Ebetrexat rozt.do wstrz. 0,02 g/ml 4 amp.-strz.a 0,75ml

Skład

1 ml roztworu zawiera 20 mg metotreksatu (w postaci soli dwusodowej).

Wskazania

Preparat stosowany jest w leczeniu:

- czynnego reumatoidalnego zapalenia stawów u pacjentów dorosłych

- wielostawowej postaci ciężkiego czynnego młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów, jeśli leczenie niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) okazało się nieskuteczne

- ciężkiej, opornej na leczenie, prowadzącej do niesprawności łuszczycy, u dorosłych pacjentów z niewystarczającą odpowiedzią na inne rodzaje leczenia, takie jak fototerapia, fotochemioterapia (PUVA) i retinoidy oraz ciężka łuszczyca stawowa (łuszczycowe zapalenie stawów).

Działanie

Jest to cytostatyk z grupy antymetabolitów, antagonista kwasu foliowego. Działanie leku polega na kompetycyjnym hamowaniu reduktazy dihydrofolianu i w konsekwencji prowadzi do zahamowania syntezy DNA. Działa także immunosupresyjnie. Po podaniu podskórnym, domięśniowym i dożylnym biodostępność metotreksatu jest podobna. Metotreksat w ok. 50% wiąże się z białkami osocza. W fazie dystrybucji kumuluje się głównie w wątrobie, nerkach i śledzionie w postaci poliglutaminianów, które zalegają w tych narządach przez kilka tygodni bądź miesięcy. Preparat podawany w małych dawkach przenika do płynów ustrojowych w minimalnych ilościach. W ok. 10% jest metabolizowany w wątrobie, głównym metabolitem jest 7-hydroksymetotreksat. Jest wydalany przez nerki, głównie w postaci niezmienionej. Około 5-20% metotreksatu i 1-5% 7-hydroksymetotreksatu wydala się z żółcią. Metotreksat jest w znacznych ilościach obecny w krążeniu jelitowo-wątrobowym.

Dawkowanie

Reumatoidalne zapalenie stawów (dorośli)

Lek można podawać domieśniowo, podskórnie lub dożylnie (bolus). Zalecana dawka początkowa wynosi 7,5 mg raz na tydzień. Dawke tę można zwiększyć w zależności od indywidualnego nasilenia choroby oraz tolerancji leku. Zasadniczo nie należy stosować dawki większej niż 25 mg/tydz. Pierwszych efektów leczenia można spodziewać się po upływie około 4-8 tyg. Po uzyskaniu pożądanego działania dawkę należy stopniowo zmniejszać do najmniejszej możliwej skutecznej dawki podtrzymującej. 

Wielostawowe postacie młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów (dzieci i młodzież w wieku <16 lat)

Preparat należy podawać podskórnie lub domięśniowo. Zalecana dawka wynosi 10-15 mg/m² pc./tydz. W przypadkach opornych na leczenie dawkę tygodniową można zwiększyć do 20 mg/m² pc./tydz. Nie zaleca się stosowania leku u dzieci w wieku <3 lat. 

Ciężkie postacie łuszczycy i łuszczycowego zapalenia stawów (dorośli)

Lek powinno podawać się dożylnie, podskórnie bądź domięśniowo. Na tydzień przed rozpoczęciem leczenia zaleca się przyjąć pozajelitowo próbną dawkę metotreksatu, wynoszącą 5 do 10 mg, w celu oceny idiosynkratycznych działań niepożądanych. Zalecana początkowa dawka wynosi 7,5 mg raz na tydz. Dawkę należy stopniowo zwiększać. Nie należy stosować dawki większej niż 25 mg/tydzień. Reakcji na leczenie można spodziewać się po upływie około 2-6 tyg. Po uzyskaniu pożądanego efektu dawkę należy stopniowo zmniejszać do najmniejszej możliwej skutecznej dawki podtrzymującej. 

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek: klirens kreatyniny (CCr) >50 ml/min: stosować 100% należnej dawki; CCr 20-50 ml/min: stosować 50% należnej dawki; a przy CCr <20 ml/min: nie stosować.

W przypadku osób w podeszłym wieku należy rozważyć zmniejszenie dawki leku, ze względu na osłabienie czynności wątroby i nerek wraz z wiekiem oraz zmniejszenie ogólnoustrojowych zasobów kwasu foliowego.

Przeciwwskazania

Nie należy podawać leku w przypadku:

- nadwrażliwości na metotreksat lub na którąkolwiek substancję pomocniczą

- ciężkich zaburzeń czynności wątroby - stężenie bilirubiny w surowicy >5 mg/dl (85,5 µmol/l)

- nadużywania alkoholu

- ciężkich zaburzeń czynności nerek 

- choroby układu krwiotwórczego, takie jak: trombocytopenia lub istotna klinicznie niedokrwistość, hipoplazja szpiku kostnego, leukopenia

- niedoboru odporności

- ciężkiego, ostrego lub przewlekłego zakażenia (gruźlica i zakażenie wirusem HIV)

- zapalenia i (lub) owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej

- choroby wrzodowej żołądka i (lub) dwunastnicy

- kobiet w ciąży i karmiących piersią

- równoczesnego szczepienia żywymi szczepionkami.

Działania niepożądane:

Bardzo często: zapalenie i owrzodzenie błony śluzowej jamy ustnej i gardła, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych i stężenia bilirubiny, utrata apetytu, nudności, wymioty, ból brzucha.

Często: powikłania płucne spowodowane śródmiąższowym zapaleniem pęcherzyków płucnych lub zapaleniem tkanki płucnej z wysiękiem oraz zgon związany z tymi powikłaniami, biegunka, wysypka, rumień, świąd, leukopenia, małopłytkowość, niedokrwistość, ból głowy, uczucie zmęczenia, senność, parestezje.

Niezbyt często: napady drgawek, leukoencefalopatia/ encefalopatia, zapalenie naczyń krwionośnych, zwłóknienie płuc, wysięk opłucnowy, owrzodzenia i krwawienia z przewodu pokarmowego, zapalenie trzustki, rozwój stłuszczenia, zwłóknienia i marskości wątroby, zmniejszenie stężenia albumin w surowicy, pokrzywka, uczulenie na światło, zwiększona pigmentacja skóry, utrata włosów, zaburzenia gojenia się ran, powiększenie guzków reumatycznych, bolesność zmian łuszczycowych, opryszczkopodobne wykwity na skórze, wady wrodzone u płodu, zapalenie i owrzodzenia błony śluzowej pochwy, reakcje w miejscu podania - po podaniu domięśniowym, półpasiec, chłoniak złośliwy, pancytopenia, agranulocytoza, zaburzenia krwiotworzenia, reakcje alergiczne, wstrząs anafilaktyczny, cukrzyca, depresja, porażenie połowicze, zawroty głowy pochodzenia błędnikowego, dezorientacja, zespół Stevensa-Johnsona, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka, ból stawów, ból mięśni, osteoporoza, zapalenie i owrzodzenie błony śluzowej pęcherza moczowego, bolesne oddawanie moczu.

Rzadko: ciężkie zaburzenia widzenia, ciężka dystopia o nieznanym podłożu, niedociśnienie tętnicze, zdarzenia zakrzepowo-zatorowe, zapalenie gardła, bezdech, zapalenie jelit, smoliste stolce, zapalenie dziąseł, ostre zapalenie wątroby i toksyczne działanie na wątrobę, nasilenie zmian pigmentacyjnych paznokci, oddzielanie się płytki paznokciowej, złamania z przeciążenia, azotemia, poronienie, oligospermia, zaburzenia miesiączkowania, posocznica, niedokrwistość megaloblastyczna, wahania nastroju, przemijające zaburzenia postrzegania, porażenie, zaburzenia mowy, trądzik, wybroczyny, krwawe wylewy, rumień wielopostaciowy, rumieniowe wysypki skórne.

Bardzo rzadko: ból, osłabienie mięśni kończyn, zaburzenia smaku, ostre jałowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych z odczynem oponowym, zapalenie spojówek, zapalenie osierdzia, wysięk osierdziowy, tamponada osierdzia, zapalenie płuc wywołane przez Pneumocystis carinii, przewlekła obturacyjna choroba płuc, astma oskrzelowa, krwawe wymioty, ostra martwica wątroby, ostra zanokcica, czyraczność, teleangiektazja, białkomocz, upławy, niepłodność, gorączka, zakażenie wirusem opryszczki zwykłej, zapalenie wątroby, ciężkie zahamowanie czynności szpiku, niedokrwistość aplastyczna, zaburzenia limfoproliferacyjne, hipogammaglobulinemia, śmierć płodu, zaburzenia oogenezy, spermatogenezy, zanik popędu płciowego, impotencja.

Częstość nieznana: zakażenia wywołane przez wirus cytomegalii, w tym zapalenie płuc, reaktywacja zapalenia wątroby typu B, zaostrzenie zapalenia wątroby typu C, limfadenopatia, eozynofilia i neutropenia, immunosupresja, gorączka, alergiczne zapalenie naczyń, krwawienie pęcherzowe, niezakaźne zapalenie otrzewnej, martwica kości szczęki, martwica w miejscu wstrzyknięcia, zakażenia oportunistyczne, zakończona zgonem posocznica, histoplazmoza i kryptokokoza, nokardioza, rozsiane zakażenie wirusem opryszczki zwykłej, niewydolność wątroby, zaburzenia gojenia ran.

Do działań niepożądanych obserwowanych zazwyczaj podczas stosowania większych dawek metotreksatu we wskazaniach onkologicznych należą:

Niezbyt często: ciężka nefropatia, niewydolność nerek

Bardzo rzadko: nietypowe odczucia w obrębie czaszki, przemijająca utrata wzroku.

W trakcie leczenia mogą wystąpić objawy ze strony OUN, np. zmęczenie i splątanie, które mogą wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Zwróć uwagę na przeciwwskazania. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.