Formetic tabl.powl. 0,85 g 30 tabl. (3 blist.po 10 szt.)

Dawkowanie

Lek ma postać tabletek powlekanych do stosowania doustnego. W monoterapii lub leczeniu skojarzonym z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi początkowo zwykle 500–850 mg 2–3 razy na dobę, w czasie posiłku lub po nim. Po 10–15 dniach lekarz dostosuje dawkowanie na podstawie wyników oznaczeń stężenia glukozy we krwi. Powolne zwiększanie dawki może zapobiegać wystąpieniu działań niepożądanych ze strony układu pokarmowego. Dawka maksymalna wynosi 3 g na dobę w 3 dawkach podzielonych. W leczeniu skojarzonym z insuliną zwykle 500–850 mg 2–3 razy na dobę. Lekarz dostosuje dawkę insuliny na podstawie wyników badań stężenia glukozy we krwi.

Działanie

Metformina jest doustnym lekiem przeciwcukrzycowym z grupy pochodnych biguanidu, zmniejszającym stężenie glukozy w osoczu zarówno na czczo, jak i po posiłku. Nie pobudza wydzielania insuliny i tym samym nie powoduje hipoglikemii.

Metformina działa prawdopodobnie na drodze trzech mechanizmów:

- zmniejsza wytwarzanie glukozy w wątrobie poprzez hamowanie glukoneogenezy i glikogenolizy

- w mięśniach poprzez zwiększenie wrażliwości komórek na insulinę, wzmaga obwodowy wychwyt glukozy i jej zużycie

- opóźnia wchłanianie glukozy w jelitach

Metformina nasila wewnątrzkomórkową syntezę glikogenu oraz zwiększa zdolności transportowe białek odpowiedzialnych za transport glukozy przez błonę komórkową. Korzystnie wpływa na metabolizm lipidów, zmniejszając stężenie cholesterolu całkowitego, triglicerydów i frakcji LDL.

Biodostępność wynosi 50-60%. Ok. 2,5 h po podaniu występuje maksymalne stężenie we krwi. Pokarm zmniejsza i w niewielkim stopniu opóźnia wchłanianie leku. Metformina przenika do erytrocytów.  T_0,5 wynosi ok. 6,5 h. Wydalana jest w postaci niezmienionej z moczem, ok. 20-30% dawki z kałem. W przypadku zaburzeń czynności nerek wydalanie metforminy zmniejsza się, co prowadzi do zwiększenia jej stężenia w osoczu.

Wskazania

Lek wskazany jest w:

- leczeniu cukrzycy typu 2, zwłaszcza u chorych z nadwagą, gdy za pomocą ściśle przestrzeganej diety i ćwiczeń fizycznych nie można uzyskać właściwej kontroli glikemii. Preparat u dorosłych może być stosowany w monoterapii i w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną. Natomiast w przypadku dzieci powyżej 10 lat i młodzieży lek ten podawany jest w monoterapii lub w skojarzeniu z insuliną

- stanie przedcukrzycowym: nieprawidłowa glikemia na czczo (IFG) i (lub) nieprawidłowa tolerancja glukozy (IGT), gdy mimo diety i ćwiczeń fizycznych nie można uzyskać właściwej kontroli glikemii.

Działania niepożądane

Bardzo często mogą wystąpić: nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha i utrata apetytu; objawy te występują częściej na początku leczenia i w większości przypadków ustępują samoistnie. Aby je zminimalizować, zaleca się stopniowe zwiększanie dawki oraz przyjmowanie leku w 2–3 dawkach podzielonych, podczas posiłku lub po posiłku. Często możliwe zaburzenia smaku. Bardzo rzadko mogą się pojawić kwasica mleczanowa, poważne powikłanie metaboliczne, które może wystąpić na skutek kumulacji metforminy; może prowadzić do zgonu, zwłaszcza u osób w podeszłym wieku (czynnikami sprzyjającymi rozwojowi tego powikłania są: źle kontrolowana cukrzyca, kwasica ketonowa, długotrwałe głodzenie, nadmierne spożywanie alkoholu, niewydolność wątroby i niedotlenienie tkanek z jakiegokolwiek powodu). Bardzo rzadko mogą się pojawić: reakcje skórne (rumień, świąd, pokrzywka), zmniejszenie wchłaniania witaminy B12 oraz jej stężenia w surowicy (może to prowadzić do niedokrwistości megaloblastycznej). Możliwe również nieprawidłowe wyniki testów wątrobowych lub zapalenie wątroby ustępujące po odstawieniu leku. W leczeniu skojarzonym z innymi lekami przeciwcukrzycowymi może wystąpić hipoglikemia.

Stosowanie innych leków

Należy zachować ostrożność w przypadku jednoczesnego stosowania metforminy z następującymi lekami: chinidyną, cymetydyną, ranitydyną, wankomycyną, glikozydami naparstnicy, antagonistami wapnia, lekami pobudzającymi receptory beta. Należy poinformować lekarza o wszystkich ostatnio przyjmowanych lekach nawet tych dostępnych bez recepty.

Ciąża i karmienie piersią

Jeśli jesteś lub przypuszczasz, że jesteś w ciąży, a także gdy karmisz piersią. W ciąży oraz w przypadku planowania ciąży należy odstawić metforminę i rozpocząć leczenie insuliną. Lek jest przeciwwskazany w okresie karmienia piersią.