne. 

Zeaksantyna i luteina – skutki uboczne?

Suplementy, które zawierają luteinę i zeaksantynę, nie wykazują zbyt dużo efektów ubocznych. Stosowanie suplementów zawierających te substancje nawet przez długi okres (kilka lat) nie prowadzi do występowania efektów ubocznych. Jedyne, co można zaobserwować, to lekkie zażółcenie skóry, ale nie jest to efekt szkodliwy dla zdrowia.

Zarówno luteina, jak i zeaksantyna są niesamowicie bezpieczne dla organizmu ludzkiego. Stosowanie nawet 1 miligrama luteiny lub 0,75 miligrama zeaksantyny na kilogram masy ciała nie jest dawką niebezpieczną. Dla osoby, która waży 100 kilogramów, dawka 100 miligramów luteiny i 75 miligramów zeaksantyny będzie dawką bezpieczną.

Udokumentowanych skutków ubocznych stosowania suplementów z luteiną i zeaksantyną jest naprawdę niewiele i są to odosobnione przypadki.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Wybrane grupy produktowe:

Informacje dla pacjenta

Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie
Rumień zakaźny to choroba wywoływana przez wirusa. Dotyka najczęściej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, ale dorośli też mogą się nim zarazić. Najbardziej charakterystycznym objawem rumienia zakaźnego u dzieci jest wysypka na ...

Dieta i odchudzanie

Talerz zdrowego żywienia – 5 składników, które powinniśmy jeść codziennie
Nawet dziecko wie, że zdrowa dieta pozwala na zachowanie zdrowia, siły i zadowolenia na długie lata. Trzeba jednak być świadomym tego, że w dobie niekończącego się dostępu do informacji łatwo zgubić zdroworozsądkowy obraz odżywiania....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Sok z brzozy – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania. Jak dawkować sok z brzozy?
Sok z brzozy od dawna znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej jako środek na rozmaite dolegliwości. Jakie właściwości prozdrowotne wykazuje sok z brzozy i dlaczego warto włączyć go do diety?Co znajduje się w składzie soku z brzozy?Sok ...

Układ oddechowy

Krztusiec (koklusz) – jakie są objawy i jak leczyć?
Krztusiec jest ostrą w przebiegu chorobą zakaźną układu oddechowego wywoływaną przez bakterie. Głównym objawem klinicznym są nawracające napady silnego kaszlu, które prowadzą do utrudnienia oddychania.Czym jest krztusiec (koklusz)?Krztus...

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Choroby i dolegliwości

Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo i po jedzeniu?
Cukier odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Należy do węglowodanów, które stanowią główne źródło energetyczne. Węglowodany ulegają rozłożeniu w procesie trawienia na cukier prosty – glukozę. Jej obecność jest niezbędna do pr...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Informacje dla pacjenta

Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT służy mię...

Kosmetyki i uroda

Odżywcze i regenerujące maseczki na twarz – jak zrobić maseczkę oczyszczająca domowymi sposobami?
Podstawowa pielęgnacja skóry twarzy powinna opierać się na jej dokładnym i delikatnym oczyszczaniu, tonizacji, a następnie zastosowaniu odpowiednio dobranego serum i kremu. Dodatkowymi zabiegami, które warto wdrożyć do swojej p...

Układ pokarmowy

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – objawy, przebieg choroby i leczenie
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego to choroba, która znacząco utrudnia codzienne funkcjonowanie. Jest również bardzo podstępna i niebezpieczna, dlatego nie należy lekceważyć jej objawów....

Układ pokarmowy

Rozszerzanie diety niemowląt krok po kroku. Jak i kiedy zacząć?
Rozszerzanie diety niemowląt jest naturalnym procesem i kolejnym krokiem w rozwoju dziecka. Warto wiedzieć, w jaki sposób i kiedy wprowadzić dziecku nowe produkty, przy czym znaczenie ma nie tylko ich ilość, ale też jakość....

Układ pokarmowy

Mykoterapia - prozdrowotne właściwości grzybów w leczeniu naturalnym
Grzyby charakteryzują się wieloma właściwościami leczniczymi, które zostały odkryte przez ludzi już setki lat temu. Mykoterapia (zwana też fungoterapią) jest dziedziną medycyny naturalnej, której podstawą jest profesjonalne leczenie grzyb...

Choroby skóry

Olej lniany – kosmetyczne właściwości w naturalnej pielęgnacji skóry i włosów
Olej lniany pozyskiwany jest w wyniku tłoczenia na zimno nasion lnu zwyczajnego. Olej ten ma szerokie zastosowanie i może być stosowany zarówno wewnętrznie (do spożycia), jak i zewnętrznie (na skórę). W kosmetyce olej lniany wyst...

Dieta i odchudzanie

Sok z selera naciowego – eliksir młodości, który odchudza, pomaga walczyć ze stresem i poprawia wygląd
Sok z selera naciowego zyskuje coraz większą popularność wśród osób dbających o zdrową dietę. Niesamowite właściwości tego napoju są wręcz owiane legendą. W mediach społecznościowych można natknąć się na niezliczone przepisy na soki warzy...

Dieta i odchudzanie

Por – właściwości i wartości odżywcze, przygotowanie. Jak wybrać pora?
Por - warzywo nierzadko traktowane po macoszemu, jego smak wzbogaca rosół, ale potencjał jest o wiele większy. Skrywa w sobie wiele substancji o pozytywnym wpływie na zdrowie. Ma wiele składników odżywczych, witamin i minerałów....

Choroby skóry

Kwas azelainowy – pogromca przebarwień i trądziku. Jak go stosować i z czym łączyć
Stosowanie kwasów w pielęgnacji twarzy stało się nieodłącznym elementem dbania o cerę. Coraz większa dostępność produktów kosmetycznych na rynku i pełen wachlarz możliwości pozwala na dobranie odpowiedniego kosmetyku do rod...

Układ nerwowy

Dieta MIND, czyli mądre odżywianie dla poprawy wydajności mózgu. Zasady, produkty i efekty
Dieta MIND (skrót od angielskiej frazy „Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay”) uznawana jest za jedną z najzdrowszych diet – zwłaszcza dla mózgu. Jej stosowanie poprawia funkcjonowanie tego najważn...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem