Odparzenie pupy to temat „drażliwy” zarówno dla rodziców jak i dziecka. Statystycznie odparzenia pupy czy pieluszkowe zapalenie skóry u niemowląt zdarza się nawet kilka razy w ciągu pierwszych lat życia. Dlaczego się tak dzieje? U małych dzieci warstwa lipidowa, która pełni funkcję ochronną jest jeszcze cieniutka, więc nawet najmniejsze zaczerwienienie może rozwinąć się w odparzenie albo pieluszkowe zapalenie skóry.

Dlaczego maluszkom odparza się pupa i czy da się zapobiec odparzeniom?

Nawet najdokładniej pielęgnowana pupa, potrafi się zaczerwienić  w miejscach, gdzie styka się z pieluchą. Skąd to się bierze? Skóra dziecka jest bardzo delikatna, a jej ochronna warstwa lipidowa tworzy się powoli, dlatego im młodsze dziecko, tym większe ryzyko podrażnienia pupy. Problem pojawia się, gdy malec w nocy zrobi kupkę i nie zaalarmuje rodziców. Rano na pośladkach mogą już być widoczne skutki tego zdarzenia. Dzieje się tak też, gdy jest zbyt długi kontakt skóry z zawartym w moczu amoniakiem. 

Przyczyny odparzeń

Najczęstszą przyczyną występowania odparzeń i PZS jest zbyt rzadka zmiana pieluszki. Jednak stany zapalne w tych miejscach mogą pojawiać się również z przyczyn alergicznych, np. uczulenia na materiał, z którego zrobiony jest pampers lub niedokładnego wypłukania pieluszki tetrowej. Rumień pieluszkowy bywa również efektem przegrzania lub otarcia.

Jak rozpoznać odparzenie?

Nieduże odparzenia, które nie są trudne do opanowania, mają postać zaczerwienionej skóry w okolicy pupy i genitaliów niemowlaka. W przypadku braku natychmiastowej reakcji rodziców, bardzo szybko, może rozwinąć się poważny stan zapalny. Wtedy zaczerwienienie zmienia się w rumień, a następnie pojawiają się wypryski. Zmiany skórne stają się coraz bardziej zaawansowane i rozchodzą się na całe pośladki. Skóra zaczyna się łuszczyć i pojawiają się nadżerki. Maluch nie tylko płacze z bólu, ale może dostać również gorączki.

Pielęgnacja odparzonej skóry

Pielęgnacja podrażnionej skóry polega na zapewnieniu jej odpowiedniej dawki tlenu oraz wyjątkowo starannej pielęgnacji. Po każdej kupce należy umyć pupę przegotowaną ciepłą wodą i mydłem przeznaczonym dla dzieci. W tej sytuacji chusteczki nawilżające nie zastąpią mycia i powinny być używane tylko poza domem. Po oczyszczeniu skórę należy dokładnie osuszyć i posmarować kremem stosowanym przy odparzeniach pupy, który przyspieszy gojenie. Wietrzenie daje bardzo dobre rezultaty, dlatego kiedy tylko się da, należy pozostawić malucha bez pieluchy na kilka czy kilkanaście minut. Dostęp do tlenu zapobiega bowiem rozmnażaniu się bakterii. Należy zadbać też aby materiał na którym leży maluch był przyjazny dla jego skóry

Trzeba pamiętać, że nie zawsze czerwona pupa musi oznaczać odparzenie. Proszek do prania, nawet ten przeznaczony dla niemowląt, czy żel do mycia może mieć jakiś związek chemiczny i  powodować alergię kontaktową. Zmiany na skórze mogą także sygnalizować alergię pokarmową. Z takimi podejrzeniami należy skontaktować się z pediatrą.

Kiedy zgłosić się do specjalisty?

Kiedy łagodne zmiany na skórze przechodzą w pieluszkowe zapalenie skóry, pojawiają się objawy takie jak: drobne pęcherzyki z płynem, wysypka lub krostki. Objawem bardziej zaawansowanej infekcji jest także gorączka nawet powyżej 38 stopni, kłopoty ze snem, płaczliwość i ogólne rozdrażnienie. W takiej sytuacji niezbędna jest pilna wizyta u pediatry.

Jak więc dbać o maluszka, aby zminimalizować szanse na odparzenia? Należy przede wszystkim, nawet co 2-3 godziny, zmieniać pieluszkę. Zawsze przy zmianie pieluszki, należy umyć pupę wodą bądź odświeżyć ją mokrą chusteczką. Na pewno należy zadbać aby po każdej kupie umyć pupę dziecka dokładnie wodą i mydełkiem. Pielęgnacja pupy dziecka kremem przeciw odparzeniom, zadziała ochronnie w razie nieprzewidzianych sytuacji, dlatego dobrze jest to robić każdorazowo przy zmianie pieluchy. Dobrze też jest zdjąć pieluszkę z pupy dziecka przynajmniej na kilkanaście minut dziennie.